Rewitalizację średniowiecznego grodziska planują władze Wiślicy (Świętokrzyskie). Projekt przewiduje odtworzenie drewnianej bramy, palisady, zarysu dawnych budynków, a także poprowadzenie trasy turystycznej na wałach XI-wiecznego grodu.
Wiślickie grodzisko zostało wzniesione na przełomie X i XI wieku, obiekt leży w porośniętym łąkami starorzeczu Nidy, w odległości kilkuset metrów od dzisiejszego centrum miasta.
Burmistrz Wiślicy Jarosław Jaworski poinformował PAP, że w ramach inwestycji planowane jest utworzenie trasy turystycznej, która będzie przebiegać wzdłuż terenów rekreacyjnych i starorzecza Nidy oraz na koronie wałów grodziska. Ścieżka zostanie częściowo wykonana z drewnianych pomostów.
„Wzdłuż trasy ustawionych zostanie 16 drewnianych figur przedstawiających wizerunki świętych, które obecnie poddawane są pracom konserwatorskim. Każda z nich mierzy około trzech metrów wysokości. W obrębie grodziska zostaną zaznaczone domostwa, które kiedyś tam się znajdowały, odrestaurowana zostanie studnia i cysterna" - powiedział burmistrz.
Ponadto wyeksponowane zostaną fragmenty tzw. suchego muru, czyli zewnętrznej ściany najstarszego wału zbudowane z łupków gipsowych łączonych gliną.
„Wszystko to na pewno będzie się ciekawie prezentować. Liczymy, że w przyszłości będzie to kolejne popularne miejsce do zwiedzenia w Wiślicy” – dodał samorządowiec.
W ramach przygotowanego projektu władze miasteczka planują także urządzenie pola biwakowego nad Nidą razem z przygotowaniem tam stanowisk dla samochodów kempingowych. Ponadto wykonana zostanie kanalizacja i sieć wodociągowa, monitoring i nowe oświetlenie.
Na realizację inwestycji gmina przeznaczyła ponad 6,1 mln zł. Prace zostały podzielone na trzy odrębne zadania, a łącznie ich realizacją zainteresowanych jest sześć firm, jednak oferty przewyższają założony budżet o około 1,4 mln. Obecnie trwa weryfikacja dokumentów. Niewykluczone, że gmina zdecyduje się na dołożenie brakującej kwoty. Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmą radni.
Wiślickie grodzisko, zarysem przypominające trójkąt, położone jest pośród łąk, około 400 metrów na południowy wschód od centrum miasteczka. Było otoczone wałem o konstrukcji rusztowej o wysokości czterech metrów i fosą. Gród został prawdopodobnie wzniesiony na przełomie X i XI wieku. Było to zapewne związane z początkiem panowania piastowskiego w Małopolsce.
We wczesnym średniowieczu (X-XIII wieku) Wiślica była jednym z ważniejszych ośrodków administracyjnych w Małopolsce. Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z drugiej połowy IX wieku. Jedną z najznamienitszych postaci związanych z miejscowością był Jan Długosz; zachował się piętnastowieczny Dom Długosza i dzwonnica ufundowana przez kronikarza.
Do najcenniejszych zabytków Wiślicy należy gotycka bazylika mniejsza pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z XIV wieku. W podziemiach świątyni znajdują się pozostałości dwóch kościołów romańskich, z XII i XIII wieku oraz unikatowa trzynastowieczna tzw. płyta orantów.
Historia miasta jest przedstawiana w muzeum archeologicznym oddanym do użytku w 2022 roku, które znajduje się w pobliżu wiślickiej kolegiaty. Na turystów czeka unikatowy podziemny szlak, gdzie prezentowane są dzieje miasta oraz początków polskiej państwowości. Zwiedzający mogą zobaczyć m.in. płytę orantów (rytowana posadzka romańska; z lat około 1170-1177) znajdującą się w krypcie kościoła z XII wieku.
W muzeum wykorzystano najnowsze techniki wizualizacji obiektów, cyfrowe rekonstrukcje 3D, laserowe hologramy, mapping oraz ruchome lunety z aplikacją VR. (PAP)
Autor: Wiktor Dziarmaga
wdz/ ann/