Zakończyła się kompleksowa rewaloryzacja i rekompozycja „Cmentarza Narodów” w Wadowicach, na którym spoczywa około 5 tysięcy żołnierzy różnych armii i narodowości. W środę nekropolia została poświęcona – podały służby prasowe wojewody małopolskiego.
"Obecne urządzenie cmentarza pozwala poznać historię jego przekształceń i zawiera czytelny przekaz o pochodzeniu pochowanych. Inskrypcje na granitowych tablicach wymieniają niemal wszystkie narodowości Europy, których przedstawiciele tu spoczęli – równi wobec żołnierskiego losu, równi wobec śmierci" – powiedział w środę wicewojewoda Ryszard Pagacz.
W uroczystości uczestniczyli między innymi konsulowie: Ukrainy - Wiaczesław Wojnarowski, i Niemiec - Dagmar Hillebrand.
Na obwodzie centralnego placu cmentarza rozmieszczono dwanaście granitowych tablic z inskrypcjami. Dziesięć z nich poświęconych jest żołnierzom poszczególnych narodów. Pozostałe są dedykowane cywilom wszystkich narodowości oraz Żołnierzom Nieznanym.
"Ważnym aspektem nowej aranżacji nekropolii jest fakt upamiętnienia na tablicy poświęconej Ukraińcom żołnierzy wojsk Republiki Ukraińskiej 1917-1922. Ukraińcy są jedną z dominujących wśród pochowanych tutaj grup narodowościowych. Cmentarz w Wadowicach jest ważnym punktem naszej historii i odbiciem dziejów Europy" – wskazał wicewojewoda Pagacz.
Rewaloryzacja wadowickiego nekropolii rozpoczęła się jesienią 2021 roku.
Prace na wadowickim cmentarzu zostały przeprowadzone w ramach projektu rewaloryzacji 41 cmentarzy wojennych z okresu I wojny światowej. Położone są one także w Brzesku, Tarnowie, Krakowie oraz powiatach bocheńskim i tarnowskiego.
"Rewaloryzacja tych 41 cmentarzy na terenie naszego województwa ma ogromne znaczenie dla przyszłych pokoleń. Realizacja projektu pozwala na zachowanie pamięci o historii i upamiętnienie tych, którzy zginęli podczas I wojny światowej. (…) Powstrzymaliśmy proces degradacji cmentarzy. Odtworzyliśmy wiele elementów, przywracając nekropoliom ich historyczny wygląd. Zwiększyliśmy dostępność cmentarzy oraz bezpieczeństwo odwiedzających ich osób. Wykonane prace przybliżą przyszłym pokoleniom losy Wielkiej Wojny na terenie dawnej Galicji" – podkreślił wicewojewoda Pagacz.
Wartość projektu wyniosła niespełna 11 mln zł. Dofinansowanie z RPO wyniosło ponad 7 mln zł. Pozostałe koszty pokryło Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
Wadowicki magistrat podał, że tamtejszy cmentarz istnieje od połowy XIX wieku. Do wybuchu I wojny światowej poczęło około 1,5 tys. żołnierzy różnych narodowości wchodzących w skład monarchii Habsburgów. W latach 1914-1918 stał się miejscem spoczynku co najmniej 1,2 tys. osób, które zmarły w szpitalach wojennych od odniesionych ran, a przede wszystkim z powodu chorób epidemicznych. W latach 1918-1921, w czasie wojen o granice II Rzeczypospolitej, pogrzebano tutaj ponad 2,1 tys. żołnierzy. Obok Polaków spoczęli m.in. żołnierze bolszewiccy, w tym Białorusini i Ukraińcy. Po II wojnie pochowano tu żołnierzy sowieckich. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ mir/