Wojciech Jerzy Has. Fot. PAP/CAF/E. Wołoszczuk
Rodzina, przyjaciele i współpracownicy zapowiedzieli udział w spotkaniu poświęconym zmarłemu w 2000 roku Wojciechowi Jerzemu Hasowi, które ma się odbyć 1 kwietnia w kinie Kinematograf w Łodzi. Okazją do wspomnień jest 90. rocznica jego urodzin przypadająca w tym dniu.
O spotkaniu poinformowała w czwartek PAP dyrektor Muzeum Kinematografii w Łodzi Marzena Bomanowska.
Przypomniała, że Has jako reżyser filmowy, scenarzysta, producent i pedagog dał się poznać jako "indywidualista unikający politycznych czy komercyjnych uwarunkowań". Najważniejsze swe filmy stworzył w okresie rozkwitu szkoły polskiej, niejako obok niej, we własnej poetyce. Zdecydowaną większość jego obrazów stanowią adaptacje literackie. Do jego najwybitniejszych filmów należą: "Pętla" z 1957 roku, "Pożegnania" (1958), "Jak być kochaną" (1962), "Rękopis znaleziony w Saragossie" (1964), "Lalka" (1968) i "Sanatorium pod Klepsydrą" (1973).
Dyrektor Muzeum Kinematografii w Łodzi Marzena Bomanowska przypomniała, że Wojciech Jerzy Has jako reżyser filmowy, scenarzysta, producent i pedagog dał się poznać jako "indywidualista unikający politycznych czy komercyjnych uwarunkowań". Najważniejsze swe filmy stworzył w okresie rozkwitu szkoły polskiej, niejako obok niej, we własnej poetyce.
Wśród zaproszonych gości są m.in.: żona reżysera Wanda Ziembicka-Has, prof. Konstanty Lewkowicz (współpracownik Hasa, kierownik produkcji filmów "Nieciekawa historia", "Osobisty pamiętnik grzesznika przez niego samego spisany"), Grzegorz Małecki (b. student Hasa, dziś wykładowca Szkoły Filmowej w Łodzi), dr hab. Małgorzata Jakubowska (autorka książki "Kryształy czasu. Kino Wojciecha Jerzego Hasa" wydanej przez Uniwersytet Łódzki i Szkołę Filmową w Łodzi).
Swoją obecność zapowiedziała także Jadwiga Kukułczanka, autorka scenariusza do filmu "Osioł grający na lirze", którego nie udało się Hasowi zrealizować.
Po spotkaniu pokazany zostanie ostatni film Hasa "Niezwykła podróż Baltazara Kobera" z 1988 roku, w którym zagrali m.in.: Rafał Wieczyński, Michel Londsale, Emmanuelle Riva, Daniel Emilfork, Gabriela Kownacka, Adrianna Biedrzyńska.
Obraz utrzymany jest w poetyce sennego marzenia. Młodemu Baltazarowi, synowi mistrza Sigismunda, ukazuje się na drodze archanioł Gabriel i każe mu oczyścić się w ogniu. Po powrocie do domu Baltazar twierdzi, że odbył podróż do Jerozolimy i modlił się z prorokami. Młodzieniec przeżywa wiele niezwykłych przygód; podróżuje w trumnie w kondukcie zmarłych na dżumę, odwiedza Wenecję, uciekając przed Inkwizycją trafia do środowiska drukarzy i wolnomyślicieli. Wreszcie odwiedza dom schadzek.
Wojciech Jerzy Has urodził się 1 kwietnia 1925 roku w Krakowie, zmarł 3 października 2000 roku w Łodzi. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Komunalnym na Dołach.
Naukę, przerwaną wybuchem II wojny światowej, kontynuował w Krakowie w latach okupacji, z początku w Szkole Handlowej, a po jej ukończeniu w Szkole Przemysłu Artystycznego na Wydziale Grafiki. Po rozwiązaniu szkoły podjął pracę w kopalni. W 1943 pracował w dziale graficznym wydawnictwa książkowego. W 1945 rozpoczął studia w ASP w Krakowie, gdzie do 1947 uczył się w pracowni prof. Eugeniusza Eibischa. W tym samym czasie był słuchaczem krakowskiego Kursu Przysposobienia Filmowego, który ukończył w 1946 i rozpoczął pracę w Wytwórni Filmów Dokumentalnych.
W latach 1951 - 1956 pracował w Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi, realizował filmy dokumentalne, oświatowe i instruktażowe. Od 1955 pracował w Zespole Autorów Filmowych Syrena, następnie w Iluzjonie i od 1958 w Kamerze. W latach 1981-87 był kierownikiem artystycznym Zespołu Filmowego Rondo. W latach 1987-1989 był członkiem Komitetu Kinematografii. Wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, gdzie pracował na Wydziale Reżyserii. W latach 1990-1996 pełnił funkcję rektora tej uczelni. Był dyrektorem i opiekunem artystycznym Studia Indeks działającego przy Szkole Filmowej w Łodzi.
Za swoją twórczość nagradzany był na wielu festiwalach filmowych, m.in. w Locarno, San Francisco, Edynburgu, San Sebastian, Panamie, Cannes, Trieście, Łagowie, Gdyni. W 1995 za twórczość artystyczną otrzymał Nagrodę Miasta Łodzi.
W 2000 roku przyznano mu doktorat honoris causa Szkoły Filmowej w Łodzi. W tym samym roku uhonorowany został za szczególną wrażliwość wizualną na 8. Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage w Łodzi. (PAP)
jaw/ pz/
