1944

75 lat temu, 1 lutego 1944 r., oddział Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej wykonał wyrok śmierci na gen. Franzu Kutscherze, dowódcy SS i policji w dystrykcie warszawskim. Wyrok na znienawidzonego „kata Warszawy” wydał szef Kedywu płk August Emil Fieldorf „Nil”.

19 stycznia 1945 r., wobec błyskawicznych postępów wielkiej ofensywy wojsk sowieckich, która w połowie stycznia ruszyła znad Wisły, Dowódca Armii Krajowej (Dowódca Sił Zbrojnych w Kraju) gen. bryg. Leopold Okulicki „Niedźwiadek” wydał ostatnie rozkazy do żołnierzy AK.

55 aresztów i miejsc kaźni związanych z „wyzwoleniem” warszawskiej Pragi i instalowaniem tam reżimu komunistycznego znalazło się w książce Anny Straszyńskiej „Teoria wyzwolenia. Warszawska Praga”. To wyzwolenie było tak naprawdę zniewoleniem i kolejną okupacją - mówi autorka.

74 lata temu w Auschwitz II-Birkenau zbuntowali się więźniowie Sonderkommanda. Byli to głównie Żydzi, których Niemcy wykorzystywali do usuwania ciał zgładzonych w komorach gazowych. Wydarzenia z 7 października 1944 r. to największy bunt w historii obozu.

O „głębokim bólu i wielkim wstydzie” mówił w niedzielę szef MSZ Niemiec Heiko Maas w miejscu niemieckiej masakry ludności w Marzabotto koło Bolonii we Włoszech. W 1944 roku w miejscowości tej i całym tym rejonie Niemcy zabili w ciągu kilku dni 1830 cywilów.

Mszą św. w stołecznej katedrze polowej Wojska Polskiego, rozpoczną się w niedzielę Obchody Dnia Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy. Po nabożeństwie odbędzie się marsz pamięci „Tędy przeszła Warszawa”.

29 sierpnia 1944 r. Niemcy zakończyli likwidację łódzkiego getta (Litzmannstadt Getto). Z ponad 70 tys. osób, które jeszcze w lipcu 1944 r. przebywały w getcie, ponad 60 tys. zamordowano w komorach gazowych KL Auschwitz. Założone w lutym 1940 r. getto w Łodzi było drugą co do wielkości – po getcie warszawskim – zamkniętą dzielnicą żydowską na ziemiach polskich oraz w całej okupowanej Europie.

W sierpniu 1944 r. Adolf Hitler chciał, by bitwa o Paryż stała się dla aliantów przeszkodą, która na długo unieruchomi ich siły, i żeby jej końcem było unicestwienie stolicy Francji. Po krótkim powstaniu Paryż nie spłonął; decyzji Hitlera nie wykonali niemieccy wojskowi.

25 sierpnia mija 74. rocznica wyzwolenia Paryża spod okupacji niemieckiej. Powstanie, trwające tam przez niecały tydzień, zrealizowało wojskowe i polityczne cele, których nie udało się osiągnąć krwawo walczącej przez 63 dni Warszawie.

Janusz Wawrowski zagra zrekonstruowany koncert skrzypcowy op. 71 Ludomira Różyckiego, premiera odbędzie się na Festiwalu Chopin i jego Europa w stołecznym Teatrze Wielkim w sobotę. Soliście towarzyszyć będzie orkiestra Sinfonia Varsovia pod batutą Grzegorza Nowaka.