Jeszcze przez rok potrwają prace w zabytkowym osiedlu robotniczym Kolonia Zgorzelec w Bytomiu. Od 2019 r. trwa stopniowa rewitalizacja tego charakterystycznego miejsca, obejmująca 24 z ogółem 34 budynków osiedla.
Kolonia Zgorzelec to położone między Bytomiem (w granicach bytomskiej dzielnicy Łagiewniki), Rudą Śląską i Świętochłowicami osiedle robotnicze dawnej, nieistniejącej już Huty Zygmunt. W całości otaczają je tereny zielone oraz poprzemysłowe nieużytki.
Kolonia została zbudowana w latach 1897–1901 z inicjatywy Huberta von Tiele-Wincklera na zamówienie Katowickiej Spółki Akcyjnej dla Górnictwa i Hutnictwa oraz dla pracowników pobliskiej ówczesnej Huty Hubertus. W 1994 r. wpisano ją do rejestru zabytków. Blisko ćwierć wieku później została ujęta w Gminnym Programie Rewitalizacji „Bytom 2020+”.
Według części analitycznej bytomskiego GPR średni wiek 34 tamtejszych miejskich dwurodzinnych i czterorodzinnych budynków mieszkalnych z wydzielonymi ogrodami przekroczył 110 lat, a 85 proc. z nich było przed rozpoczęciem prac w złym lub bardzo w złym stanie (14 budynków było wyłączonych z użytkowania).
W Kolonii Zgorzelec mieszkało ok. 150 osób, z których dwie trzecie pobierało różne zasiłki. GPR zdiagnozował tam koncentrację licznych problemów, a jednocześnie - z uwagi na niewielką powierzchnię i populację – możliwość kompleksowych działań, mogących radykalnie poprawić sytuację osiedla.
W GPR ujęto Kolonię Zgorzelec jako najmniejszy z zamieszkałych tzw. bytomskich obszarów rewitalizacji – liczy on 7 hektarów powierzchni. Umowy na projekty inwestycyjne przygotowane pod kątem tego miejsca spółka Bytomskie Mieszkania podpisywała od października 2019 r.
Jak przekazał we wtorek bytomski magistrat, choć inwestycja ma się zakończyć za rok, efekty prac już robią wrażenie. „Tak naprawdę w dużej części budynków mamy do czynienia z ich odbudową, podniesieniem z całkowitej ruiny. To dzięki środkom unijnym uda się uratować i przywrócić to miejsce mieszkańcom i miłośnikom postindustrialnych klimatów” – powiedział cytowany w informacji samorządu prezydent Bytomia Mariusz Wołosz.
W I etapie unijnego projektu trwa remont 14 opustoszałych familoków. Nieużytkowane budynki wymagały wymiany stropów, dachów, kominów oraz rektyfikacji, czyli prostowania. Prace w części domów są już na ukończeniu - pozostał montaż okien i drzwi oraz prace wykończeniowe. W wyremontowanych budynkach powstają lokale mieszkalne o powierzchni około 50 m kw.
Bytomskie Mieszkania w tym projekcie odzyskają 40 lokali, które w stanie deweloperskim trafią do oczekujących na lokale zamienne np. po wykwaterowaniu z obiektów w złym stanie technicznym lub w trakcie gruntownych remontów. Ostatnim etapem tej inwestycji będzie zagospodarowanie otoczenia: powstaną m.in. plac sportowy, nowe chodniki i tablice informujące o historii osiedla.
Osobny projekt w Zgorzelcu prowadzi w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji miejska spółka ZBM-TBS, która remontuje 10 budynków sześciu wspólnot mieszkaniowych. Odnawiane są elewacje frontowe, wykonywane izolacje pionowe, częściowo wymieniane dachy, remontowane klatki schodowe czy odnawiane drzwi wejściowe.
Ponadto prace rewitalizacyjne obejmują nowe zagospodarowanie terenów wokół tych budynków, gdzie mają zostać wykonane: nowe trawniki, klomby, skalniaki, plac zabaw, minikompleks sportowy z boiskami do koszykówki i siatkówki czy stołem do ping-ponga. Teren zostanie oświetlony i zlikwidowane zostaną bariery architektoniczne.
Prowadzone są też prace dodatkowe: podłączenie wszystkich budynków do sieci światłowodowej oraz dwóch budynków do sieci gazowej. Obie miejskie spółki pracują nad zmianą systemu zasilania energetycznego z linii napowietrznych na podziemne. Dodatkowo w budynku nr 31 powstaje punkt aktywności lokalnej - z myślą o dotychczasowych i nowych mieszkańcach kolonii.
Rewitalizacja zabytkowego osiedla jest możliwa dzięki wsparciu z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Wartość całego, dofinansowanego już projektu dla tego miejsca to ok. 36,5 mln zł brutto, w tym dotacja z RPO – blisko 30 mln zł. Poza częścią inwestycyjną w osiedlu prowadzone mają być działania społeczne.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ drag/
