Skażenie wód, rosnące zanieczyszczenie powietrza, drgania wytwarzane przez ruch uliczny negatywnie wpływają na budynki i rzeźby Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz zdrowie zwiedzających go gości - wykazały badania, których wyniki zaprezentowano w Warszawie.
Od kwietnia 2014 roku Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie prowadzi dwuletni projekt "Edukacja społeczna w konflikcie urbanizacyjno-ekologicznym na terenie Muzeum Pałacu w Wilanowie".
Naukowcy zbadali różne czynniki wpływające na stan ekosystemów znajdujących się na terenie samego pałacu i otaczającego go parku. Oceniali m.in. stan wód, jakość powietrza, poziom hałasu, stężenia dwutlenku węgla. Przeprowadzili też szereg działań edukacyjnych na temat tamtejszych ekosystemów. Wyniki badań przedstawiono w poniedziałek podczas konferencji prasowej w Warszawie.
"Jesteśmy permanentnie skażani, bardzo różnymi substancjami. Największym zagrożeniem, z jakim obecnie jesteśmy konfrontowani, jest kwestia zatrucia wód -zarówno pod względem chemicznym, jak i biologicznym" - powiedziała kierująca projektem mikrobiolog dr Agnieszka Laudy. "Mamy bardzo wysoki poziom skażenia wód bakteriami kałowymi, bardzo poważne skażenie chemiczne" - dodała.
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie jest opiekunem zabytkowych parków: wilanowskiego i morysińskiego, który od 1996 r. stał się rezerwatem przyrody. Na terenie parku znajduje się Jezioro Wilanowskie, płynie też Potok Służewiecki.
Jak podkreśliła, bez współpracy z takimi instytucjami, jak Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych, czy bez Ministerstwa Środowiska nie jesteśmy w stanie poradzić sobie z tym problemem.
"Niezbędne jest inwentaryzowanie wpustów wody oraz zarządzanie prawidłową procedurą wydawania pozwoleń wodno-prawnych" - mówiła dr Laudy. Te pozwolenia - jak argumentowała - powinny się wiązać z konsekwencjami karnymi w przypadku wprowadzania do wód substancji toksycznych. "Bez uwspólnienia działań nie będziemy sobie w stanie poradzić z rozwiązaniem tego problemu" - mówiła kierownik projektu.
Według niej bardzo poważnym zagrożeniem dla otoczenia Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie jest też wzrastający poziom substancji gazowych w powietrzu, tlenku siarki, tlenku azotu, tlenku węgla.
"W związku z wzrastającą liczbą samochodów mamy w powietrzu wszelkie gazy spalinowe - bardzo niebezpieczne, które w toksyczny sposób reagują z wodą, wilgocią. Niestety, to bardzo inwazyjne substancje, które będą wpływały negatywnie nie tylko na naturę Muzeum Pałacu w Wilanowie, ale także na elewację budynków i rzeźb ogrodowych" - zaznaczyła mikrobiolog.
Kolejnym bardzo poważnym zagrożeniem jest rosnący poziom zapylenia. "On również wiąże się z nasilającym się ruchem komunikacyjnym w obszarze Wilanowa. Jest to czynnik, który w największym stopniu będzie wpływał na zdrowie mieszkańców i gości przybywających do Wilanowa" - wyliczała dr Laudy.
W jej ocenie zapylenie i zwiększone stężenie szkodliwych gazów w powietrzu to cena, jaką się płaci za rozwój aglomeracji miejskiej. "Prowadzimy intensywne nasadzanie nowymi roślinami, myślimy, co zrobić, aby na działce, którą dzielimy bezpośrednio z ulicą Przyczółkową, zbudować naturalny ekran zabezpieczający nas przed presją miasta" - mówiła dr Laudy.
Przedstawiciele Muzeum w Wilanowie spodziewają się, że w następnych latach będzie wzrastał też poziom drgań mechanicznych, który niekorzystnie wpłynie przede wszystkim na muzealne obiekty. "W momencie otwarcia południowej obwodnicy Warszawy nasili się jeszcze ruch samochodowy. Budowa bardzo dużej galerii handlowej, która powstaje w naszym bardzo bliskim sąsiedztwie również będzie sprzyjała powstawaniu drgań" - tłumaczyła dr Laudy.
Dyrektor Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie Paweł Jaskanis podkreślił, że "Muzeum od co najmniej dekady sprawuje oś strategiczno-rozwojową opieki nad kulturą i naturą".
"Opieki nad +genius loci+, czyli kodami kulturowymi, które wytworzone były tutaj w XVII wieku. Pytanie, czy to będzie oczywiste za 2-3 pokolenia. Stan skażeń wód jest tak zatrważający i postęp degradacji parku wilanowskiego tak szybki, że obawiamy się co będzie za 20-40 lat" - powiedział dyrektor.
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie jest opiekunem zabytkowych parków: wilanowskiego i morysińskiego, który od 1996 r. stał się rezerwatem przyrody. Na terenie parku znajduje się Jezioro Wilanowskie, płynie też Potok Służewiecki.
W granicach muzeum znajduje się około 13 tys. drzew, w tym ponad 40 pomników przyrody. Badania wykazały, że żyje m.in. 91 gatunków ptaków, 30 gatunków ważek i 5 gatunków nietoperzy. Ze względu na cenne wartości zasobów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego utworzono tu w 2012 roku Wilanowski Park Kulturowy.
Wyniki projektu, realizowanego dzięki wsparciu Islandii, Lichtensteinu oraz Norwegii w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, są dostępne na platformie GIS (Geographic Information System): http://gis.muzeum-wilanow.pl/gis/ (PAP)
ekr/ agt/ par/