Wystawa poświęcona sławnej warszawskiej wytwórni wyrobów z brązu, srebra i metali szlachetnych została otwarta w poniedziałek wieczorem w galerii w oficynie pałacu Branickich w Warszawie. W tym roku mija 160. rocznica założenia brązowniczej firmy Braci Łopieńskich.
Wystawa przygotowana przez Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków składa się z dwóch części – plenerowej na dziedzińcu, na której przedstawiono, w formie bogato ilustrowanych plansz, historię wytwórni oraz ekspozycji w oficynie pałacu Branickich, składającej się z wybranych odlewów brązowych oraz odnalezionych modeli gipsowych, prezentowanych publiczności po raz pierwszy.
Organizatorzy wydarzenia zaznaczają, że na wystawie znalazły się formy i modele gipsowe pochodzące z przedwojennej pracowni przy ul. Hożej, które zostały odnalezione w grudniu zeszłego roku. „Wytwórnia produkowała wszystko co potrzebne do wyposażenia domu, jak również dekoracyjne elementy dla kościołów, teatrów, pałaców (...). Po odzyskaniu niepodległości wśród artystów współpracujących z Braćmi Łopieńskimi nie zabrakło najgłośniejszych nazwisk” – napisał w katalogu wystawy Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy.
Na wyjątkowo cenne eksponaty zwraca uwagę Michał Krasucki, stołeczny konserwator zabytków; są to rzeźba „Bokser” autorstwa Stefana Chmielarskiego, medalion okolicznościowy dla Władysława Reymonta, plakiety autorstwa Stefana Pillatiego, modele autorstwa Antoniego Madeyskiego czy modele do lamp i kandelabrów Konstantego Laszczki. „Prawdziwym unikatem jest maska pośmiertna pierwszego prezydenta II RP Gabriela Narutowicza. Jej ekspozycja jest nieprzypadkowa, w tym roku mija bowiem równo 100 lat od jego tragicznej śmierci” - zaznaczył Krasucki.
Warszawska pracownia brązów artystycznych, prowadzona dziś przez Annę Łopieńską-Lipczyk, obchodzi w tym roku 160. rocznicę rozpoczęcia działalności. Firmę założył w 1862 roku Jan Łopieński, pradziadek Anny. Kierowana przez kolejne pokolenia brązowników firma „Bracia Łopieńscy” była do 1950 r. największą w Polsce wytwórnią brązów. Łopieńscy za swoje wyroby zdobywali prestiżowe nagrody, zarówno w Polsce, jak i zagranicą. Dziś ich nazwisko jest dobrze znane wśród marszandów i kolekcjonerów rzemiosła na całym świecie.
Po nacjonalizacji fabryki cały ocalały dorobek wytwórni uległ w większości zniszczeniu i rozproszeniu. Wraz z nim zostały utracone bezcenne dokumenty oraz dzieła sztuki. Odnalezienie w 2021 roku kolekcji gipsowych rzeźb, będących modelami służącymi do odlewania brązów, autorstwa wybitnych artystów, było w gronie varsavianistów i historyków sztuki uznane za niemałą sensację.
Wystawa łączy pierwsze szkice, modele gipsowe – prezentowane po raz pierwszy - z wykonanymi na ich podstawie odlewami, co pokazuje proces jak nad dziełem z brązu pracują wspólnie artysta -rzeźbiarz i odlewnik.
Ekspozycji towarzyszą dwie publikacje: „160 lat firmy Bracia Łopieńscy” oraz „Okruchy historii. Pamiętnik Tadeusza Łopieńskiego".
Wystawa będzie czynna do 19 listopada 2022 r., od poniedziałku do soboty w godz. Od 10-tej do 16-tej. Wstęp wolny. (PAP)
autorka: Anna Bernat
abe/aszw/