19 maja w Muzeum Niepodległości w Warszawie odbędzie się spotkanie z Tradycyjnymi Kustoszami Góry Kościuszki w Australii - przedstawicielami plemienia Monero-Ngarigo oraz występy chóru Djinama Yiliga . To wydarzenie w ramach proklamowanego przez Sejm Roku Pawła Strzeleckiego w Polsce.
19 maja w Muzeum Niepodległości w Warszawie odbędzie się spotkanie z tradycyjnymi Tradycyjnymi Kustoszami Góry Kościuszki - przedstawicielami plemienia Monero-Ngarigo oraz występy chóru Djinama Yiliga z Australii.
Trzon delegacji stanowią starszyzna Monero-Ngarigo: Aunty Iris White i Uncle John Dixon oraz reprezentanci Monero-Ngarigo. Delegacji towarzyszy chór Djinama Yiliga kierowany przez Cheryl Davison-Overton śpiewający w języku Dhurga z akompaniamentem gitarzystki Melanie Horsnell.
"Kosciuszko Heritage Inc. jest pomysłodawcą i organizatorem obchodów Roku Pawła Strzeleckiego w Australii. Działamy od 15 lat na rzecz promocji Tadeusza Kościuszki i Pawła Strzeleckiego, Parku Narodowego Kościuszki i budowania wspólnoty kulturowej z Monero Ngarigo - tradycyjnymi kustoszami Góry Kościuszki. Ufundowaliśmy i odsłoniliśmy dwie tablice pamiątkowe Strzeleckiego w rejonie Mount Kosciuszko. Trzecią odsłaniamy w listopadzie. Organizowaliśmy doroczne festiwale kościuszkowskie w Górach Śnieżnych. W 2017 r. byliśmy z delegacją Monero-Ngarigo na obchodach 200. rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki w Krakowie. Teraz chcemy im pokazać Polskę i przejechać śladami Strzeleckiego, który mieszkał w Krakowie i obserwował budowany wówczas kopiec" - powiedziała PAP działaczka polonijna i prezes Kosciuszko Heritage Inc. (KHI) z Pennant Hills koło Sydney (Australia) dr. Ernestyna Skurjat-Kozek.
Podczas spotkań w Warszawie i innych miastach prof. Andrzej Kozek (KHI), Aunty Iris White oraz Uncle John Dixon opowiedzą o Górze Kościuszki, historii jej nazwy, wzajemnym poznawaniu naszych kultur oraz o budowaniu przyjaznych relacji między australijską Polonią a Monero-Ngarigo oraz o roli i spuściźnie Strzeleckiego w odkrywaniu Australii.
"Strzelecki jest dla Australijczyków, ale także dla Irlandczyków, bardzo ważną postacią - odkrywcą, podróżnikiem i filantropem, choć w języku polskim nie ma odpowiednika słowa +humanitarian+, bo słowo +filantrop+ brzmi płasko i nie oddaje istoty tego, co czynił Strzelecki dla tysięcy ludzi. Dziś w Irlandii stawiają mu tablice. Przyczynił się do rozwoju Australii. Był naukowcem-samoukiem, ale także wizjonerem. Uważał np., że wodę spływającą z Gór Śnieżnych należy wykorzystać do irygacji. To właśnie dzięki niemu, po II wojnie światowej powstały elektrownie Snowy Hydro, które wciąż dostarczają energię elektryczną dla trzech stanów Australii" - dodała.
Dr. Skurjat-Kozek przypomniała, że "Strzelecki odkrył w Australii bogate złoża złota i krytykował osadników za nieumiejętnie wypalanie lasów i jałowienie ziemi. Przyczynił się do ogólnego rozwoju tego kraju. Dużą rolę w popularyzacji jego osoby odegrał nieżyjący już konsul generalny RP w Sydney Ryszard Sarkowicz. Od kilku lat edukujemy Australijczyków, organizując imprezy na trasie, którą podążał Strzelecki. I wzbudza to duże zainteresowanie wśród Australijczyków" - dodała.
Spotkania z przedstawicielami Monero-Ngarigo oraz wstępy chóru Djinam Yliga odbędą się także w Krakowie przy Kopcu Kościuszki i Muzeum Krakowa (11 i 13 maja), Poznaniu (15 i 16 maja) oraz w 18 maja - w Ośrodku Kultury Arsus w Ursusie.
Paweł Edmund Strzelecki (1797-1873) był polskim podróżnikiem, geografem i odkrywcą - pierwszym Polakiem, który indywidualnie okrążył świat w celach naukowych, odwiedził wszystkie kontynenty poza Antarktydą. W latach 1839-43 podróżował po Australii, Nowej Zelandii i Oceanii. 12 marca 1840r. wraz z Jamesem Macarthurem zdobył najwyższy szczyt Great Dividing Range (Wielkich Gór Wododziałowych) i nazwał go Górą Kościuszki (Mount Kosciuszko). To także najwyższy szczyt lądowej części Australii (2228 m n.p.m). W Australii Strzelecki prowadził badania geologiczne i opisywał zbadane przez siebie tereny.
Uchwałą Sejmu RP z 22 lipca 2022 zdecydowano o ustanowieniu roku 2023 - Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. (PAP)
autor: Maciej Replewicz
mr/ aszw/
