Częściowo zerwany przez napierającą krę najdłuższy w Europie drewniany most w Wyszogrodzie. Marzec 1947 r Fot. PAP/CAF
Powstała monografia mostu przez Wisłę w Wyszogrodzie, uważanego za najdłuższą w XX wieku drewnianą przeprawę w Europie. "Ten most to przykład stosowania różnych rozwiązań konstrukcyjnych, które obecnie są już mało znane" - powiedział PAP autor opracowania Marek Mistewicz.
"Było sześć różnych mostów w Wyszogrodzie. Pierwszy, most pływający, został zbudowany w 1915 r., gdy wojsko niemieckie zdobywało Warszawę i twierdzę w Modlinie. Ta przeprawa nie przetrwała długo. W tym samym 1915 r. Niemcy rozpoczęli budowę drugiego mostu, tym razem na podporach drewnianych, i zakończyli ją w 1916 r. Był to most stalowy, kratownicowy z dwoma ruchomymi przęsłami, podnoszonymi by umożliwić ruch statków po Wiśle. Była to bardzo malownicza przeprawa, najdłuższa w ówczesnej Polsce. Przetrwała do września 1939 r. Po wybuchu II wojny światowej i upadku Mławy most został wysadzony" - powiedział PAP autor opracowania dr Marek Mistewicz z Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie.
W czasie okupacji Wehrmacht stawiał w Wyszogrodzie kolejne mosty - pontonowe. „O tych mostach zachowało się niewiele informacji. Jedyna dokumentacja to mapy sztabowe Wehrmachtu" - zaznaczył Mistewicz. W 1944 r. niemiecka organizacja Todt zbudowała nowy wyszogrodzki most - stały, całkowicie drewniany. W trakcie ofensywy wojsk radzieckich w styczniu 1945 r., most został wysadzony. Przeprawę odbudowano w 1946 r. Zimą 1947 r., podczas największego pochodu lodu na Wiśle wyszogrodzki most uległ częściowemu zniszczeniu. Jedno z drewnianych przęseł przebudowano wówczas na stalowe. W latach 1961-67 wszystkie drewniane przęsła zastąpiono stalowymi, pozostawiając drewniany pomost.
Most w Wyszogrodzie był powszechnie uważany za najdłuższą przeprawę tego typu w Europie. Przed II wojną światową most miał długość 1280 metrów, a po 1946 r. 1285 metrów. „W skali europejskiej nie jest mi znany tak długi most półtrwały, czyli posiadający przęsła stalowe a filary drewniane" - móził PAP autor opracowania o przeprawie dr Marek Mistewicz z Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie.
Most w Wyszogrodzie był powszechnie uważany za najdłuższą przeprawę tego typu w Europie. Przed II wojną światową most miał długość 1280 metrów, a po 1946 r. 1285 metrów. „W skali europejskiej nie jest mi znany tak długi most półtrwały, czyli posiadający przęsła stalowe a filary drewniane" - zaznaczył Mistewicz, który jest inżynierem budowlanym o specjalności mostowej.
„Często odwiedzałem ten most, fotografowałem, robiłem notatki. Wielu ludzi, którzy tym mostem się zajmowali, poświęcili mu życie, dziś już nie żyje. Dlatego chciałem, żeby zebrane przeze mnie informacje, nie uległy zatraceniu" - powiedział PAP Mistewicz.
Most w Wyszogrodzie był wielokrotnie naprawiany po poważnych uszkodzeniach spowodowanych zimowym pochodem lodu Wisłą m.in. w 1954, 1966, 1971, 1987 i 1998 r. Napierające zwały lodu uszkodziły wtedy kilka podpór przeprawy. Podjęto decyzję o rozbiórce.
W październiku 1999 r. w sąsiedztwie wysłużonego mostu, który wkrótce zaczęto demontować, oddano do użytku betonowo-stalowy o długości 1200 metrów. Jego budowa trwała trzy lata i kosztował około 90 mln zł. Inwestycję finansowano po połowie ze środków Banku Światowego i budżetu państwa. Głównym wykonawcą był Mostostal Kraków. Most ma nośność 40 ton.
Opracowanie „Dawny most przez Wisłę w Wyszogrodzie" ma zostać wydane w formie książkowej, dwujęzycznej, po polsku i angielsku, w 2015 r. przez warszawski Instytut Badawczy Dróg i Mostów. Opracowanie omawia m.in. rozwiązania techniczne wprowadzane w trakcie kolejnych przebudowań, napraw i modernizacji mostu oraz uwarunkowania związane z jego lokalizacją, rolą komunikacyjną, a także militarną. (PAP)
mb/ ls/
