28.11.2024–30.03.2025
Metodzie ługowniczej pozyskiwania soli, potocznie zwanej „na mokro”, czyli z użyciem wody, poświęcona jest wystawa, którą od 28 listopada można oglądać w Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.
Jak wyjaśnili kuratorzy wystawy Rafał Zadak i Elżbieta Włodarczyk-Żurek, ekspozycja „Ługownictwo w wielickiej kopalni soli” prezentowana w Zamku Żupnym w Wieliczce stanowi podsumowanie kilkuletniej inwentaryzacji dostępnych wyrobisk w kopalni powstałych w wyniku eksploatacji metodą „mokrą”. Prace prowadzone były wspólnie przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka i Kopalnię Soli „Wieliczka”, które też wspólnie przygotowały tę wystawę.
Fragmenty dawnych ciągów solankowych zaprezentowano na wielkoformatowych fotografiach. Pokazano także zachowane elementy związane z pozyskaniem solanki, jak drewniane skrzynie i wieże ługownicze. Według autorów ważną częścią ekspozycji są oryginalne drewniane tablice komór ługowniczych, aparaty natryskowe, plany kartograficzne, a także okazy soli ze śladami mokrej eksploatacji pochodzące ze zbiorów Muzeum Żup Krakowskich.
Jak przypomnieli autorzy wystawy, początki stosowania metody ługowniczej w kopalni w Wieliczce sięgają 1913 roku, kiedy przy szybie św. Kingi wybudowano i uruchomiono nowoczesną warzelnię soli. Od tego czasu rozpoczął się nowy etap produkcji czystej soli warzonej. Prócz stosowanej dotychczas techniki strzałowej, czyli za pomocą materiałów wybuchowych, wprowadzono metodę ługowniczą, potocznie zwaną „na mokro”, czyli z użyciem wody. Tę metodę stosowano do 1996 roku, w którym zakończono trwający ponad siedem wieków okres eksploatacji wielickiego złoża solnego.
W wyniku tych prac powstało kilkaset wyrobisk poługowniczych, w skład których wchodzą komory ługownicze, ługownie otworowe czy komory natryskowe. Zwłaszcza te ostatnie – wskazują specjaliści - cechują się wyjątkowymi walorami widokowymi, np. komora Zaleski na poziomie II wyższym, w bliskim sąsiedztwie kaplicy św. Kingi, czy też komora Boczkowski wchodząca w część rejonu podziemnego uzdrowiska. Pozostałe tego typu wyrobiska są rozsiane na różnych poziomach kopalni.
Wystawa „Ługownictwo w wielickiej kopalni soli” prezentowana będzie w Zamku Żupnym w Wieliczce do 30 marca przyszłego roku.(PAP)
rgr/ miś/