W dniach 19 września – 7 października 2015 r. odbyła się misja naukowa Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie i Ambasady RP w Pretorii „Pamiętamy. Świadkowie historii i polskie nekropolie w Afryce Południowej”.
Członkowie misji po wylądowaniu w Johannesburgu (RPA) udali się do miejsc gdzie ponad 70 lat temu trafili Polacy, którzy dzięki układowi Sikorski-Majski z 1941 r. mogli opuścić ZSRS. W Afryce Wschodniej i Południowej zamieszkało wówczas ok. 20 tys. cywilów. Były to rodziny mężczyzn, którzy trafili do polskiej armii pod dowództwem gen. Andersa.
Członkowie misji dotarli do Digglefold, Marandelas (dzisiaj Morondera) w Zimbabwe, a także do Lusaki, Bwana M’Kubwa i Abercorn w Zambii. Na 3 nekropoliach zrobiono dokumentację filmową i fotograficzną.
Dodatkowo jeden z cmentarzy i pomnik upamiętniający polskie osiedle - w Abercorn, został odnowiony. Po przejechaniu ok. 7 tys. km członkowie misji wrócili do Johannesburga w którym w ciągu 3 dni nagrali audio i wideo relacje 13 świadków historii, którzy po wojnie zamieszkali w Afryce Południowej na stałe. Pełna dokumentacja fotograficzna i filmowa trafi do Archiwum Centrum. Powstanie wystawa i film. Materiały zostaną również opublikowane na stronie internetowej.
Misja była kontynuacją zadania mającego na celu zinwentaryzowanie polskich miejsc pamięci w Afryce Wschodniej i Południowej, które zostało rozpoczęte w 2009 r. Wsparcie misji naukowej udzieliło Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Wydział Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Małopolskiego, a także Wydział Kultury Urzędu Miasta Krakowa.
Źródło: Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie