Spotkanie autorskie z prof. Grzegorzem Kucharczykiem podczas Jesiennych Targów Książki

Pod koniec sierpnia ukazała się synteza dziejów Polski, zarys historii Polski od X wieku do czasów współczesnych, pt.: „Polska. Dzieje państwa i narodu” („ПОЛЬЩА. Історія держави і народу”) w tłumaczeniu na język ukraiński, autorstwa prof. Grzegorza Kucharczyka. Jest to niezwykle interesujący i ważny głos w intelektualnych zmaganiach z naszą przeszłością, a także w budowaniu przyszłych więzi społecznych i kulturowych przez wydanie jej w języku ukraińskim.

Po premierze na Targach Książki Historycznej w 2022 roku, publikacja została przetłumaczona na język ukraiński i będzie dystrybuowana w Polsce i - w zależności od sytuacji geopolitycznej - w Ukrainie. Celem wydania książki w języku ukraińskim jest kultywowanie narodowego dorobku kulturalnego, zwiększenie zainteresowania historią i problematyką Polski na przestrzeni wieków w gronie ukraińskich czytelników, budowanie wizerunku Polski - jako kraju a Polaków jako narodu i społeczeństwa życzliwego, które w ostatnim okresie, w obliczu agresji Rosji na Ukrainę, daje świadectwo niezrównanej międzyludzkiej solidarności.

Historia Polski na przestrzeni ponad tysiąca lat, zwłaszcza zaś w okresie zaborów oraz lat 1939–1989, to nie tylko dzieje państwa polskiego, ale także narodu, który nigdy nie zrezygnował z odzyskania suwerenności. Na kartach książki przedstawiono proces kształtowania się narodu polskiego (od społeczeństwa wczesnopiastowskiego, społeczeństwa stanowego, przez „naród szlachecki” po nowoczesny naród polski obejmujący wszystkie warstwy społeczne) oraz tego wszystkiego, co składało się na jego dziedzictwo, a co z kolei warunkowało jego trwałość i tożsamość.

W książce została ukazana pasjonująca historia narodu, który trwał i rozwijał się nawet wtedy, gdy został pozbawiony państwa, gdyż kolejne pokolenia powtarzały słowa zaczerpnięte z Mazurka Dąbrowskiego: „Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy”.

Profesor Grzegorz Kucharczyk uważa, że historia Polski jest godna poznania, bo jest po prostu ciekawa. W barwny sposób przedstawia władców i bohaterów, losy kultury i myśli, przejawy aktywności społecznej i gospodarczej. Zwraca szczególną uwagę na dzieje Kościoła katolickiego i jego trudną do przecenienia rolę w zakresie rozwoju cywilizacyjnego i kształtowania się naszej tożsamości.

Chrześcijaństwo, wolność, naród, państwo to w dziejach Polski ciąg nierozerwalnie związanych ze sobą pojęć, pozostających w ścisłych relacjach. Kościół katolicki przyniósł Polsce – by posłużyć się słowami Cypriana Kamila Norwida – „literę cywilizacji”. Rola i znaczenie Kościoła – od chrztu Polski i zjazdu gnieźnieńskiego po Prymasa Tysiąclecia oraz „słowiańskiego Papieża” jest nie do przecenienia w procesie tworzenia suwerennego państwa polskiego u schyłku XX wieku. Rzymskie i katolickie chrześcijaństwo w decydujący sposób inspirowało i ożywiało polską kulturę – kolejny fundament tożsamości Polaków. Jak mówił św. Jan Paweł II nadało to narodowi polskiemu „duchowe kontury”; według słów bł. kardynała Stefana Wyszyńskiego równie dobrze możemy się nazywać „narodem rzymskim”, ponieważ chrzest Mieszka I w 966 roku wszczepił nam na stałe cywilizację łacińską.

Profesor Grzegorz Kucharczyk, historyk z Instytutu Historii PAN oraz Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie przedstawił w publikacji historię narodu polskiego, który trwał i rozwijał się nawet wtedy, gdy nie było państwa - w myśl słów hymnu narodowego „Mazurka Dąbrowskiego”: „Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy”. Autor ukazuje istotny wkład Polski w obronę europejskiej „wspólnoty ducha”, czy to na polach bitew decydujących o dziejach świata (Wiedeń 1683; Warszawa 1920), czy poprzez fenomen „Solidarności” z lat 1980–1981, czy wreszcie poprzez osobę i pontyfikat św. Jana Pawła II.

Jak twierdzi, „Historia Polski jest godna poznania, bo jest po prostu ciekawa. […] Jak to się stało, że dwa razy przechodziliśmy +próbę grobu+ i dwa razy doświadczyliśmy +prawa zmartwychwstania+? Co oznacza Trzecia Niepodległość? […] Od ponad dwudziestu lat mamy trzecią niepodległość. Jedna z nauk, która płynie z całej historii Polski brzmi: niepodległość nigdy nie jest dana raz na zawsze. Trzeba ją cenić i o nią dbać. Należy widzieć niewątpliwe osiągnięcia i dostrzegać zagrożenia. I pamiętać, że nie ma determinizmu, nie istnieją bezosobowe „prawa dziejowe”. Wszystko w naszych sercach, głowach i sumieniach.”

Publikacja „Polska. Dzieje państwa i narodu” („ПОЛЬЩА. Історія держави і народу”) autorstwa prof. Grzegorza Kucharczyka, w ukraińskiej wersji językowej, wydana została przez Fundację Historia i Kultura. Oficjalnym Partnerem publikacji jest Polska Fundacja Narodowa. 

Źródło: Fundacja Historia i Kultura