Ołtarz Zaśnięcia NMP Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie: scena Zesłania Ducha Świętego w kwaterze na otwartych skrzydłach ołtarza. Fot. PAP/J. Morek/J. Rosikoń
Uroczystość Zesłania Ducha Świętego jest jednym z najstarszych i największych świąt w Kościele katolickim. W czasach apostolskich posiadało ono tę samą rangę, co uroczystość Paschy. Obecnie kończy w Kościele okres wielkanocny.
W Kościele pięćdziesiąt dni po Zmartwychwstaniu Chrystusa obchodzona jest uroczystość Zesłania Ducha Świętego.
Według Katechizmu Kościoła katolickiego "Duch Święty jest trzecią osobą Trójcy Świętej współistotną Ojcu i Synowi". W Credo mówimy - "wierzę w Ducha Świętego - Pana i ożywiciela, który od Ojca i Syna pochodzi".
Zgodnie ze słowami św. Pawła Apostoła z listu do Galatów, owocem działania Ducha Świętego są: "miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, wstrzemięźliwość".
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa obchody Pięćdziesiątnicy rozpoczynało całonocne czuwanie. W wigilię święta udzielano np. chrztu katechumenom (osobom przygotowującym się do przyjęcia chrztu, nazwanego także wtajemniczeniem chrześcijańskim).
Pięćdziesiątnica zbiegła się wówczas z żydowskim świętem Szawuot, obchodzonym w 7 tygodni po Pesach, czyli na przełomie maja i czerwca. Był to czas dziękczynienia za zbiory jęczmienia i początek zbioru pszenicy. Żydzi składali Bogu ofiarę w Świątyni Jerozolimskiej w postaci dwóch bochenków chleba z pierwszych plonów. W okresie talmudycznym, czyli obejmującym sześć pierwszych wieków naszej ery, tego dnia upamiętniano także rocznicę nadania Żydom Tory (Prawa) na Synaju.
W czasie liturgii w synagodze obowiązuje całonocne czuwanie, połączone ze studiowaniem Tory oraz nakaz słuchania na stojąco głośnego odczytywania Dekalogu. Synagogi dekoruje się kwiatami i gałązkami, domy - specjalnymi wycinankami.
W średniowieczu w czasie obchodów uroczystości Zesłania Ducha Świętego istniał zwyczaj rzucania z sufitu kościoła, w trakcie odprawiania mszy św. róż i innych kwiatów symbolizujących dary Ducha Świętego. W bazylikach i katedrach w czasie uroczystości wypuszczano z klatek gołębie - symbol Ducha Świętego.
Zgodnie z obowiązującym w Kościele katolickim prawem "za pobożne, publiczne odmówienie całego hymnu +O Stworzycielu Duchu, przyjdź+ w uroczystość Zesłania Ducha Świętego wierni mogą uzyskać odpustu zupełnego, pod zwykłymi warunkami".
Hymn jest modlitwą sięgającą wczesnego średniowiecza autorstwa Hrabanusa Maurusa - frankońskiego mnicha benedyktyńskiego z VII wieku, który był teologiem, poetą, encyklopedystą, pisarzem wojskowym i arcybiskupem Moguncji we wschodniej Francji.
Pięćdziesiątnica kończy w Kościele katolickim okres wielkanocny, podczas którego w liturgii używa się białego koloru szat. (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ ktl/
