20 Polaków z Brazylii i Argentyny uczestniczy w Kielcach w III Szkole Polskiej Kultury i Tradycji. Przez dwa tygodnie potomkowie emigrantów będą uczyli się języka polskiego, poznawali historię kraju i zwiedzali Polskę.
Polacy z Ameryki Południowej przyjechali do Kielc na zaproszenie władz miasta - to 18 Brazylijczyków i dwoje Argentyńczyków. Prezydent Wojciech Lubawski podczas wtorkowego spotkania z Polonią podkreślił że wie, jak wiele znaczy kontakt potomków emigrantów z ojczyzną.
„To niezwykle wzruszające, że są ludzie, z których rodzin od kilku pokoleń nikt nie był w Polsce, a oni dalej mówią po polsku. To jest fenomen. Te wizyty są bardzo potrzebne, więc mam nadzieję, że będziemy je kontynuować” - powiedział Lubawski.
Projekt organizacji szkoły był inicjatywą prowincjała Towarzystwa Chrystusowego w Brazylii ks. Kazimierza Długosza, który wychowywał się w Kielcach, a od 1992 r. pracuje w Ameryce Południowej. Dwa poprzednie turnusy zorganizowano w stolicy województwa świętokrzyskiego w 2010 r. i 2012 r.
26-letni Cleimar Jose Kominkiewicz, nazwany przez polskich opiekunów „Józiem”, jest praprawnukiem emigranta, który do stanu Rio Grande do Sul na południu Brazylii wyjechał pod koniec XIX wieku. Jak powiedział dziennikarzom Jose, języka uczył się od dziadków i rodziców, i cały czas chce go doskonalić.
„Jestem w Polsce pierwszy raz, ale muszę tu jeszcze przyjechać. Następnym razem będę szukał korzeni swojej rodziny. Utrzymuję przez internet kontakty z Polakami, których poznałem w 2013 r. na Światowych Dniach Młodzieży w Rio de Janeiro” - dodał.
Jose, podobnie jak jego przodkowie, jest rolnikiem. Gospodaruje na 35 hektarach, co jak zapewnił – w Brazylii oznacza „bardzo małe gospodarstwo”. W Polsce, podoba mu się dobra infrastruktura, porządek na ulicach i przyjazne nastawienie ludzi.
Z kolei Argentynka, która do Kielc przyjechała razem z bratem, wzruszona dziękowała, że mogła odwiedzić kościół, w którym ochrzczono ich ojca – pochodził z okolic Ostrowca Świętokrzyskiego. Do Ameryki wyemigrował w 1928 r., wcześniej walczył w Bitwie Warszawskiej 1920 r.
„Mimo że ci ludzie są często emigrantami w czwartym i piątym pokoleniu, nadal posługują się językiem polskim i kochają kraj, ale niewiele o nim wiedzą. Dzięki wizycie mogą poznać Polskę i spełnić marzenia swoich przodków, odwiedzając rodzinną ziemię” - powiedział ksiądz Długosz.
Goście 12 września będą uczestniczyli w odsłonięciu w Kielcach pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego – uroczystość zaplanowano z okazji 100 rocznicy wkroczenia do miasta I Kompanii Kadrowej. Jak mówił ksiądz Długosz, Polacy w Ameryce Południowej, dla okazania wdzięczności wobec marszałka za czyny, które pomogły Polsce odzyskać niepodległość, nazwali dwie miejscowości w swoich nowych ojczyznach imionami córek Piłsudskiego: Wanda w Argentynie i Jagoda (nazwa dziś zmieniona) w Brazylii. W grupie są osoby pochodzące z okolic tych miejscowości.
Pobyt Polonii w Kielcach koordynuje dyrektorka Domu Kultury „Zameczek” Teresa Wołczyk-Rosołowska. Jak mówiła, Brazylijczycy i Argentyńczycy będą uczyli się języka polskiego, wysłuchają też wykładów o historii kraju. Poznają polskie zwyczaje i tradycje, związane m.in. z symboliką Świąt Wielkanocnych i Bożego Narodzenia – sami przygotują kolację wigilijną. Będę uczyli się „Mazurka Dąbrowskiego”, pieśni legionowych i biesiadnych.
Grupa zdążyła już zwiedzić Warszawę - byli m.in. w Muzeum Powstania Warszawskiego i Sejmie. Pojadą także do Krakowa, Wieliczki, Wadowic, Częstochowy. Zwiedzą zabytki i muzea Kielc oraz Park Etnograficzny w Tokarni i Dworek Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku; pojadą również na Św. Krzyż i do Bałtowa.
Obecnie w Brazylii mieszka około 1,5 mln osób o polskich korzeniach. Pierwsze zorganizowane grupy emigrantów, głównie chłopów, przybyłych do stanów Santa Catarina i Parana w 1869 r. Do 1938 r. Polacy żyjący w Brazylii posługiwali się rodzimym językiem, zawierali małżeństwa głównie między sobą, kultywowali tradycję. Po II wojnie światowej rozpoczął się rządowy proces nacjonalizacji - zlikwidowano wówczas 335 polskich towarzystw i 200 szkół, zamknięto organizacje i czasopisma.
Odrodzenie świadomości narodowej nastąpiło po wyborze Karola Wojtyły na papieża. W 1990 r. powstała Centralna Reprezentacja Wspólnoty Brazylijsko-Polskiej w Brazylii. (PAP)
ban/ abe/
