Gotycka bazylika mniejsza pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wiślicy. Fot. PAP/J. Morek
Przedstawiciele zarządu województwa świętokrzyskiego i wójt gminy Wiślica podpisali we wtorek umowę ws. przejęcia przez regionalny samorząd wiślickiego Muzeum Regionalnego. To niezbędny krok w stronę utworzenia tam oddziału Muzeum Narodowego.
Starania o przejęcie przez samorząd województwa Muzeum Regionalnego w Wiślicy trwały od listopada 2013 r. Na mocy podpisanej właśnie umowy stanie się to formalnie 1 czerwca br. Jak podkreślił we wtorek w rozmowie z PAP marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas, „to przejściowy etap, którego finalizacją będzie włączenie instytucji w struktury Muzeum Narodowego w Kielcach”. Dodał, że to bardzo ważne z punktu widzenia właściwej i jak najlepszej ochrony jednych z najstarszych i najcenniejszych polskich zabytków pamiętających czasy Państwa Wiślan i początków polskiej państwowości.
Pod opieką placówki znajdują się obecnie średniowieczne podziemia pod bazyliką ze słynną Płytą Orantów (ok. 1175-1177), Dom Długosza oraz pawilon archeologiczny, w którym można obejrzeć m.in. pozostałości romańskiego kościoła oraz misy chrzcielnej datowanej na IX wiek, a więc na sto lat przed chrztem Mieszka I (966 r.).
Jednym z najcenniejszych zabytków miejscowości jest gotycka bazylika mniejsza pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, z XIV wieku, z datowaną na XIII w. rzeźbą Madonny Łokietkowej. W podziemiach świątyni, którymi opiekuje się Muzeum Regionalne, znajdują się pozostałości dwóch kościołów romańskich z XII i XIII w. oraz płyta orantów (znana też jako posadzka wiślicka).
„Cieszę się, że władze Wiślicy wytrwały w tym postanowieniu, które złożyły w obecności ministra kultury (wicepremiera prof. P. Glińskiego – PAP) i podpisały to porozumienie. Można powiedzieć, że rozpoczęliśmy teraz niezbędny etap przejściowy” – powiedział marszałek Jarubas i dodał, że jeszcze w maju podjęta zostanie uchwała otwierająca proces przekazywania wiślickiej placówki w ręce Muzeum Narodowego.
Wiadomo już, że w najbliższy poniedziałek, podczas sesji sejmiku województwa radni mają podjęć uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na przekazanie jednostki do Muzeum Narodowego. „Po tej sesji wystąpimy do ministra kultury o to, by współprowadzić przyszłą filię muzeum w Wiślicy” – powiedział Jarubas.
Jak wynika z deklaracji złożonych na początku kwietnia przez wicepremiera i szefa MKiDN prof. Glińskiego, będzie to formalność. Polityk wyraził wówczas gotowość do współprowadzenia przez resort instytucji wspólnie z samorządem województwa. To oznacza, że powstanie wiślickiej filii Muzeum Narodowego to kwestia niedługiego czasu.
„Ten krok jest w odpowiednim czasie i liczę na pozytywne jego skutki. Chodzi o lepsze dofinansowanie muzeum w Wiślicy. Wszyscy są zgodni, że wiślickie zabytki są dobrem ogólnonarodowym i samorząd gminny nie jest w stanie sobie z tym poradzić, jeśli chodzi o konieczne wydatki finansowe. To przejęcie nie tylko poprawi kondycję placówki, ale pozwoli też na szybszą jego odbudowę i wzmocni rangę i znaczenie naszej miejscowości” – powiedział we wtorek PAP wójt gminy Wiślica Stanisław Krzak.
Do tej pory Muzeum Regionalne było instytucją prowadzoną wyłącznie przez gminę Wiślica. Przez lata narosło tam wiele potrzeb inwestycyjnych.
Wiślica należy do najstarszych miejscowości w Polsce. Odkryto tam ślady osadnictwa z drugiej połowy IX w. Prawa miejskie otrzymała w drugiej połowie XIII w., a straciła po powstaniu styczniowym. Jedną z najznamienitszych postaci związanych z miejscowością był Jan Długosz; zachował się piętnastowieczny Dom Długosza i dzwonnica ufundowana przez kronikarza.
Jednym z najcenniejszych zabytków miejscowości jest gotycka bazylika mniejsza pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, z XIV wieku, z datowaną na XIII w. rzeźbą Madonny Łokietkowej. W podziemiach świątyni, którymi opiekuje się Muzeum Regionalne, znajdują się pozostałości dwóch kościołów romańskich z XII i XIII w. oraz wspomniana płyta orantów (znana też jako posadzka wiślicka). Innym ważnym miejscem jest pawilon archeologiczny z fundamentami kościoła i misy chrzcielnej z czasów Państwa Wiślan.
Muzeum Narodowe w Kielcach jest prowadzone wspólnie przez samorząd wojewódzki oraz resort kultury. Obecnie oprócz siedziby w dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich obejmuje także oddziały: Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, Muzeum Dialogu Kultur, Ekspozycję Muzealną przy ulicy Orlej w Kielcach oraz Pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku (pow. kielecki). (PAP)
mjk/ gma/
