Pilnie potrzebny jest rozwój profesjonalnego wsparcia dla szkół ogólnodostępnych, do których docierają dzieci niepełnosprawne; edukacja włączająca jest jednym z naszych priorytetów – podkreśla w rozmowie z PAP pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Paweł Wdówik.
Wiceminister rodziny i polityki społecznej był w piątek gościem jubileuszu 75-lecia działalności Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Owińskach (Wielkopolskie).
Jak podkreślił placówka w Owińskach to ośrodek, który znakomicie przygotowuje dzieci niewidome i słabowidzące do niezależnego życia, dysponuje też najwyższej klasy specjalistami. Nie zawsze jednak rodzice decydują się na wysłanie dzieci do takiej szkoły.
"Dzieci niewidome i słabowidzące, podobnie jak wszystkie dzieci niepełnosprawne, mają do wyboru edukację w szkołach ogólnodostępnych, tzw. edukację włączającą, albo edukację w szkołach specjalistycznych – takich, jak ośrodek w Owińskach. Każdy typ szkoły ma swoje zalety i wady – rodzic wybiera, co dla niego jest kluczowe" – powiedział Paweł Wdówik.
"To, co jest w tej chwili najbardziej potrzebne, to pilny rozwój profesjonalnego wsparcia dla szkół ogólnodostępnych do których docierają dzieci niepełnosprawne. Te szkoły wciąż jeszcze nie są wystarczająco przygotowane, tymczasem edukacja włączająca jest jednym z priorytetów naszej polityki edukacyjnej. Dokładamy wszelkich starań, by budować to wsparcie w oparciu o takie szkoły, jak placówka w Owińskach" - dodał.
Wiceminister podkreślił, że ośrodek w Owińskach "jest przykładem szkoły przygotowującej na bardzo wysokim poziomie dzieci do niezależnego życia – zarówno w kwestiach orientacji przestrzennej, jak i w kwestiach dotyczących czynności życia codziennego".
"Młody człowiek jest po takiej szkole zupełnie niezależny w podstawowych sprawach życiowych. Ta szkoła pozwala też rozwijać zdolności kompensacyjne, czyli zastępowanie utraconego zmysłu wzroku innymi zmysłami; wdrożone w ośrodku w Owińskach rozwiązania związane z dźwiękiem, zapachami, dotykiem to szalenie ważne rzeczy dla osoby niewidomej – w tej kwestii mogę być, jako człowiek niewidomy, autorytetem" - dodał.
Pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych podkreślił, że nie w każdym przypadku wybór takiego ośrodka, jak ten w Owińskach jest dla rodziców dzieci niewidomych i słabowidzących optymalny.
"Tylko pewna część dzieci może sobie pozwolić na dojeżdżanie do takiej szkoły. Do Owińsk dotrą dzieci z Poznania, dla osób z innych miejscowości zwykle oznacza to rozłąkę z rodziną i mieszkanie w internacie. To bardzo trudna sprawa – szczególnie dla małych dzieci. Rodzice często decydują się na wybór szkół ogólnodostępnych także ze względu na kwestie rozwoju relacji rówieśniczych, umiejętności funkcjonowania w grupie osób pełnosprawnych" - powiedział Paweł Wdówik.
"Z moich doświadczeń wynika, że uczniowie szkół specjalnych, który dostali się na uniwersytet mieli często większą trudność w funkcjonowaniu wśród osób pełnosprawnych – trzymali się raczej we własnym gronie, mieszkali razem w akademiku. Uczniowie, którzy chodzili do szkół ogólnodostępnych mieli mniej umiejętności pozwalających na samodzielność, byli jednak znacznie lepsi jeśli chodzi o poziom edukacyjny i łatwość funkcjonowania w grupie rówieśniczej" – wyjaśnił.
Jak podkreślił, to są kwestie, na które rodzic wybierający miejsce kształcenia swojego dziecka powinien zwrócić uwagę.
"W tym roku szkolnym uruchomiony został projekt specjalistycznych centrów wsparcia edukacji włączającej. Mam nadzieję, że takie centra będą powstawać w każdym powiecie i dzięki temu szkoły ogólnodostępne będą mogły zapewnić wyższy poziom zabezpieczenia potrzeb dzieci niepełnosprawnych" – powiedział.
Paweł Wdówik podkreślał podczas uroczystości jubileuszowych, że owiński ośrodek jest liderem w zakresie edukacji i wspierania uczniów.
"Ta otwartość i wsłuchiwanie się w głos dzieci sprawia, że młodzież po opuszczeniu placówki ma szansę na samodzielne życie. I to nie dzięki rentom czy wsparciu rządowemu, ale takiej edukacji, jaka prowadzona jest w Owińskach" – powiedział.
W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Owińskach funkcjonuje szkoła podstawowa, liceum, szkoła branżowa I stopnia i szkoła przysposabiająca do pracy. Obecnie w ośrodku uczy się ponad 150 osób.
Dzieci biorą udział w zajęciach z terapii pedagogicznej, psychologicznej, profilaktyki społecznej, rehabilitacji ruchu czy hipoterapii. Korzystają z terapii widzenia oraz manualnej. Uczęszczają na zajęcia z logopedii, uczą się posługiwania pismem brajla.
Ośrodek w Owińskach zlokalizowany jest na terenie dawnego kompleksu cysterskiego. Prowadzący placówkę samorząd powiatu poznańskiego zainwestował w ośrodek i w zabytkowy kompleks ok. 50 mln zł, w tym ok. 12 mln zł to pieniądze pozyskane z funduszy unijnych.
W 2012 roku w ośrodku powstał unikatowy w skali Europy park orientacji przestrzennej, dzięki któremu niewidome dzieci uczą się samodzielnego poruszania w terenie. W placówce w Owińskach utworzono też pierwsze w Polsce muzeum tyflologiczne oraz unikatowe laboratorium tyfloakustyczne, w którym uczniowie poznają odgłosy miasta. Tyflologia jest nauką zajmująca się problemami utraty wzroku. (PAP)
Autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ mhr/