Zbigniew Rećko. Źródło: www.polska1918-89.pl
Rokiem Bohaterskich Powstańców Getta Białostockiego oraz ppor. Zbigniewa Rećko ps. Trzynastka będzie 2023 rok w Białymstoku – zdecydowali w poniedziałek miejscy radni. Pierwszą propozycję zgłosił prezydent, drugą radni PiS. Propozycje przyjęto bez dyskusji.
W stanowisku dotyczącym upamiętnienia uczestników powstania w getcie radni przypominają, że w sierpniu 1943 roku "przestała istnieć żydowska społeczność Białegostoku". 16 sierpnia 1943 roku wybuchło powstanie w białostockim getcie, w reakcji na plany niemieckie ostatecznej likwidacji tego getta.
Według historyków, był to drugi co do wielkości - po Warszawie - zryw ludności żydowskiej przeciw Niemcom. Większość bojowników zginęła w walce, przywódcy powstania odebrali sobie życie.
"Ich walka była jednak przede wszystkim walką o pryncypia, takie jak ludzka godność. W nierównej walce powstańcy potrafili zachować i pozostawić jako nasze dziedzictwo opowieść o bohaterstwie, o humanistycznych wartościach, o wielokulturowej i wielowyznaniowej tożsamości, które przetrwały czas zagłady. W roku 2023 mija 80 lat od tych wydarzeń. Białystok pamięta!" - głosi uchwalone w poniedziałek stanowisko.
Jak mówił - prezentując projekt - zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki, miasto planuje na 2023 rok szereg wydarzeń rocznicowych.
Drugi z patronów to podporucznik Zbigniew Rećko ps. Trzynastka, który w 1942 roku przeprowadził akcję wyprowadzenia z białostockiego aresztu gestapo trzech członków sztabu i łączniczki okręgu Białystok AK.
W 2023 roku przypada setna rocznica jego urodzin. Radni chcą upamiętnić jego zasługi w walce o wolną i niepodległą Polskę.
Zbigniew Rećko (1923-46) zginął w walce z plutonem operacyjnym MO koło Wysokiego Mazowieckiego (Podlaskie). Jego grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w miejscowości Kobylin-Borzymy. Jesienią 1942 roku, 19-letni wówczas Rećko, wsławił się akcją samodzielnego wyprowadzenia z białostockiego aresztu gestapo trzech członków sztabu i łączniczki okręgu Białystok Armii Krajowej. Pracował wówczas jako tłumacz w siedzibie gestapo przy obecnej ulicy Sienkiewicza.
W ocenie historyków IPN, była to najważniejsza akcja przeprowadzona przez podziemie niepodległościowe na Białostocczyźnie podczas okupacji niemieckiej i jedna z takich najbardziej spektakularnych akcji podziemia w kraju w czasie II wojny światowej.
Jak mówił radny PiS Paweł Myszkowski, inicjator projektu upamiętnienia podporucznika Rećki, oba patronaty związane są z tragedią II wojny światowej. "Białostoczanin, harcerz, dzielny żołnierz, którego odwaga czasami wręcz ocierała się o brawurę (…), jest postacią, którą warto przy tej okazji odświeżyć, ponieważ w marcu przypada setna rocznica jego urodzin" - powiedział, zachęcając radnych do głosowania.
W obu głosowaniach nikt nie był przeciw, ale w sumie pięcioro radnych - biorących udział w tej sesji - nie oddało głosów.(PAP)
autorzy: Robert Fiłończuk, Sylwia Wieczeryńska
rof/ swi/ pat/
