Pz.Kpfw III Ausf J na platformie kolejowej. 03.1941. Fot. NAC
Rozpoczęła się renowacja niemieckiego czołgu Panzerkampfwagen III ze zbiorów Muzeum Broni Pancernej Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu. Sprowadzony w ub. roku z Norwegii pojazd przez pół wieku był zalany betonem, po remoncie ma samodzielnie jeździć.
Wyprodukowany w 1940 roku czołg średni Pz.Kpfw III Ausf.N trafił do Polski jako dar norweskiego rządu i Wojskowego Muzeum Sił Zbrojnych Norwegii. We wrześniu 2013 roku został sprowadzony do Poznania wraz z amerykańskim czołgiem M-47 Patton i wozem zaplecza technicznego na podwoziu Pattona.
Jak poinformował w środę PAP kustosz muzeum mjr Tomasz Ogrodniczuk, pojazd przetransportowano do Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych w Poznaniu, gdzie przejedzie gruntowną renowację. "Czołg zostanie oczyszczony, odbudowane zostaną ubytki pancerza. Brakuje nam sześciu kół, gąsienic, skrzyni biegów, czy silnika. Pojazd jest w dość dobrym stanie, choć po wydobyciu z betonu, od 2006 roku, stał pod chmurką" - powiedział.
Jak podkreślił kustosz, odrestaurowanie pojazdu jest możliwe dzięki współpracy poznańskiej placówki z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. "My mamy całą skorupę czołgu, zaś w warszawskim muzeum są części potrzebne do jego odbudowy. Otrzymaliśmy informację, że dostaniemy elementy, którymi dysponuje ta placówka. Przy wsparciu CSWL, Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych i muzeum w Warszawie będziemy w stanie złożyć kompletny czołg - jedyny taki egzemplarz w Polsce" - podał mjr Ogrodniczuk.
Główny inwentaryzator Muzeum Wojska Polskiego Zdzisław Zajdler potwierdził PAP, że do Poznania trafi m.in. wanna czołgu, silnik, skrzynia biegów i gąsienice. "Muzeum stwierdziło, że warto wspomóc Poznań, zwłaszcza, że są to części, które nie są u nas wykorzystane" - powiedział.
Niemieckie średnie czołgi Pz.Kpfw III walczyły na wszystkich frontach II wojny światowej przez cały czas jej trwania. Jak poinformował Maciej Boruń z Koła Przyjaciół Muzeum Broni Pancernej, znajdujący się w poznańskich zbiorach egzemplarz powstał jako jeden z ponad 300 pojazdów typu H, z działem 50 mm.
"Po bitwie pod Kurskiem w 1943 roku stwierdzono, że pięciocentymetrowe działo przestało spełniać wymagania i zaczęto wycofywać z frontu wczesne typy Pz.Kpfw III. Zostały one przebudowane do typu N, z działem 7,5 cm. Ogółem w ten sposób przezbrojono 68 czołgów. Nasz egzemplarz, już po przezbrojeniu, w połowie 1944 roku trafił do Norwegii i brał udział w tzw. wojnie lapońskiej 1944/1945" - powiedział.
W czerwcu 1945 roku wszystkie czołgi w Norwegii zostały przejęte przez Brytyjczyków, a następnie przekazane Norwegom. Po tym, gdy w latach 50. ub. wieku Norwegia wycofała z użycia niemiecki sprzęt, trzy czołgi Panzerkampfwagen III zostały przerobione na schrony i magazyny na lotnisku w Bardufoss.
"Wylano na nie beton i stały tak zapomniane do 2006 roku, kiedy to zostały odkute. W 2013 roku dzięki staraniom polskiej dyplomacji, jeden z nich trafił do Poznania" - podał Boruń.
W Wojskowych Zakładach Motoryzacyjnych kilka lat temu zostało wyremontowane, wydobyte po ponad sześćdziesięciu latach zalegania pod dnem rzeki Rgilewki, działo szturmowe Sturmgeschuetz IV. Po wielomiesięcznych pracach, pojazd wrócił w 2009 roku do muzeum, można nim jeździć a nawet strzelać. (PAP)
rpo/ ls/
