Wzrosło zainteresowanie nabyciem obiektów zabytkowych będących w zasobach Agencji Nieruchomości w Gdańsku. ANR posiada 24 nieruchomości zabytkowe. Kupnem obiektów zainteresowane są głównie spółki. Jak poinformował PAP Tadeusz Wiśniewski z Oddziału Terenowego ANR w Gdańsku, "złożono oferty nabycia Pałacu w Karżnicy, dworu w Grzymałach a przejęciem dworu w Stążkach jest zainteresowana Gmina Mikołajki Pomorskie". Do sprzedaży przygotowywany jest też zespół pałacowo-parkowy w miejscowości Gockowo gm. Rzeczenica.
Obiekt zabytkowy można kupić w przetargu; osoby fizyczne lub prawne, które miały obiekt w dzierżawie wieloletniej, mogą kupić go bez przetargu.
Wiśniewski zwrócił uwagę, że kupnem obiektów zainteresowane są głównie osoby prawne, zwłaszcza spółki.
Na początku lat 90-tych, po likwidacji PGR, Agencja przyjęła do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa łącznie 2323 obiekty wpisane do rejestru zabytków. 70 proc. z nich wymagało natychmiastowych prac zabezpieczających, remontowych i konserwatorskich. Większość obiektów zabytkowych sprzedano.
Podkreślił, że "formą pomocy w zagospodarowaniu obiektu zabytkowego nabytego od ANR jest stosowanie ustawowej 50-proc. ulgi od ceny sprzedaży". "Nabywca może skorzystać z tej ulgi, ale tylko wtedy, gdy te 50 proc. ceny zainwestuje w odnowienie obiektu" - wyjaśnił. "Ten proces jest zabezpieczony hipotecznie" - podkreślił.
Agencja może też nieodpłatnie przekazać zabytek gminie, na terenie której obiekt się znajduje.
Poinformował, że w zasobach gdańskiego oddziału ANR są 24 nieruchomości zabytkowe, w tym 8 zespołów dworsko-parkowych (będących w dzierżawie), 9 zespołów dworsko-parkowych (administrowanych przez ANR) i 7 parków wpisanych do rejestru zabytków (dzierżawionych lub administrowanych przez ANR). Zaznaczył, że agencja "nie posiada szacowanej wartości tych obiektów".
Od początku działalności ANR w Gdańsku przejęła 144 nieruchomości zabytkowe, znajdujące się w rejestrze pomorskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Do końca 2011 r. trwale rozdysponowała 120 zespołów dworsko-parkowych, w tym 110 sprzedała, 8 nieodpłatnie przekazała jednostkom samorządu terytorialnego a 2 przekazała innym podmiotom.
Wiśniewski poinformował, że oddział ANR w Gdańsku w latach 2000-2011 przeprowadził remonty obiektów zabytkowych na łączną kwotę prawie 5,5 mln zł. Wyremontowano dwory m.in. w Klecewie, Cygusach, Ramzach Małych, Grzymałach, Stążkach, Karżnicy i w Mleczewie.
Do końca II kwartału 2012 r. przewiduje się ukończenie remontu zabytkowej oficyny w miejscowości Koniecwałd gm. Sztum. W 2012 r. zaplanowano również wykonanie remontu pałacu w Czerninie gm. Sztum.
Wiśniewski podkreślił, że "podstawowym celem Agencji, a zarazem najwłaściwszą formą zagospodarowania obiektów zabytkowych (preferowaną także przez Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków) jest ich docelowe rozdysponowanie, czyli sprzedaż, nieodpłatne przekazanie (np. gminom) lub wniesienie do spółek w formie aportu rzeczowego".
Znaczna część obiektów zabytkowych będących w Zasobie Agencji powstała w okresie między rozbiorami a dwudziestoleciem międzywojennym. Po II wojnie światowej część majątków z obiektami zabytkowymi oddano w zarząd państwowych gospodarstw rolnych. W dworach i pałacach lokowano biura państwowych gospodarstw rolnych, świetlice zakładowe, a często wykorzystywano je również jako magazyny. Wiele dworów i pałaców przeznaczono na lokale mieszkalne dla pracowników PGR-ów.
Na początku lat 90-tych, po likwidacji PGR, Agencja przyjęła do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa łącznie 2323 obiekty wpisane do rejestru zabytków. 70 proc. z nich wymagało natychmiastowych prac zabezpieczających, remontowych i konserwatorskich. Większość obiektów zabytkowych sprzedano. (PAP)
bls/ je/