Rekonstrukcja jednego z epizodów bitwy o Arnhem, parada zabytkowych pojazdów wojskowych i zwiedzanie Fortu Gerharda - to niektóre z atrakcji Dni Twierdzy, które rozpoczną się w piątek 14 września w Świnoujściu (Zachodniopomorskie).
Piotr Piwowarczyk jeden z organizatorów imprezy ze świnoujskiego fortu powiedział w czwartek PAP, że największą atrakcją Dni Twierdzy będzie sobotnia rekonstrukcja jednego z epizodów bitwy o Arnhem z czasów II wojny światowej. Weźmie w nim udział ponad stu rekonstruktorów, którzy wcielą się w role niemieckich żołnierzy Waffen SS i polskich spadochroniarzy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, której twórcą i dowódcą był gen. Stanisław Sosabowski. Polscy spadochroniarze będą osłaniali przed nacierającymi wojskami niemieckimi odwrót alianckich oddziałów.
Piwowarczyk dodał, że w rekonstrukcji weźmie udział jedyny w Polsce jeżdżący egzemplarz niemieckiego niszczyciela czołgów Hetzer. Dodatkowo pojawią się m.in. kołowe pojazdy alianckie a także brytyjska spadochronowa armata kalibru 75 mm.
Dni Twierdzy potrwają trzy dni. Poza rekonstrukcją epizodu bitwy o Arnhem przygotowano również dwie inne; potyczkę między wojskami pruskimi a carskimi z czasów I wojny światowej a także atak amerykańskich spadochroniarzy na niemieckie stanowisko obronne z II wojny światowej.
"Chcemy przypomnieć i przybliżyć widzom postać gen. Sosabowskiego i jego żołnierzy, dlatego wybraliśmy akurat tę bitwę. Dodatkowo 21 września minie 68. rocznica desantu polskich spadochroniarzy pod Arnhem" - dodał Piwowarczyk.
Wrzesień jest miesiącem pamięci o gen. Stanisławie Sosabowskim; uchwałę oddającą hołd generałowi i ustanawiającą miesiąc poświęcony generałowi przyjął 9 maja br. jednogłośnie Senat. Uchwałę przyjęto w 120. rocznicę urodzin Sosabowskiego.
Bitwa pod Arnhem odbyła się w ramach rozpoczętej 17 września 1944 r. największej operacji wojsk spadochronowych w II wojnie światowej, o kryptonimie Market Garden, w której dowództwo alianckie zamierzało - poprzez Holandię i północne Niemcy - otworzyć sobie drogę w głąb Niemiec. W operacji wzięła udział 1. Samodzielna Brygada Spadochronowa, która powstała w Szkocji (Wlk. Brytania) we wrześniu 1941 r. Jednostka została sformowana na rozkaz Naczelnego Wodza Sił Zbrojnych na Zachodzie gen. Władysława Sikorskiego, na bazie 4. Kadrowej Brygady Strzelców, której twórcą i dowódcą był gen. Stanisław Sosabowski.
Spadochroniarze gen. Sosabowskiego desantowali się 21 września 1944 r. w rejonie Driel, niedaleko Arnhem, gdzie ponieśli znaczne straty, zdążając na pomoc okrążonym przez Niemców Brytyjczykom z 1. Dywizji Powietrznodesantowej. Ostatecznie operacja Market Garden została przez aliantów przegrana.
Dni Twierdzy potrwają trzy dni. Poza rekonstrukcją epizodu bitwy o Arnhem przygotowano również dwie inne; potyczkę między wojskami pruskimi a carskimi z czasów I wojny światowej a także atak amerykańskich spadochroniarzy na niemieckie stanowisko obronne z II wojny światowej. Zaplanowano również m.in. paradę przez miasto grup rekonstrukcyjnych i pojazdów historycznych biorących udział w imprezie.
Większość wydarzeń Dni Twierdzy odbędzie się na terenie Fortu Gerharda, który jest jednym z fortów twierdzy Świnoujście. Należy on do najlepiej zachowanych XIX-wiecznych pruskich fortów nadbrzeżnych w Europie. Położony jest na wyspie Wolin, na prawym brzegu ujścia cieśniny Świny. Budowa fortu rozpoczęła się po wojnie prusko-duńskiej w 1848 r. i trwała 11 lat. Fort służył do obrony portu przed nieprzyjacielską flotą. (PAP)
res/ abe/
