23 osoby zadeklarowały chęć zdawania w piątek egzaminu maturalnego z języka kaszubskiego. Tylko pięcioro spośród nich wybrało egzamin na poziomie rozszerzonym. Język kaszubski jest na maturze w grupie przedmiotów do wyboru.
Dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Gdańsku, Irena Łaguna zaznaczyła w rozmowie z PAP, że może się zdarzyć, że nie wszyscy, którzy zadeklarowali chęć zdawania, zgłoszą się na egzamin. Podała, że egzamin z kaszubskiego odbywa się w szkołach w Kartuzach, Kościerzynie, Wejherowie, Władysławowie, Malborku i w Brusach.
Najwięcej osób,po dziewięć, zadeklarowało przystąpienie do egzaminu w I Liceum Ogólnokształcącym w Kościerzynie i w Kaszubskim Liceum Ogólnokształcące w Brusach.
Jeden z trzech uczniów I LO w Kościerzynie, zdających kaszubski na poziomie rozszerzonym, Tomasz Lidzbarski powiedział PAP tuż po egzaminie, że składał się on z trzech części. Pierwsza zawierała 20 zadań gramatycznych, w drugiej należało przetłumaczyć na polski fragment napisanej po kaszubsku powieści o Nowym Jorku a w trzeciej części trzeba było napisać własną pracę na jeden z dwóch podanych tematów. On sam wybrał temat dotyczący pochodzenia życia i człowieka na ziemi.
Przyznał, że największy kłopot sprawiło mu przetłumaczenie tekstu i napisanie wypracowania. „Problemem była nieznajomość niektórych słów, bo pomimo tego, że uczyłem się kaszubskiego przez trzy lata, to jednak nie znam wszystkich słów i to utrudnia tłumaczenie” – dodał.
Przystąpienie do matury tłumaczy głównie chęcią sprawdzenia swojej wiedzy po trzech latach nauki w liceum. Powiedział, że w jego rodzinnym domu nie mówi się po kaszubsku i wcześniej nie uczył się języka. Nie potrafił powiedzieć, czy będzie zdawał np. na entofilologię kaszubską na Uniwersytecie Gdańskim. Nie wyklucza też np. pracy w miejscu gdzie będzie mógł wykorzystać znajomość kaszubskiego, np. jako przewodnik turystyczny.
Dyrektor I LO w Kościerzynie, Jarosław Charszla powiedział PAP, że w jego szkole w tym roku do egzaminu przystąpiło o 7 abiturientów mniej niż w ubiegłym. Poinformował, że kaszubski jest dodatkowym ale obowiązkowym przedmiotem w klasie o profilu humanistycznym. Klasy o innych profilach nie mają możliwości uczestniczenia w lekcjach kaszubskiego. „Gdyby byli chętni, to możliwe jest w każdej chwili rozpoczęcie takiej nauki”- zadeklarował.
Rzeczniczka Uniwersytetu Gdańskiego (UG), Beata Czechowska-Derkacz poinformowała PAP, że uczelnia powołała w ub. roku kierunek studiów - etnofilologię kaszubską, ale nie został on uruchomiony, bo zabrakło chętnych. Wyjaśniła, że zgłosiło się kilkunastu chętnych a wymagane minimum wynosi 25 osób. W tym roku także prowadzony jest nabór. Podała, że kandydaci, którzy podczas matury z j. kaszubskiego zdobyli powyżej 70 proc., otrzymują 10 punktów dodatkowo. Dodała, że na UG kaszubski jest wśród przedmiotów do wyboru na kilku kierunkach, m.in. na historii.
Jak poinformował PAP przewodniczący Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Łukasz Grzędzicki, z roku na rok rośnie liczba uczniów chętnych do nauki kaszubskiego (język ten jest przedmiotem dodatkowym). W bieżącym roku szkolnym jest to ponad 17 tys. uczniów (z czego 78 proc. w szkołach podstawowych). Rok wcześniej kaszubskiego uczyło się ponad 15 tys. osób.
Zwrócił uwagę, że dużym problemem w upowszechnianiu kaszubskiego jest brak wykwalifikowanej kadry nauczycielskiej. Poinformował, że w szkołach pracuje ok. 400 nauczycieli mających uprawnienia nadane przez Zrzeszenie.
Uważa, że maturą z kaszubskiego zdają osoby z pasją. „Ludzi, którzy robią coś więcej niż wymaga szkoła na pewno trzeba podziwiać za to, że mają zainteresowania i chęci" -dodał.
Możliwość zdawania matury z kaszubskiego pojawiła się w 2005 r. Pod względem liczby zdających rekordowy był 2012 rok, kiedy deklarację zdawania złożyło 41 osób.
Jak podał PAP Grzędzicki, z danych ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego wynika, że przynależność do narodowości kaszubskiej deklaruje 233 tys. osób. Z danych socjologów przeprowadzonych na początku lat 90. wynika, że językiem kaszubskim na Pomorzu posługuje się ok. 350 tys. osób. W większości jednak jest to znajomość języka mówionego, bez umiejętności pisania. (PAP)
bls/ abe/
