30.10.2024–02.02.2025
„Jaki znak Twój? Czyli o identyfikacji wizualnej w dawnych wiekach” – to tytuł wystawy, którą od środy będzie można oglądać na wystawie w Zamku Żupnym w Wieliczce. Zwiedzający zobaczą ponad 100 obiektów, m.in. przywilej nobilitacyjny nadany przez króla Zygmunta III Wazę.
Jak poinformowali organizatorzy, przedmioty, które będzie można zobaczyć w Zamku Żupnym, pochodzą z 15 instytucji świeckich i kościelnych. Na potrzeby wystawy zostały sprowadzone m.in. z Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie i Muzeum Narodowego w Warszawie.
Ekspozycja przybliży m.in. historię herbów – znaków, które pierwotnie były znakami rozpoznawczymi na polu bitwy. Służyły nie tylko do identyfikacji osób, ale i instytucji świeckich oraz kościelnych. Umieszczano je na różnych przedmiotach – od królewskich tkanin czy złoconych solniczek przez krzyże relikwiarzowe po portrety trumienne.
Wśród najcenniejszych eksponatów są XVI-wieczny arras króla Zygmunta Augusta, słynny róg Bractwa Kopaczy Wielickich z 1534 r., złocona monstrancja gotycka z 1490 r., epitafium lekarza wrocławskiego Sebalda Hubera z 1504 r., oryginalny, ze względu na technikę wykonania, haftowany złotą nicią pastorał.
Na wystawie znajdą się również militaria, m.in. XVIII-wieczna chorągiew oddziału piechoty armii koronnej. Była ona wykorzystywana na wojnie polsko-rosyjskiej w obronie Konstytucji 3 Maja i prawdopodobnie podczas powstania listopadowego. Na ekspozycji będzie również niedostępny na co dzień obraz Jana Matejki, przedstawiający pieczęć Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego z wizerunkiem św. Barbary. Jest on częścią projektu polichromii wnętrz kościoła Mariackiego.
Miejscem wystawy są dawne apartamenty wysokich rangą urzędników solnego przedsiębiorstwa. W tym roku pomieszczenia te zostały udostępnione zwiedzającym po raz pierwszy w historii. Są tu polichromie z okresu od XVI do XIX w. oraz malowidła, wśród których dostrzec można herb Rzeczpospolitej z czasów panowania dynastii Wazów.
Ekspozycja czynna będzie do 2 lutego.(PAP)
bko/ aszw/