Ekumeniczne nieszpory poprowadzone przez prymasa Polski abp Wojciecha Polaka, wystawa i sympozjum naukowe oraz koncert "Credo" Krzysztofa Pendereckiego składają się na program obchodów 100. Rocznicy Bitwy Łódzkiej.
Uroczystości odbędą się we wtorek w Łodzi. Jak podkreślił na konferencji prasowej dyr. Narodowego Centrum Kultury Krzysztof Dudek, uroczystości stanowią kulminację ogólnopolskich obchodów setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej. "Inicjatywa uczczenia rocznicy Bitwy Łódzkiej wyszła ze strony arcybiskupa łódzkiego Marka Jędraszewskiego. Doszliśmy do wniosku, że właściwym sposobem opowiadania o tym historycznym wydarzeniu będzie kultura" – dodał.
Dudek zaznaczył, że koncert Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus, w czasie którego wykonane zostanie "Credo" Krzysztofa Pendereckiego, będzie transmitowany przez TVP. Dzięki temu z wydarzeniami związanymi z Bitwą Łódzką będą mogli zapoznać się mieszkańcy całego kraju.
Biskup Adam Lepa przypomniał najbardziej tragiczny wymiar Bitwy Łódzkiej. Zginęło w niej ponad 200 tys. żołnierzy. Zdaniem biskupa, jednym z największych dramatów żołnierzy polskich wcielonych do obcych armii było to, że strzelając do wroga, strzelali również do swoich rodaków.
Duszpasterz podkreślił, że warto zastanowić się, jak oceniać od strony moralnej I wojnę światową. "Jej aspekt wojskowy był niezwykle okrutny. Zastosowano metody +przemysłu wojennego+. Mordowano masowo. Rosjanie wprowadzili do użycia wozy bojowe, a Niemcy – gaz bojowy. Pierwsze próby jego użycia miały miejsce właśnie pod Łodzią, na szczęście wiatr uniemożliwił wykorzystanie go w pełni. Natomiast w bitwie pod Bolimowem (Łódzkie - przyp. PAP) w ciągu kilkunastu minut wskutek użycia gazu zginęło ponad siedem tys. żołnierzy rosyjskich" – zaznaczył.
W modlitwach, które zostaną odprawione w trakcie nieszporów w łódzkiej bazylice archikatedralnej, wezmą udział - obok wiernych kościoła rzymskokatolickiego - przedstawiciele trzech wyznań chrześcijańskich: prawosławnego abp Szymon Romańczuk, ewangelicko-augsburskiego bp Jan Cieślar oraz ewangelicko-reformowanego bp Marek Izdebski. Nabożeństwo odbędzie się pod przewodnictwem prymasa Polski abp Wojciecha Polaka, z udziałem nuncjusza apostolskiego abp Celestino Migliore.
Jak wyjaśnił ceremoniarz biskupi ks. dr Karol Litawa, nieszpory są celebrowane we wszystkich chrześcijańskich kościołach zachodnich oraz w kościele prawosławnym. W ich trakcie – po kolejno wykonywanych psalmach - każdy z biskupów wygłosi krótką mowę. Następnie odmówią modlitwy: w intencji poległych w Bitwie Łódzkiej, za ojczyznę i o pokój na świecie.
Nieszporom towarzyszyć będzie obrzęd lucernarium, czyli wniesienie światła. Po każdym kolejnym wystąpieniu biskupów i zasypaniu kadzidłem kadzielnicy, co – jak zaznaczył ks. Litawa – jest symbolem wznoszącej się "wraz z dymem" ku Bogu modlitwy, delegacje poszczególnych kościołów wniosą zapalone lampki oliwne i ustawią je przed ołtarzem.
Po nieszporach w kościele ewangelicko-augsburskim św. Mateusza rozpocznie się koncert organizowany przez Narodowe Centrum Kultury. W jego programie znalazło się "Credo" Krzysztofa Pendereckiego. Obok Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus wystąpią chóry: Filharmonii Krakowskiej oraz Pueri Cantores Sancti Nicolai z Bochni. Wystąpioą także soliści: Iwona Hossa, Ewa Vesin, Agnieszka Rehlis, Adam Zdunikowski i Piotr Nowacki.
W ramach obchodów w Muzeum Tradycji Niepodległościowych otwarta zostanie okolicznościowa wystawa. W Wyższym Seminarium Duchownym odbędzie się sympozjum naukowe, poświęcone m.in. życiu mieszkańców Łodzi w okresie I wojny światowej, charytatywnej działalności przedstawicieli różnych wyznań oraz taktyce wojennej i nekropoliom pozostałym po Operacji Łódzkiej.
Bitwa Łódzka toczyła się od 11 listopada do 6 grudnia 1914 r. Brało w niej udział ponad 600 tys. żołnierzy, zginęło ok. 200 tys. - 110 tys. żołnierzy armii rosyjskiej, 90 tys. z armii niemieckiej i austriackiej. Statystycznie, w ciągu trzech tygodni trwania operacji, życie traciło dziennie 10 tys. żołnierzy.
Walkami objęta była ponad połowa obecnego województwa łódzkiego - poczynając od linii Warty, poprzez Łęczycę, Łowicz, Piotrków Trybunalski w kierunku południowym, aż do granicy z obecnym woj. świętokrzyskim.(PAP)
agm/ pś/