W 2019 r. Archiwum Narodowe w Krakowie powinno się przeprowadzić do nowej siedziby przy ul. Rakowickiej. W poniedziałek rozstrzygnięto konkurs na koncepcję architektoniczno-użytkową budynku, wybierając trzy najlepsze propozycje.
Z autorami nagrodzonych prac prowadzone będą negocjacje. Jak mówiła dziennikarzom dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie dr Barbara Berska w czerwcu powinien zostać wyłoniony zwycięzca, a do końca roku powinien powstać projekt.
Na konkurs zgłoszonych zostało blisko 40 prac, jury oceniało 15. Sąd Konkursowy pod przewodnictwem prof. Andrzeja Wyżykowskiego nagrodził projekty autorstwa: zespołu WXCA z Warszawy (III nagroda), Pracowni Konserwacji Zabytków Arkona z Krakowa (II nagroda) i krakowskiej spółki Q-Arch (I nagroda).
"Budynek ma być nowoczesny, zbudowany zgodnie z najnowszymi europejskimi trendami, godny Krakowa i godny naszych zbiorów" - mówiła dr Berska. Jak podkreśliła ma to być obiekt funkcjonalny i pasywny czyli oszczędny w utrzymaniu - taki warunek postawiono architektom w konkursie.
Naczelny dyrektor Archiwów Państwowych Władysław Stępniak podkreślił, że w Krakowie znajduje się jeden z najwspanialszych zasobów archiwalnych w Europie. "Rzeczą irytującą jest, że to archiwum posiada najgorszą bazę lokalową spośród wszystkich polskich archiwów państwowych, działa w rozproszeniu. Zbiory wytwarzane od kilkudziesięciu lat przez krakowskie instytucje, są wywożone poza Kraków, do Spytkowic. Ten stan dłużej trwać nie mógł. Rozpoczynamy inwestycję w nadziei, że będzie to nie tylko budynek piękny, funkcjonalny, ale taki, który zagwarantuje warunki wieczystego przechowywania dokumentów" - mówił Stępniak.
Nowa siedziba Archiwum zostanie wybudowana przy ul. Rakowickiej, na działce o powierzchni blisko 1 ha, przekazanej nieodpłatnie przez Agencję Mienia Wojskowego. Obiekt ma mieć powierzchnię ok. 13 tys. m kw. Będzie się składał segmentu magazynowego, który ma być największym i najnowocześniejszym gmachem do przechowywania archiwaliów w Polsce oraz z segmentu biurowo-użytkowego. W tej drugiej części znajdą się pracownie konserwacji i digitalizacji zbiorów oraz pomieszczenia do ich udostępniania: czytelnie główna, kartograficzna, zbiorów specjalnych i skanów oraz nowoczesna sala audiowizualna na 150 miejsc.
Do nowego gmachu mają być przeniesione dokumenty przechowywane obecnie w pięciu budynkach w Krakowie oraz w Zamku w Spytkowicach. Inwestycja łącznie z wyposażeniem ma kosztować 99 mln zł. Środki na ten cel będą pochodzić z budżetu państwa. Budowa powinna rozpocząć się w przyszłym roku i potrwać nie dłużej niż trzy lata.
W zbiorach Archiwum Narodowego w Krakowie jest ok. 1,5 mln jednostek archiwalnych. Najstarsze dokumenty pochodzą z XII wieku. Krakowskie archiwum w grudniu 2012 r. zostało podniesione przez ministra kultury do rangi Archiwum Narodowego.
Jak mówił dyr. Stępniak w ostatnim czasie wybudowane zostały nowe siedziby Archiwów Państwowych w: Gorzowie Wielkopolskim, Zielonej Górze i w Radomiu. Trwają prace w Bielsku-Białej, w Krakowie i Białymstoku, a w przyszłym roku do nowego budynku przeniesione zostanie archiwum w Rzeszowie. Modernizowane i rozbudowywane jest Archiwum Państwowe w Gdańsku. (PAP)
wos/ pz/
