Odrestaurowany XV-wieczny inkunabuł, zbiór kazań, własność działającego niegdyś w Tykocinie zakonu bernardynów, będzie można zobaczyć we wtorek po południu w Muzeum w Tykocinie, w którego zbiorach znajduje się obecnie. W Polsce zachowały się tylko dwa egzemplarze tej unikatowej księgi.
Muzeum w Tykocinie, to oddział Muzeum Podlaskiego - mieści się w zabytkowej synagodze i domu talmudycznym. W zbiorach placówki znajduje się kilkaset pamiątek po Żydach z całego kraju. Muzeum gromadzi i prezentuje także zabytki związane z historią Tykocina.
Jednym z nich jest inkunabuł - czyli księga wydana do 1500 roku - wchodzący niegdyś w skład księgozbioru zakonu bernardynów w Tykocinie, który funkcjonował w latach 1479-1864.
Wtorkowa prezentacja odrestaurowanej księgi, to pierwszy taki pokaz tego zabytku po odrestaurowaniu. Podczas spotkania będzie można zapoznać się z poszczególnymi etapami konserwacji, na którą muzeum pozyskało środki z ministerstwa kultury. Prezentacja będzie też okazją do posłuchania o historii i znaczeniu inkunabułu.
Inkunabułami - jak przypomina muzeum - nazywane są rzadkie druki, wydane do 1500 roku włącznie. Tykociński egzemplarz autorstwa włoskiego franciszkanina Bernardinusa de Bustis, składa się z 63 traktatów w formie kazań, dotyczących różnych aspektów teologii maryjnej. Liczba kazań jest nawiązaniem do lat ziemskiego życia Maryi.
Pełny tytuł księgi brzmi: "Mariale eximii viri Bernardini de busti ordinis seraphici Francisci: de singulis festiuitatibus beate virginis per modu[m] sermonu[m] tractans", a została wydana w 1496 roku w drukarni Martina Flocha w Strasburgu.
To jedna z dwóch zachowanych takich ksiąg na terytorium Polski - informuje muzeum. Jak podkreślał wcześniej w rozmowie z PAP kierownik Muzeum w Tykocinie dr Janusz Sękowski, to unikatowe księgi, a oba zachowane egzemplarze to pierwsze wydanie kazań; jeden znajduje się w Zielonej Górze, a drugi w Tykocinie.
Zakon bernardynów, w którego księgozbiorach znajdowała się księga, był sprowadzony przez pierwszego właściciela Tykocina Olbrachta Gasztołda w latach 70. XV wieku ; wybudowano im klasztor w północnej części miasta za rzeką - przypomniał historyk. Jednak klasztor nie przetrwał, był podmywany przez Narew i bernardyni musieli go opuścić w XVIII wieku; przenieśli się do południowej części miasta, do nowego klasztoru, którego budynek stoi do dziś. Jak dodał badacz, w wyniku represji po upadku powstania styczniowego nastąpiła kasacja zakonu.
Pamiątek po zakonnikach zostało niewiele, kilkanaście zabytków znajduje się w posiadaniu parafii katolickiej w Tykocinie, natomiast dwa: XV-wieczny inkunabuł i XVIII-wieczny kielich mszalny w zbiorach tykocińskiego muzeum. Inkunabuł do kolekcji muzeum został zakupiony w latach 90. XX wieku od prywatnej osoby.(PAP)
autorka: Sylwia Wieczeryńska
swi/ dki/
