Mniejszość litewska, której największe w kraju skupiska są na Suwalszczyźnie, uczciła w piątek 26. rocznicę odzyskania przez Litwę niepodległości. Uroczystości odbyły się m.in. w szkołach tej mniejszości. Obchody zaplanowano także na najbliższą niedzielę.
Uroczystości, m.in. z udziałem samorządowców i działaczy organizacji mniejszości litewskiej, odbyły się tradycyjnie we wsi Kompocie, przy pomniku upamiętniającym 11 marca 1990 r., czyli dzień uchwalenia przez litewski parlament deklaracji o niepodległości kraju, po półwieczu przymusowej przynależności do ZSRR.
Pomnik został wzniesiony w 1992 roku. Ogromny głaz narzutowy wydobyli wówczas z ziemi rolnicy i ustawili go przy trasie Puńsk-Poluńce.
Jak powiedział PAP dyrektor Niepublicznego Zespołu Szkół "Żiburys" w Sejnach Algirdas Vaicekauskas, gdzie w podstawówce i gimnazjum uczy się tam ponad sto dzieci, w tym roku część starszych uczniów pojechała na obchody tego święta na Litwę, inni uczestniczyli w uroczystościach przy pomniku w Kompociach.
Dla uczniów, którzy zostali w szkole, zorganizowano konkurs wiedzy o Litwie. Wzięło w nim udział ok. 30 dzieci. "Chcemy pokazywać młodym ludziom, że świętować można w ciekawy i wyjątkowy sposób, a dzięki temu dzieci pamiętają ważne daty z historii" - powiedział.
Jedyne w kraju liceum z litewskim językiem nauczania w Puńsku nosi imię 11 Marca. Znajduje się tam jedna z kopii deklaracji niepodległości Litwy, podpisana przez wszystkich ówczesnych litewskich posłów.
Dyrektor szkoły Irena Marcinkiewicz powiedziała PAP, że młodzież pamięta o święcie, wiedzę o nim "wynosi z domu", rokrocznie w liceum są okolicznościowe obchody i ta wiedza jest utrwalana. "Dla obecnych licealistów te wydarzenia to już historia, było to przed ich narodzeniem. Ale każdy z nich zna powagę tego święta i okoliczności, w jakich Litwa odzyskała niepodległość" - zaznaczyła.
W Puńsku obchody związane ze świętem odbędą się też w niedzielę. Rozpoczną się mszą św. w języku litewskim, a następnie, tradycyjnie już, w miejscowym Domu Kultury Litewskiej odbędzie się koncert, w którym wezmą udział nie tylko miejscowi licealiści, ale także młodzież z Litwy.
Według szacunków organizacji litewskich, w Polsce mieszka kilkanaście tysięcy osób pochodzenia litewskiego, najwięcej w gminach Puńsk i Sejny w województwie podlaskim. Gmina Puńska nazywana jest nawet "najbardziej litewską w Polsce", bo 80 proc. jej mieszkańców deklaruje taką narodowość.
W narodowym spisie powszechnym z 2011 roku, narodowość litewską zadeklarowało ok. 8 tys. osób. (PAP)
rof/ swi/ pz/