Festiwal Świdermajer, poświęconym lokalnemu dziedzictwu kulturowemu i - przede wszystkim - tradycyjnej architekturze drewnianej, charakterystycznej dla linii otwockiej, potrwa w Wawrze, Józefowie i Otwocku od piątku do następnej niedzieli, 25 czerwca.
„Jest willowa miejscowość / Nazywa się groźnie Świder / Rzeczka tej samej nazwy / Lśni za willami w tyle/ Te wille, jak wójt podaje / Są w stylu świdermajer” - napisał przed wojną Konstanty Ildefons Gałczyński w wierszu „Wycieczka do Świdra”, nie przeczuwając wcale, iż kilkadziesiąt lat później nazwa stylu stanie się hasłem poważnego festiwalu.
„W tym roku wydarzenie znów obejmie swoim zasięgiem miejscowości leżące wzdłuż dawnej Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej, od Wawra do Otwocka a być może i dalej i będzie trwało aż dziesięć dni” - powiedział PAP prezes Towarzystwa Przyjaciół Otwocka Sebastian Rakowski. „Aby festiwalowe wydarzenia mogły zaistnieć na całej linii, do organizacji i realizacji projektu po raz drugi dołączyły Wawerskie Centrum Kultury i Miejski Ośrodek Kultury w Józefowie. Festiwal rozpocznie się 16 i zakończy 25 czerwca tradycyjnym plenerowym finałem” – dodał.
Program wydarzeń jest bardzo zróżnicowany. Zaplanowano m.in.: wernisaże, wystawy, plener fotograficzny, pokazy filmów, warsztaty, prelekcje, debaty, spacery historyczne i przyrodnicze, rajd rowerowy, imprezę na orientację oraz koncerty.
18 czerwca w Falenicy zagra zespół Raz Dwa Trzy. Podczas finału, 25 czerwca wystąpi Natalia Kukulska w nietypowej bo jazzowej odsłonie, z Atom String Quartet i Michałem Dąbrówką. Muzycy z Atom String Quartet zaaranżowali utwory Kukulskiej zastępując typowe dla elektroniki brzmienia grą na instrumentach smyczkowych, przy użyciu wielu technik. Efekt będzie można usłyszeć na żywo podczas ich wspólnego, akustycznego koncertu w Otwocku.
Pełny program imprezy znajduje się na stronie internetowej www.festiwal-swidermajer.pl
W tym roku Festiwal Świdermajer odbywa się po raz dziesiąty. Pomysłodawcami wydarzenia są Tomasz Brzostek – założyciel portalu Swidermajer.info oraz Sebastian Rakowski – prezes Towarzystwa Przyjaciół Otwocka, będącego najstarszą organizacją społeczną w mieście, działającą od 1912 roku.
Festiwal Świdemajer jest organizowany przez pasjonatów, ludzi kultury i wielbicieli historii, integrujących wokół siebie lokalną społeczność miasta. Ponieważ już pierwszy - w 2011 roku - zakończył się, w ocenie organizatorów i uczestników sukcesem; zagościł więc na stałe w kalendarzu otwockich wydarzeń kulturalnych. Z roku na rok przyciągał coraz więcej uczestników oraz gwiazd rodzimej muzyki. Dotychczas wystąpili m.in.: Mela Koteluk, Skubas, Ewelina Flinta, Leski, Bolek Błaszczyk z Grupy MoCarta, zespół Trawnik i awangardowa Oranżada.
Impreza ta nie służy tylko rozrywce, ale upowszechnia wiedzę o historii i całym dziedzictwie Linii Otwockiej - promuje i pomaga ratować przedwojenną architekturę tego terenu.
„Działania podejmowane w ramach kolejnych Festiwali przyniosły zauważalne zmiany w podejściu do budynków w stylu świdermajer zarówno wśród mieszkańców, jak i znawców architektury. Jeszcze kilka lat temu takie domy pogardliwie nazywano pekinami lub slumsami” - przypomniał Sebastian Rakowski. „Dziś powszechnie docenia się ich wartość i piękno. Drewniana architektura linii otwockiej coraz częściej staje się przedmiotem badań naukowych, celem wycieczek turystycznych czy też obiektem zainteresowania fotografów” – dodał.
Świdermajer, lub inaczej styl nadświdrzański to nazwa drewnianej architektury letniskowej, która powstawała na przełomie XIX i XX wieku na tzw. linii otwockiej. Wzdłuż osi, która stanowiła dawna Kolej Nadwiślańska, powstawały wówczas popularne letniska: Anin, Kaczy dół (dzisiaj Międzylesie), Radość, Zbójna Góra, Miedzeszyn, Falenica, Emilianów, Michalin, Józefów, Świder i Otwock. Za twórcę tego stylu budownictwa uznaje się malarza Michała Elwiro Andriollego, który od lat 80. XIX wieku mieszkał w założonej przez siebie osadzie Brzegi, położonej po obu stronach rzeki Świder. (PAP)
Przemek Skoczek
pat/