Powstające Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce w budynkach dawnego aresztu śledczego. Fot. PAP/T. Waszczuk
Powstające Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce (Mazowieckie) ogłosiło konkurs na opracowanie scenariusza i koncepcji plastycznej aranżacji stałej wystawy, prezentującej genezę i historię walk antykomunistycznego podziemia niepodległościowego w latach 1944-63.
Jak podkreślono w ogłoszeniu, planowana stała ekspozycja muzealna „ma przywrócić pamięć o niezwykłych Żołnierzach Polski Niepodległej”. Konkurs, który zostanie rozstrzygnięty z końcem sierpnia, jest wstępem do kompleksowej aranżacji wystawy.
Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce powstaje na terenie kompleksu tamtejszego byłego aresztu śledczego UB, gdzie w latach 40. i 50. XX wieku byli więzieni, torturowani i mordowani m.in. żołnierze AK, Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.
„Konkurs na opracowanie scenariusza i koncepcji plastyczno-przestrzennej wystawy stałej ma na celu wyłonienie pracy, która w najbardziej wyczerpujący sposób pokaże genezę polskiego podziemia antykomunistycznego oraz przebieg walk o niepodległość w latach 1944-63” – powiedział PAP dyrektor muzeum Jacek Karczewski. Dodał, iż planowana tam ekspozycja prezentować ma m.in. postacie Żołnierzy Wyklętych oraz postawy i wartości, którymi się kierowali w walce o wolność Polski.
„Konkurs na opracowanie scenariusza i koncepcji plastyczno-przestrzennej wystawy stałej ma na celu wyłonienie pracy, która w najbardziej wyczerpujący sposób pokaże genezę polskiego podziemia antykomunistycznego oraz przebieg walk o niepodległość w latach 1944-63” – powiedział PAP dyrektor muzeum Jacek Karczewski. Dodał, iż planowana tam ekspozycja prezentować ma m.in. postacie Żołnierzy Wyklętych oraz postawy i wartości, którymi się kierowali w walce o wolność Polski.
Jak zaznaczył Karczewski, stała wystawa ma łączyć walory tradycyjnej muzealnej ekspozycji pamiątek związanych z antykomunistycznym podziemiem niepodległościowym oraz możliwości nowych technologii multimedialnych. „Chcemy stworzyć wystawę, która będzie oryginalna, interesująca dla wszystkich zwiedzających, niezależnie od ich wieku, także z zagranicy, i jednocześnie pozwoli realizować szeroki wachlarz projektów, kulturalnych, w tym edukacyjnych oraz naukowych” – podkreślił.
Wnioski o dopuszczenie do udziału w konkursie na opracowanie koncepcji scenariusza i koncepcji plastyczno-przestrzennej wystawy stałej Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce można składać do 4 lipca. Prace konkursowe będą przyjmowane do 19 sierpnia. Ich oceną zajmie się 18-osobowy sąd konkursowy, któremu przewodniczyć będzie prof. Wiesław Wysocki. Ogłoszenie wyników nastąpi do 31 sierpnia.
„Prace konkursowe powinny przedstawiać optymalne i oryginalne rozwiązania projektowe w zakresie scenariusza i rozwiązań plastyczno-przestrzennych, opracowane w oparciu o różnorodne środki przekazu wiedzy i techniki aranżacji wystaw muzealnych” – podkreślono w dokumentach konkursowych, opublikowanych na stronie internetowej ostrołęckiego Muzeum Żołnierzy Wyklętych.
Zgodnie z regulaminem konkursu, maksymalne, planowane wynagrodzenie dla autora wybranej koncepcji za szczegółowe opracowanie projektowe, uwzględniające zalecenia sądu konkursowego, wraz z przeniesieniem praw autorskich oraz pełnieniem nadzoru autorskiego, nie może przekroczyć 528 tys. 900 zł, natomiast maksymalny, planowany koszt wykonania robót realizowanych na podstawie pracy konkursowej nie może być wyższy niż 5 mln 400 tys. zł.
Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce zapowiada, że na cele przyszłej, stałej ekspozycji wykorzystywać będzie zaadaptowane cztery budynki o powierzchni użytkowej ponad 2 tys. 260 metrów kw. i kubaturze prawie 14 tys. metrów sześc. Placówka chce gromadzić i zabezpieczać tam militaria, umundurowanie, odznaczenia, sztandary, a także przedmioty codziennego użytku oraz archiwalia, w tym rękopisy, druki i książki, związane z dziejami niepodległościowego podziemia antykomunistycznego.
Oprócz ekspozycji stałej, w tym także multimedialnej, muzeum planuje prowadzenie badań naukowych, organizowanie konferencji, seminariów i cyklicznych wykładów oraz realizowanie projektów muzycznych, w tym koncertów i warsztatów, a także projektów filmowych, jak pokazy i festiwale. W planach są również cykliczne spotkania ze świadkami historii, które odbywać się będą pod hasłem: „Wyklęte życiorysy”.
Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce apeluje o przekazywanie tam wszelkiego rodzaju pamiątek, w tym odznaczeń, dokumentów i fotografii, dotyczących działalności niepodległościowego podziemia antykomunistycznego z lat 1944-63.
Na początku marca wicepremier, minister kultury Piotr Gliński i prezydent Ostrołęki Janusz Kotowski podpisali umowę o współprowadzeniu tamtejszego Muzeum Żołnierzy Wyklętych. Zgodnie z porozumieniem, resort kultury w latach 2016-18 ma przekazać na tworzenie muzeum 35 mln zł. Na realizację projektu ostrołęcki samorząd zadeklarował już wcześniej 6 mln zł. Na 2017 r. przewidywana jest główna cześć robót związanych z modernizacją i adaptacją zabudowań na cele muzealne. Otwarcie placówki planowane jest na 1 marca 2018 r.
Według szacunków, w 1945 r. do niepodległościowego podziemia antykomunistycznego należało do 180 tys. osób, w tym ok. 17 tys. żołnierzy służyło w oddziałach partyzanckich. W walkach z NKWD, KBW, UB i MO poległo ponad 8,5 tys. osób, a ok. 80 tys. osób zostało aresztowanych i trafiło do więzień. Wielu z nich zmarło w wyniku tortur lub zostało straconych.(PAP)
mb/ mow/
