Szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk w niedzielę weźmie udział w uroczystości z okazji 78. rocznicy walk polskiej 1. Dywizji Pancernej we francuskiej Normandii. Na Polskim Cmentarzu Wojennym w Langannerie odbędzie się też identyfikacja grobu żołnierza 1. Dywizji Pancernej kaprala Mieczysława Szymańskiego.
Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych poinformował, że obchody rocznicowe rozpocznie w niedzielny poranek Msza święta w intencji legendarnego polskiego dowódcy i jego podkomendnych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Langannerie, gdzie spoczywa blisko 700 polskich żołnierzy poległych we Francji podczas drugiej wojny światowej, w tym 615 żołnierzy "Czarnej dywizji" generała Stanisława Maczka, którzy zginęli w sierpniowych walkach z Niemcami roku 1944 pod Falaise i Chambois. Po nabożeństwie planowane jest wystąpienie ministra Kasprzyka.
Urząd podał, że na jedynej polskiej nekropolii wojennej we Francji odbędzie się również wyjątkowa uroczystość identyfikacji grobu żołnierza 1. Dywizji Pancernej kaprala Mieczysława Szymańskiego, który do tej pory spoczywał w bezimiennym grobie. To kolejna bezimienna mogiła polskiego bohatera, który dzięki projektowi Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Zaginieni, ale nie zapomniani żołnierze Polskich Sił Zbrojnych" odzyskał tożsamość.
W wyniku zwycięstwa pod Falaise przełamano obronę niemiecką w Normandii oraz doprowadzono do wyjścia aliantów na linię Sekwany, a później Renu. Zwycięski szlak bojowy dywizji wiódł następnie przez Belgię i Holandię, by 5 maja 1945 r. zakończyć się w niemieckim porcie wojennym w Wilhelmshaven.
W południe na placu 1. Polskiej Dywizji Pancernej w Potigny odbędzie się uroczystość złożenia kwiatów pod pomnikiem upamiętniającym jej żołnierzy.
1. Dywizja Pancerna powstała 25 lutego 1942 r. na rozkaz Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego. Po przeszkoleniu, w sierpniu 1944 r. w składzie 1. Armii Kanadyjskiej, dywizja została przerzucona na front zachodni, do Francji. Tam w bitwie pod Falaise odegrała kluczową rolę w zamknięciu okrążenia wokół niemieckiej 7. Armii i 5. Armii Pancernej poprzez zablokowanie drogi odwrotu wojskom niemieckim. Brawurowa akcja 10. Pułku Strzelców Konnych doprowadziła 15 sierpnia do uchwycenia przepraw Niemców przez rzekę Dives.
Następnie dywizja otrzymała rozkaz opanowania rejonu miasteczka Chambois. Generał Maczek z własnej inicjatywy włączył do tego planu również kompleks wzgórz Mont Ormel (nazwany przez niego "Maczugą"), którego posiadanie pozwoliłoby dywizji na wykonanie zadania. Wzgórza te przecinały ostatnie drogi odwrotu niemieckiego co dawało szansę oparcia się atakującym wojskom niemieckim. 19 sierpnia oba kluczowe punkty zostały opanowane przez oddziały 1. Dywizji Pancernej. Okrążono 7. Armię Niemiecką w tzw. kotle Falaise. Jednocześnie ze wszystkich stron na te strategiczne punkty zmierzały zgrupowania niemieckie. Wojsko polskie było tam okrążone. Armia niemiecka została z kolei okrążona przez aliantów.
8 sierpnia 1944 r. żołnierze gen. Maczka rozpoczęli bój pod Falaise
Przez trzy dni i noce na "Maczudze" i w miejscowości Chambois, trwały krwawe walki. Mimo zupełnego odosobnienia, mimo tego, że amunicję trzeba było zrzucać z powietrza, że przewaga Niemców była zdwojona przez rozpaczliwą wolę przebicia się, niemieckie korpusy pancerne nie dokonały tego, musiały skapitulować, zostawiając pole zasłane trupami ludzi, koni i sprzętu. Wzięto wówczas do niewoli blisko 6 tysięcy Niemców, zniszczono 70 czołgów, 500 samochodów i ponad 100 dział. Po bitwie i uzupełnieniu strat Dywizja wróciła na pierwszą linię frontu i wzięła udział w pościgu za wycofującymi się wojskami niemieckimi. W wyniku zwycięstwa pod Falaise przełamano obronę niemiecką w Normandii oraz doprowadzono do wyjścia aliantów na linię Sekwany, a później Renu. Zwycięski szlak bojowy dywizji wiódł następnie przez Belgię i Holandię, by 5 maja 1945 r. zakończyć się w niemieckim porcie wojennym w Wilhelmshaven.
Mieczysław Szymański urodził się 7 kwietnia 1917 roku w Karolinie, w powiecie lubelskim, w rodzinie Lucjana i Marianny z domu Dankiewicz. Mieszkał w Lublinie, gdzie ukończył 3 klasy gimnazjum. Służbę w Wojsku Polskim rozpoczął 4 listopada 1937 roku w 9. Batalionie Pancernym. 19 marca 1938 roku został awansowany do stopnia kaprala. W kampanii polskiej 1939 roku wziął udział służąc w macierzystej jednostce. W kampanii francuskiej 1940 roku walczył w szeregach 2. Batalionu Czołgów, wchodzącego w skład 10. Brygady Kawalerii Pancernej. Z Francji przez Afrykę, w grudniu 1942 roku, dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał przydział do 2. Pułku Pancernego, z którym ruszył do akcji na kontynencie w sierpniu 1944 roku.
8 sierpnia 1944 roku jego jednostka stoczyła bój pod Saint–Aignan de Cramesnil w Normandii. Krwawa walka pułku zapadła w pamięci dowódcy jednostki - podpułkownika Stanisława Koszutskiego, który po latach opisał okoliczności śmierci kaprala Mieczysława Szymańskiego, służącego w szwadronie dowodzenia: Czołg ppor. Wernera z mego plutonu wyprzedził mnie przy wychodzeniu z wyrwy. Werner dogania drugi szwadron i dostaje pocisk z boku. Załoga wyskakuje. Strzelec Szymański zabity, ppor. Werner ranny, pchor. Papé kładzie się na niego ochraniając własnym ciałem, później wciągnie go pod rozbity czołg.
Szczątki kaprala Mieczysława Szymańskiego, jako bezimiennego żołnierza, złożono w grobie, na Polskim Cmentarzu Wojennym w Langannerie dopiero w 1947 roku.(PAP)
Autor: Olga Łozińska
oloz/ mark/
