Wizerunek Mendoga z "Sarmatiae Europeae descriptio Alessandra Guagnini" (1578). Źródło: Wikimedia Commons
Litwini mieszkający w Polsce, głównie na Sejneńszczyźnie, obchodzą w środę w Sejnach i w Puńsku (Podlaskie) Święto Koronacji Króla Mendoga, pierwszego króla litewskiego uznawanego przez Litwinów za twórcę państwa litewskiego.
Król Mendog żył w latach 1203-63 i to jego uważa się za założyciela Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był władcą Litwy, który scentralizował rozproszone księstewka i zapoczątkował chrześcijaństwo na Litwie. Według litewskich historyków, do koronacji Mendoga doszło 6 lipca 1253 r. w Wilnie. Litwini od wielu lat obchodzą w swoim kraju 6 lipca jako święto państwowości Litwy - jest to dzień wolny od pracy.
Na pograniczu polsko-litewskim w Sejnach o godz. 19 w Domu Litewskim odbędzie się koncert z tej okazji, a godzinę później Litwini udadzą się pod pomnik biskupa Antanasa Baranauskasa, gdzie odśpiewają hymn Republiki Litewskiej.
Podobnie będzie w Puńsku. Tam mieszkańcy tej miejscowości o godz. 18 spotkają się w Domu Kultury Litewskiej, gdzie wysłuchają koncertu pt. „My wciąż jesteśmy tutaj”. O godz. 20 puńszczanie odśpiewają hymn, w zależności od pogody, albo nad jeziorem Punia lub przy Domu Kultury Litewskiej.
Litwini to jedna z najmniejszych grup narodowych w Polsce. Według ostatniego spisu powszechnego mniejszość litewska w Polsce liczy 5,8 tys. osób. Największe jej skupiska są na Sejneńszczyźnie.
Do XIII w. tereny Litwy zamieszkiwały liczne plemiona, które nie tworzyły zwartego organizmu państwowego. W obliczu zagrożenia ze strony zakonów kawalerów mieczowych i zakonu krzyżackiego Mendogowi udało się zjednoczyć ziemie litewskie i skupić władzę w jednym ręku. Król Mendog był księciem Litwy w latach 1236-53, potem królem w latach 1253-63. Zginął w 1263 r. w wyniku spisku książąt pod przywództwem Downuta z Nalszczan i Trenioty, którzy nienawidzili Mendoga z powodu jego twardych i krwawych rządów. Po jego śmierci Litwa znalazła się w stanie rozpadu.(PAP)
Autor: Jacek Buraczewski
bur/ pat/
