Ignacy Jan Paderewski. Fot. PAP/Reprodukcja
Senat uczcił 75. rocznicę śmierci Ignacego Jana Paderewskiego przyjmując uchwałę, w której podkreślono, że był on nie tylko światowej sławy muzykiem, ale także mężem stanu i współtwórcą polskiej niepodległości. W Senacie otwarto także wystawę poświęconą Paderewskiemu.
W przyjętej jednogłośnie uchwale Senat napisano, że Paderewski, wybitny polski pianista i kompozytor światowej sławy, mąż stanu, współtwórca polskiej niepodległości, premier Rzeczypospolitej Polskiej, zmarł 29 czerwca 1941 r. w Nowym Jorku.
"W 75. rocznicę śmierci wielkiego Polaka, artysty i polityka Senat Rzeczypospolitej Polski oddaje cześć jego pamięci" - głosi uchwała.
Paderewski urodził się w 1860 r. w małej wiosce Kuryłówka na Podolu, od dziecka przejawiał niezwykły talent muzyczny, wykształcenie zdobył w najlepszych akademiach muzycznych w Europie, a jako wirtuoz i kompozytor bardzo szybko zyskał sławę i uznanie na całym świecie.
Koncertując i komponując znakomite dzieła muzyczne - podkreślili senatorowie - "nigdy nie zapomniał o polskich aspiracjach niepodległościowych, czego dowodem były zorganizowane pod jego patronatem uroczystości z okazji 500-lecia bitwy pod Grunwaldem. Wychowany w patriotycznej rodzinie sprawy Ojczyzny przedkładał ponad inne".
"Przełomowy w działalności politycznej Paderewskiego był 1915 r., kiedy kompozytor wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie szybko stał się ideowym przywódcą Polonii amerykańskiej i najgorętszym orędownikiem sprawy polskiej za oceanem. To dzięki Ignacemu Janowi Paderewskiemu prezydent USA Thomas Woodrow Wilson dowiedział się o sytuacji Polski pod zaborami i dramacie zniewolonych Polaków" - napisano w uchwale.
Senatorowie podkreślili, że "aktywność kompozytora i szacunek, jaki wzbudzał, przekonały prezydenta Wilsona o konieczności powstania niepodległego państwa polskiego z dostępem do morza; prawo Polski do niepodległości stało się jednym z 14 punktów programu pokojowego prezydenta Wilsona. Program ten stał się podstawą Traktatu Wersalskiego kończącego I wojnę światową".
"Po powrocie do Polski Paderewski witany był jako bohater i symbol odrodzenia ojczyzny, jego przyjazd do Poznania stał się pretekstem do wybuchu powstania wielkopolskiego. W wolnej Ojczyźnie Paderewski został premierem rządu i w imieniu Polski, wraz z Romanem Dmowskim, złożył podpis pod Traktatem Wersalskim. Po ustąpieniu z funkcji premiera wyjechał do Szwajcarii, gdzie w 1936 r. pod jego auspicjami utworzono Front Morges. Do końca życia promował interes Polski na świecie, stając się jej nieformalnym ambasadorem" - podkreślili senatorowie.
Jak przypomnieli, "po wybuchu II wojny światowej Paderewski stanął na czele Rady Narodowej RP w Londynie, a w 1940 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, aby znów zabiegać o wsparcie dla Polski; zmarł w Nowym Jorku 29 czerwca 1941 r.; pochowany został na cmentarzu w Arlington koło Waszyngtonu; po przeszło 50 latach, 29 czerwca 1992 r., jego prochy sprowadzono do Polski i złożono w krypcie archikatedry św. Jana w Warszawie".
"Ignacy Jan Paderewski był wybitnym wirtuozem i kompozytorem. W swojej pięćdziesięcioletniej karierze artystycznej koncertował na całym świecie w najsłynniejszych salach koncertowych, w obecności koronowanych głów. Jako kompozytor tworzył dzieła o znakomitych walorach artystycznych. Był jedną z największych osobowości świata kultury i polityki pierwszej połowy ubiegłego wieku nie tylko w Polsce, ale i na świecie" - głosi senacka uchwała.
Ponadto po przyjęciu uchwały marszałek Stanisław Karczewski otworzył w gmachu Senatu wystawę "Ignacy Jan Paderewski (1860–1941) Polak Europejczyk, mąż stanu i artysta”. Na planszach przedstawiono m.in. reprodukcje portretów Paderewskiego, fragmenty teksów z jego "Pamiętników", ilustracje z koncertu w Madison Square Garden w Nowym Jorku w 1932 r., artykuły z prasy zagranicznej.
Na wystawie można zobaczyć także, jak wyglądała przepustka Paderewskiego uprawniająca do wzięcia udziału w podpisaniu Traktatu Wersalskiego w 1919 r. Są też zdjęcia Paderewskiego z przyjazdu do Poznania w 1918 r. oraz fotografie z Józefem Piłsudskim.
Karczewski otwierając wystawę powiedział, że Paderewski jest niezwykle cenną postacią dla Polaków, wielkim patriotą, artystą i filantropem. Marszałek podkreślił, że Senat jest właściwym miejscem dla wystawy poświęconej Paderewskiemu, ponieważ sprawuje pieczę nad Polonią i Polakami mieszkającymi za granicą, a Paderewski był bardzo aktywny za granicą, m.in. w Stanach Zjednoczonych.
Wystawa została przygotowana przez Muzeum Niepodległości przy wsparciu Stowarzyszenia Wspólnota Polska. (PAP)
kos/ mok/
