Sprawcą obchodów milenium Chrztu Polski w 1966 r. był Kard. Stefan Wyszyński - mówił metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz podczas konferencji "1966 - milenium chrztu Polski Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Perspektywa teologiczno-społeczna" na UKSW.
Podkreślił, że takiego milenium Chrztu Polski, jakie miało miejsce w 1966 r., nie byłoby, gdyby nie dziewięć lat wielkiej nowenny. "To się wszystko rodziło w umyśle i sercu kard. Wyszyńskiego podczas trzech lat więzienia. Dlatego też nie da się ukazać obchodów milenijnych w diecezjach - w Poznaniu, Gnieźnie, Częstochowie, nie pokazując znaczenia, miejsca i roli kard. Wyszyńskiego" - powiedział kard. Nycz.
Jego zdaniem milenium Chrztu Polski jest związane z osobą kard. Wyszyńskiego, która jest na "bliskiej drodze do beatyfikacji". "Dlatego też warto dwóm pokoleniom, które wyrosły po 1966 r., przybliżyć to, co moje pokolenie mogło przeżywać w pełni świadomie. Bo tego nie da się opowiedzieć inaczej, jak wracając do tych źródeł, które są dostępne dzisiaj, a nie zawsze były dostępne w tamtym okresie, kiedy milenium się odbywało" - dodał hierarcha.
Paweł Skibiński, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego, podkreślił, że milenium Chrztu Polski przygotowane przez kard. Wyszyńskiego z punktu widzenia całego społeczeństwa polskiego, to "gigantyczny proces wychowawczy, który podjął Kościół w Polsce i który zakończył się zmianą społeczeństwa polskiego, tak ciężko doświadczonego II wojną światową, komunizmem i brakiem solidarności w okresie powojennym".
W ocenie Skibińskiego milenium Chrztu Polski jest wydarzeniem bezprecedensowym. "Co odważniejsi historycy mówią, że bez milenium nie byłoby +Solidarności+. Milenium jest zjawiskiem nieznanym, bo kiedy weźmie się podręczniki do historii z czasów PRL, to milenium tam praktycznie nie ma albo wzmiankowane jest jednym zdaniem, nieadekwatnym do znaczenia rzeczywistego" - podkreślił Skibiński. Dodał, że trzeba popracować nad tym, by przywrócić pamięć o "tym programie duchowym, który najprawdopodobniej zmienił naszą ojczyznę".
Ewa Czaczkowska z UKSW podkreśliła, że nie można mówić o 1050. rocznicy Chrztu Polski bez milenium Chrztu Polski, bez "tego, co się stało 50 lat temu, bez tego programu obchodów milenium, którego głównym inicjatorem i reżyserem był kard. Wyszyński". "Nie byłoby w takiej formie obchodów 1050. rocznicy Chrztu Polski, gdyby nie było tego, co się stało 50 lat wcześniej, czyli milenium Chrztu Polski, co miało ogromny wpływ na dzieje Kościoła w PRL w późniejszych latach i w ogóle dla historii Polski" -oceniła Czaczkowska.
Konferencja na UKSW odbywała się pod honorowym patronatem kard. Nycza, oraz Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego (PAP)
skz/ akw/