Fot. PAP/EPA
Wystawy, koncerty i wykłady w ramach całorocznego festiwalu Kafka 2024, gra wideo „Playing Kafka” oraz inne imprezy Goethe Institut – tak bogate atrakcje przygotowały niemieckie instytucje kulturalne z okazji 100. rocznicy śmierci Franza Kafki.
Jedną z największych europejskich inicjatyw na rzecz uczczenia okrągłej rocznicy śmierci Kafki jest festiwal Kafka 2024, przygotowany przez monachijskie centrum kultury Adalbert Stifter Verein we współpracy z Biblioteką Miejską w Pradze. W ramach festiwalu przez cały rok odbywają się wystawy, koncerty, dyskusje, pokazy teatralne i filmowe oraz wykłady. Przedsięwzięcie wspiera wiele niemieckojęzycznych instytucji, m. in. Niemieckie Forum Kultury dla Europy Wschodniej w Poczdamie, Austriackie Forum Kultury, Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Pradze, Dom Literatury w Monachium i Towarzystwa Franza Kafki w Wiedniu i Pradze.
Organizatorzy festiwalu Kafka 2024 podkreślają na swojej stronie internetowej, że doradcą i kuratorem wydarzeń był Reiner Stach, niemiecki literaturoznawca, jeden z czołowych znawców twórczości i życia Franza Kafki.
W ramach festiwalu w Berlinie 20 czerwca można będzie zobaczyć komiksy zainspirowane pisarstwem Kafki. W Monachium 14 czerwca odbędzie się wieczór czytelniczy, podczas którego zostanie odczytany „Proces”. Tego samego dnia w stolicy Bawarii zaplanowano wykład o powiązaniach Franza Kafki z Monachium, a także jego kontaktach z niemieckimi pisarzami. Oprócz tego pod koniec czerwca wspomniany Rainer Stach opowie o skomplikowanej tożsamości Kafki, który dorastał w niemiecko-czeskiej kulturze, między ortodoksyjnym, liberalnym i syjonistycznym judaizmem – czytamy na stronie festiwalu.
Franza Kafka był też motywem przewodnim czeskiego festiwalu kultury w Wiedniu, który zakończył się w piątek, 7 czerwca.
Bogaty program wydarzeń z okazji okrągłej rocznicy śmierci pisarza przygotowały oddziały Goethe Institut na całym świecie. W niemieckim instytucie w Pradze od środy (5 czerwca) do 20 września można obejrzeć wystawę ok. 130 fotografii rodziny Kafki, w tym wiele wcześniej niepublikowanych. „Fotografie przedstawiają pisarza i jego bliskich, opowiadają o żydowskiej emancypacji i awansie społecznym. Wystawa zestawia fotografie z cytatami z Kafki i jego krewnych i pokazuje, że spójność rodziny tej była silniejsza, niż sugerowałyby niektóre wypowiedzi pisarza” – czytamy na stronie Goethe Institut w Pradze.
Goethe Institut we współpracy ze studiem gier Charles Games opracował grę wideo „Playing Kafka”, która ożywia literacki świat pisarza w wirtualnej przestrzeni. Gra jest bezpłatna, dostępna w angielskiej, niemieckiej i czeskiej wersji językowej. Można ją pobrać zarówno na komputer, jak i telefon komórkowy.
3 czerwca, w rocznicę śmierci Franza Kafki, francusko-niemiecki kanał telewizyjny ARTE zaprezentował dokument „Kennen Sie Kafka?” („Czy znają Państwo Kafkę?”). W filmie pokazano bogate, częściowo niepublikowane dotąd materiały archiwalne, które zapraszają do wejścia w fascynujący świat Franza Kafki. Film jest dostępny na stronie internetowej telewizji ARTE.
Minister kultury Niemiec Claudia Roth powiedziała w poniedziałek, w rocznicę śmierci pisarza: „Franz Kafka żyje”. „Od jego śmierci 100 lat temu każde nowe pokolenie czytelników witało go jako swojego współczesnego” – podkreśliła.
Zwróciła uwagę na język Kafki. „Choć początkowo język Kafki wydaje się precyzyjny, rzeczywistość, którą nam przedstawia, jest tajemnicza, niezrozumiała i absurdalna. Kafka wyraża enigmatyczną naturę nowoczesnego, fragmentarycznego świata, a tym samym ludzi współczesności. W tekstach Kafki rozpoznajemy siebie, nasze życie i wyzwania naszych czasów - to czyni go naszym współczesnym” – oceniła Roth.
Wydarzenia rocznicowe wspiera pełnomocnik Rządu Niemiec ds. kultury i mediów. Oprócz festiwalu Kafka 2024 w wielu niemieckich miastach zaprezentowane zostaną okolicznościowe wystawy. Niemieckie Archiwum Literatury w Marbach (Badenia-Wirtembergia, ok. 25 km na północny-zachód od Stuttgartu) przygotowało wystawę „Echo Kafki”, która koncentruje się na pochodzeniu i życiu pisarza w wielokulturowej Pradze, jego świecie słów i obrazów. Kolejna wystawa będzie prezentowana od jesieni w Muzeum Żydowskim w Berlinie. Wystawione tam będą prace współczesnych artystów, zajmujących się Kafką.
Z Monachium Iwona Pałczyńska (PAP)
ipa/ wus/ fit/
