Dzieła jednej z ciekawszych polskich artystek XX w. Marii Papy Rostkowskiej, zestawione z pracami kilku pokoleń polskich rzeźbiarek, m.in. Katarzyny Kobro i Magdaleny Abakanowicz, będzie można od soboty oglądać na wystawie w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.
Pretekstem do zorganizowania wystawy "Haptyczny rezonans materii" jest przypadająca w tym roku setna rocznica urodzin zmarłej w 2008 r. artystki.
Twórczość Marii Papy Rostkowskiej była dotychczas pokazywana głównie w kręgu jej męskich przyjaciół: Lucio Fontany, Joana Miró, Jeana (Hansa) Arpa, Marino Mariniego i wielu innych wielkich nazwisk, związanych z prestiżową paryską galerią XXe Siecle. "Wystawa w Centrum Rzeźby Polskiej (CRP) w Orońsku ma jednak zupełnie inny charakter - zostanie zaprezentowanych około 60 dzieł artystki, którym będą towarzyszyć prace wyjątkowych kobiet rzeźbiarek, z podobnym wyczuciem haptycznego rezonansu materii" – powiedziała PAP Agnieszka Filipowska z CRP.
Wystawa akcentuje szczególnie rolę zmysłu dotyku i haptyczność jako zjawisko obejmujące całe ciało. Obok rzeźb Marii Papy Rostkowskiej zwiedzający zobaczą m.in. prace Katarzyny Kobro, Marii Jaremy, Magdaleny Abakanowicz, Aliny Szapocznikow, Magdaleny Więcek, Marii Pinińskiej-Bereś, Barbary Stańczak, Barbary Falender, Martyny Pająk, Agata Agatowskiej i Iwony Demko.
Maria Papa Rostkowska (1923-2008) urodziła się w Brwinowie k. Warszawy. Studiowała w Żeńskiej Szkole Architektury im. Stanisława Noakowskiego w Warszawie. W 1943 r. wyszła za mąż za Ludwika Rostkowskiego. Wraz z mężem i teściem działała w Żegocie i brała udział w ratowaniu Żydów z warszawskiego getta. Walczyła w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie została odznaczona Medalem Virtuti Militari. Jednocześnie studiowała architekturę i malarstwo. W 1947 r. przebywała na stypendium w Paryżu. Od 1950 r. pracowała początkowo w PWSSP w Gdańsku, następnie w ASP w Warszawie. Do 1956 r. jako malarka brała czynny udział w polskim życiu artystycznym, zdominowanym w tym czasie przez socrealizm.
W 1957 r. wyemigrowała do Paryża, gdzie – już jako wdowa - wyszła za mąż za Gualtieriego Papę, zwanego di San Lazzaro, włoskiego pisarza, wpływowego krytyka sztuki, wydawcę magazynu "XXe Siecle". Obracając się wśród największych sław malarskich i literackich epoki, szybko powróciła do pracy, ale tym razem jako rzeźbiarka. Zaczęła w wosku, następnie upodobała sobie terakotę. Od połowy lat 60. ulubionym materiałem artystki stał się marmur. Większość czasu spędzała we Włoszech, w położonym w pobliżu Carrary, toskańskim mieście Pietrasanta.
Za życia miała około stu wystaw w wielu krajach. Jej rzeźby znajdują się m.in. we francuskim Zgromadzeniu Narodowym i w warszawskim Pałacu Prezydenckim. Posiadają je kolekcjonerzy z całego świata, głównie z Włoch, Francji, Szwajcarii, Japonii, USA, Rosji oraz Polski.
Po śmierci artystka miała wystawy w Pietrasanta, mediolańskiej Galerii Sztuki Współczesnej, Bibliotece Polskiej w Paryżu, gdzie jej rzeźba na stałe stoi na dziedzińcu. Warszawska Królikarnia, filia Muzeum Narodowego, zorganizowała jej retrospektywę, w której Papa przedstawiona została jako "jedna z najciekawszych rzeźbiarek polskich XX w.". W 2020 r. retrospektywną wystawę jej prac można było oglądać także w Muzeum Hospice Saint-Roch w Issoudun (Francja).
Stefano Cortina, który był kuratorem wystawy Marii Papy Rostkowskiej w Museo Arte Contamporanea Cascina Roma w Mediolanie mówił PAP, że bardzo ciekawa jest droga twórcza artystki, która najpierw była malarką, jako rzeźbiarka zaczęła od brązu, ale "jej tworzywem, w którym naprawdę się odnalazła, okazał się marmur". "To, co z nim potrafiła robić, było absolutnie rzeźbiarskie i całkowicie kobiece. I była w niej ogromna siła, sama walczyła z kamieniem i oswajała go, nadając mu płynne, łagodne kształty" – zauważył Cortina.
Wystawa w Centrum Rzeźby Polskiej potrwa do 4 czerwca. (PAP)
Autorka: Ilona Pecka
ilp/ pat/