Lublin, centrum miasta, fot. PAP/Wojtek Jargiło
Mieszkańcy Lublina uczcili w niedzielę pamięć ukraińskiego wieszcza Tarasa Szewczenki w 211. rocznicę jego urodzin. Kilka osób protestowało przeciwko twórczości, która – ich zdaniem – "obraża naród polski".
Prezes Towarzystwa Ukraińskiego i organizator "Czytania Szewczenki na skwerze Szewczenki" Grzegorz Kuprianowicz przypomniał PAP, że pierwsza taka akcja w Lublinie odbyła się w 2014 r. i dzisiaj – w dobie pełnoskalowej wojny w Ukrainie – jest jeszcze bardziej aktualna.
"Dla Ukraińców, którzy mieszkają w Lublinie bardzo ważne jest, żeby zachować własną tożsamość, język, kulturę, ale także pokazać, że jesteśmy elementem tkanki kulturowej miasta" – powiedział Kuprianowicz. Dodał, że Ukraińcy są obecni w Lublinie od wielu stuleci.
W czytaniu poezji uczestniczyło kilkadziesiąt osób, w tym Polacy i Ukraińcy. Natomiast kilka osób protestowało przeciwko promowaniu twórczości, która - ich zdaniem - "obraża naród polski". Obie grupy odgrodziła policja.
Przewodniczący społecznego komitetu budowy pomnika ofiar Wołynia w Lublinie Zdzisław Koguciuk stwierdził, że Szewczenko gloryfikował zbrodnie na Polakach dokonane przez Kozaków zaporoskich w 1768 r. Organizowany rokrocznie protest określił jako "walkę o godność Polski".
Zdaniem Kuprianowicza każdy ma prawo wyrażania swojej opinii, ale nie rozumie, jak komuś może przeszkadzać czytanie poezji "kluczowej postaci kultury ukraińskiej" i "jednego z najwybitniejszych twórców literatury światowej".
Skwer im. Tarasa Szewczenki w Lublinie znajduje się w centrum miasta u zbiegu ul. Ruskiej i Podzamcze, obok XVII-wiecznej cerkwi prawosławnej Przemienienia Pańskiego. Nieopodal znajduje się pomnik poświęcony ofiarom Wielkiego Głodu – Hołodomoru na Ukrainie w latach 1932-1933.
Taras Szewczenko urodził się 9 marca 1814 r. w rodzinie pańszczyźnianego chłopa. Wcześnie stracił oboje rodziców. Od najmłodszych lat wykazywał zdolności plastyczne, wiele rysował. Z poddaństwa został wykupiony, gdy miał 24 lata. Pracował w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, samodzielnie zdobywał wykształcenie literackie. Pisał wiersze, poematy, opowiadania.
W twórczości Szewczenki obecne są motywy walki narodowo-wyzwoleńczej. Opisywał on wspaniałą przeszłość Ukrainy, walki Kozaków o wolność, krytykował współczesnych mu za bierność wobec caratu i zgodę na niewolę, upominał się o los uciskanych, pozbawionych dostępu do kultury i wykształcenia chłopów.
Zbiór ośmiu utworów poetyckich pt. "Kobziarz" był jego debiutem literackim. Tytuł nawiązywał do dawnych kobziarzy, którzy przy dźwiękach instrumentu zwanego kobzą wędrowali po kraju i śpiewali pieśni o dawnej chwale Ukrainy i bohaterskich Kozakach. Jednym z najbardziej znanych utworów Szewczenki jest poemat "Kaukaz", w którym, nawiązując do biblijnej postaci Jeremiasza płaczącego nad losem narodu wybranego, ukazuje cierpienia uciskanej przez carat Ukrainy.
Za swoje poglądy i działalność polityczną w nielegalnym Bractwie Cyryla i Metodego został ukarany 10-letnim zesłaniem na Ural. Katorgę odbywał m.in. w towarzystwie polskich zesłańców. Z tego okresu pochodzi wiersz "Do Polaków", w którym Szewczenko przypomina dawne przyjacielskie relacje "Kozaków" z "Lachami" i nawołuje do zgody.
Szewczenko powrócił z zesłania w 1857 r. Cztery lata później zmarł w Petersburgu i tam początkowo został pochowany, potem jego zwłoki zostały przeniesione i pochowane w Kaniowie pod Kijowem.(PAP)
pin/ aop/
