Kraków, 30.10.2023. Wystawa w Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie towarzysząca przekazaniu do zbiorów muzeum pamiątek po generale. Fot. PAP/Ł. Gągulski
Listy, rodzinne fotografie, dokumenty, a także młynek do kawy i zeszyty ze wspomnieniami znalazły się wśród artefaktów przekazanych Muzeum Armii Krajowej w Krakowie przez rodzinę gen. Augusta Fieldorfa „Nila”.
Pamiątki przekazał w poniedziałek Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa "Nila" w Krakowie prawnuk generała Dimos Zarkadas, który na uroczystość przyjechał wraz z synem Silvanem.
"Polska jest mi dobrze znanym krajem, byłem tu wiele razy, ale to pierwszy moment, w którym czuję, że pamięć o moim pradziadku jest wskrzesana i rozpowszechniana po całym kraju" - powiedział Dimos Zarkadas. "Nie spodziewałem się, że do tego dojdzie. Jest to dla mnie bardzo wzruszający moment" - podkreślił podczas uroczystości. "Moim zdaniem jedną z najważniejszych rzeczy jest pamięć o przeszłości. Jeżeli nie będziemy pamiętać o przeszłości, to ta przeszłość się może powtórzyć. Mam nadzieję, że następne pokolenia będą tutaj w stanie poznać historię i będą robić wszystko, żeby to się nie powtórzyło" - dodał prawnuk gen. Fieldorfa "Nila".
August Emil Fieldorf (1895–1953)
Wśród przekazanych muzeum pamiątek są m.in. listy, rodzinne fotografie i dokumenty, legitymacje nadanych odznaczeń, zeszyty ze wspomnieniami żony Janiny oraz kasety z nagraniami tych wspomnień.
"Otrzymujemy niezwykły dar. Myślę, że możemy powiedzieć, że te pamiątki trafiają do jego domu. Bo to muzeum jest jego domem, nie tylko z racji nazwy, ale też miejsca – kilkaset metrów stąd generał przyszedł na świat, tu była jego szkoła, jego kościół. Ul. Lubicz, Bosacka, Lubomirskich - to są jego adresy" - zwrócił uwagę dyrektor muzeum Jarosław Szarek, który podczas uroczystości przypomniał historię patrona muzeum. "Pamięć o nim miała zostać zapomniana, ale tak nie jest, bo ta droga, którą on szedł, zwyciężyła. Polska odzyskała niepodległość, a efektem tego jest również to muzeum, które niesie tę pamięć" - zaznaczył Szarek.
Marszałek Małopolski Witold Kozłowski zapewnił, że eksponaty zostaną otoczone odpowiednią troską, a muzeum będzie dbać o pamięć o generale i Armii Krajowej. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez przedstawicieli muzeum, po skatalogowaniu wszystkich darów zostaną one zaprezentowane na wystawie.
To kolejna darowizna dla Muzeum AK. W październiku 2019 r. Emil Ney, wnuk gen. Fieldorfa mieszkający na stałe w Australii, przekazał kolekcję odznaczeń.
Gen. August Emil Fieldorf "Nil" (ur. 20 marca 1895 r. w Krakowie, zm. 24 lutego 1953 r. w Warszawie) jest patronem Muzeum Armii Krajowej. Jako dziewiętnastolatek wstąpił do Legionów Piłsudskiego. Bronił niepodległości w wojnie z bolszewikami, służył w Wojsku Polskim przez cały okres międzywojenny, zdobywając kolejne stopnie oficerskie. W chwili niemieckiej napaści na Polskę był dowódcą 51 pułku piechoty w stopniu podpułkownika.
W 1942 roku przyjął pseudonim "Nil". Stanął na czele Kedywu, specjalnej jednostki Armii Krajowej, której zadaniem było przeprowadzanie akcji sabotażowo-dywersyjnych. Po upadku Powstania Warszawskiego wyznaczono "Nila" na zastępcę dowódcy AK, generała Leopolda Okulickiego "Niedźwiadka". Został wówczas mianowany generałem. Aresztowany przez sowietów wiosną 1945 roku, został wywieziony do łagrów na Ural. Aresztowano go pod koniec 1950 r., a po sfingowanym procesie skazano na karę śmierci.(PAP)
autorka: Julia Kalęba
juka/ pat/
