Polska Fundacja Narodowa wsparła zagraniczną prezentację wystawy „Śmierć za człowieczeństwo. Rodzina Ulmów” – informuje w sobotę PAP Temistokles Brodowski z PFN. Ekspozycję przygotował rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej.
"Zadaniem Polskiej Fundacji Narodowej jest prezentacja treści wystawy na całym świecie. Otwarto ją już w polskim konsulacie w Nowym Jorku (USA) oraz w podmadryckiej katedrze w Alcali de Henares (Hiszpania). W planach jest jej prezentacja m.in. w Waszyngtonie, Rzymie i na Litwie" - podał Brodowski.
Przypomniał, że 10 września br. w Markowej (woj. podkarpackie), gdzie Ulmowie żyli i w 1944 r. zostali zamordowani przez Niemców za ukrywanie Żydów, dojdzie do beatyfikacji całej rodziny wraz z ich nienarodzonym dzieckiem. Wystawa jest elementem prowadzonej przez PFN światowej kampanii informacyjnej nt. męczenników z Markowej: Józefa, jego ciężarnej żony Wiktorii i sześciorga ich dzieci - Stasi, Basi, Władzia, Frania, Antosia oraz Marysi – dodał.
Ekspozycja na kilkunastu planszach przedstawia losy rodziny Ulmów, ich codzienne życie, zamiłowania i pasje, przerwane przez tragiczne wydarzenia II wojny światowej. Wystawa prezentuje też sytuację Żydów w Markowej, stosunki polsko-żydowskie oraz tych, których udało się ocalić pomimo niemieckich represji – powiedział PAP Temistokles Brodowski. Dodał, że to kilkadziesiąt zdjęć i dokumentów, wśród których znajduje się wiele niepublikowanych dotąd materiałów. Część z prezentowanych zdjęć została wykonana przez samego Józefa, który był pasjonatem fotografii - zaznaczył przedstawiciel PFN.
Autorem wystawy jest rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej, a patronem - Komitet Prezydenta RP Obchodów Beatyfikacji Rodziny Ulmów. W Polsce wystawa była prezentowana przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie oraz w Markowej.
Prezes Polskiej Fundacji Narodowej Marcin Zarzecki powiedział PAP, że wsparcie dla wystawy IPN - otwartej już w Hiszpanii i USA, a w najbliższym czasie w kolejnych miejscach - wpisuje się w międzynarodową misję edukacyjną PFN.
"Jesteśmy przekonani, że edukowanie międzynarodowej opinii publicznej o polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata stanowi jeden z głównych celów powołania PFN" – stwierdził prezes Zarzecki. Ratujący Żydów Polacy zapisali szczególną kartę w historii XX wieku - dodał.
Przypomniał, że kara śmierci groziła podczas II wojny światowej za każdy rodzaj pomocy udzielanej Żydom - skazanym przez Niemców na eksterminację.
"Wystawą oddajemy hołd rodzinie Ulmów z Markowej, których egzekucja stała się symbolem martyrologii Polaków mordowanych za niesienie pomocy Żydom. To jednak także próba uczczenia tysięcy innych Polaków ratujących Żydów" – ocenił. "Heroiczna postawa Polaków, którzy w czasie wojny okazywali wsparcie współobywatelom narodowości żydowskiej, jest niezaprzeczalnym faktem" – podkreślił w rozmowie z PAP.
M. Szpytma: rodzina Ulmów może pokazać światu, jak straszna była okupacja niemiecka w Polsce
Zarzecki dodał, że nasza wiedza w tym obszarze dopiero rozwija się i wymaga badań - czego ostatnim dowodem jest dokumentowana działalność ratujących Żydów polskich dyplomatów Aleksandra Ładosia, Konstantego Rokickiego i innych członków tzw. grupy berneńskiej.
Według wiceprezesa PFN Michała Górasa troska o pamięć o Polakach, którzy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej to nasz obowiązek a ich czyny to jedna z najbardziej chlubnych kart w naszej historii.
"Tysiące Polaków - spośród, jak szacujemy, miliona, który udzielał pomocy wówczas ukrywającym się Żydom - zostało w ten sposób zamordowanych, najczęściej wraz ze swoimi żydowskimi sąsiadami, podopiecznymi" – powiedział PAP wiceprezes. "Kara śmierci za pomoc Żydom była brutalnie i bezwzględnie wykonywana przez niemieckich okupantów i oprawców. Bez sądu, bez jakiegokolwiek aktu oskarżenia, bez jakichkolwiek zasad" - przypomniała.
W jego ocenie beatyfikacja rodziny Ulmów przywraca pamięć o tysiącach anonimowych polskich bohaterów, którzy zginęli rąk Niemców za pomoc udzielaną ludności żydowskiej.
Hiszpańska katedra, w której PFN wraz z Instytutem Polskim w Madrycie umieścił ekspozycję, według tradycji znajduje się w miejscu, w którym w 304 r. n.e. poniosło śmierć za wiarę przez ścięcie mieczem dwoje dzieci w wieku 9 i 7 lat. Bracia Justo i Pastor – później święci - są patronami katedry.
Polska Fundacja Narodowa została założona pod koniec 2016 r. przez firmy: PGE, Enea, Energa, Tauron, KGHM Polska Miedź, PZU, Orlen, Grupę Lotos, PGNiG, Grupę Azoty, Totalizator Sportowy, PWPW, GPW, PHN, PGZ, PKO BP i PKP.(PAP)
autor: Aleksander Główczewski
ago/ mk/
