W ramach trwających już w woj. śląskim obchodów 95. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego przez kilka dni po wielu miastach będzie kursował zabytkowy "tramwaj powstańczy". Ma on m.in. zachęcić mieszkańców regionu do udziału w rocznicowych wydarzeniach.
Zdaniem marszałka woj. śląskiego Wojciecha Saługi to też dobra okazja do popularyzowania wiedzy o tych zrywach, również przy okazji zbliżającej się setnej rocznicy I Powstania Śląskiego w 2019 r. "To idealny moment, żeby opowiedzieć i mieszkańcom regionu, ale też i Polsce historię powstań śląskich, ponieważ dzisiaj słabo funkcjonują w świadomości społecznej" – powiedział marszałek podczas piątkowego przejazdu tym nietypowym tramwajem.
"Czujemy, że to jest trudna historia, historia Śląska i powstań jest skomplikowana, ale myślę, że bez historii Śląska trudno zrozumieć historię Polski" – dodał Saługa.
Marszałek zapowiedział również wspólne prace m.in. z naukowcami oraz mediami nad popularyzowaniem wiedzy o tym okresie, ponieważ "ostatnimi laty mało się o powstaniach mówi".
Zabytkowy tramwaj, który w piątek wyjechał na tory, do poniedziałku będzie kursował po wielu miastach aglomeracji m.in. po Rudzie Śląskiej, Bytomiu, Zabrzu, Chorzowie, Dąbrowie Górniczej, Będzinie czy Katowicach. Rozkład jazdy można znaleźć m.in. na stronie urzędu marszałkowskiego.
"Chcemy w ten sposób opowiedzieć o historii powstań śląskich oraz zachęcić mieszkańców regionu do udziału w głównych obchodach" – wyjaśniła dyrektor Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach Halina Bieda.
W związku z tym w zabytkowym pojeździe można m.in. dowiedzieć się z kilku plansz o najważniejszych wydarzeniach tych zrywów oraz porozmawiać z rekonstruktorami ubranymi w stroje śląskie i stroje z epoki.
"Na sobie mam cywilny strój powstańczy, który powstańcy najczęściej używali w I i II powstaniu, czyli kamizelka, biało koszula, galoty (spodnie), szczewiki (buty) wojskowe, karabin, pistolet i ładownicę" – opowiadał Artur Łaskawiec z Muzeum Powstań Śląskich.
Główne uroczystości rocznicowe zaplanowano na 2 maja – będą odbywały się od popołudnia do późnego wieczora. M.in. w Muzeum Powstań Śląskich odbędzie się "Mobilizacja do obchodów 95. Rocznicy III Powstania Śląskiego", a wieczorem na terenie Muzeum Śląskiego zostanie zaprezentowana plenerowa instalacja multimedialna pt. "Ten dwudziesty pierwszy roczek" - wykorzystująca materiały propagandowe z okresu górnośląskiego plebiscytu, pieśni oraz wywiady z byłymi powstańcami.
Zwieńczeniem rocznicowych obchodów będzie koncert "Polska w Hołdzie Powstańcom Śląskim", który odbędzie się 3 maja na placu przed Urzędem Miejskim w Sosnowcu.
W połowie kwietnia uchwałę ws. rezolucji upamiętniającej 95. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego przyjęli radni śląskiego sejmiku. Z kolei w piątek uchwałę upamiętniającą te wydarzenia przyjął Sejm.
III Powstanie Śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. Było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na Śląsku. Jego efektem było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska, niż zamierzano po przegranym przez Polskę plebiscycie, który miał rozstrzygnąć o przynależności tych ziem do Polski lub do Niemiec.
W wyniku tego zrywu Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska. Z obszaru plebiscytowego, zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Podział był też korzystny dla Polski gospodarczo - na przyłączonym terenie znajdowały się 53 z 67 istniejących kopalni, 22 z 37 wielkich pieców oraz 9 z 14 stalowni.(PAP)
akp/ par/