Muzeum Jana Amosa Komeńskiego w Uherskim Brodzie w Czechach zostało laureatem Międzynarodowej Nagrody Wyszehradzkiej. Wręczenie wyróżnienia odbyło się w czwartek i zakończyło trwające w Krakowie od wtorku 2. Forum Dziedzictwa Europy Środkowej.
Na uroczystości w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie - instytucji, która jako pierwsza otrzymała tę Nagrodę za 2006 r. – obecni byli: minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski, minister kultury Republiki Czeskiej Alena Hanakova, minister kultury Republiki Słowackiej Marek Madaric i sekretarz stanu ds. parlamentarnych Węgier Andras Doncsev.
„Jesteśmy bardzo małym muzeum, w małym mieście, które liczy ok. 18 tys. mieszkańców. Mamy jednak muzeum imienia człowieka, który wpłynął na historię Europy. Jesteśmy z tego dumni. Nagroda ta jest dla nas powodem do wielkiego szczęścia, ale i dowodem zaufania, jakimi darzą nas przedstawiciele państw Grupy Wyszehradzkiej” – mówił odbierając Nagrodę dyrektor Muzeum Komeńskiego Pavel Popelka.
Otwarte w 1898 r. Muzeum w Uherskim Brodzie zbiera i gromadzi dokumentację o pracach, twórczości i życiu filozofa oraz pedagoga Jana Amosa Komeńskiego. Instytucja utrzymuje i rozwija współpracę z zagranicznymi partnerami, zwłaszcza tymi z państw Grupy Wyszehradzkiej.
„Jesteśmy bardzo małym muzeum, w małym mieście, które liczy ok. 18 tys. mieszkańców. Mamy jednak muzeum imienia człowieka, który wpłynął na historię Europy. Jesteśmy z tego dumni. Nagroda ta jest dla nas powodem do wielkiego szczęścia, ale i dowodem zaufania, jakimi darzą nas przedstawiciele państw Grupy Wyszehradzkiej” – mówił odbierając Nagrodę dyrektor Muzeum Komeńskiego Pavel Popelka.
Jan Amos Komeński urodził się w 1592 r. w Nivnicach w Czechach, a zmarł w 1670 r. w Amsterdamie. Był czeskim pedagogiem, filozofem, myślicielem protestanckim oraz seniorem generalnym braci czeskich. Poświęcił życie działalności wychowawczej, układaniu podręczników szkolnych i teoretycznemu opracowywaniu zagadnień pedagogicznych, a szczególnie dydaktycznych. Był twórcą i propagatorem jednolitego systemu powszechnego nauczania, położył podwaliny pod współczesne zasady pedagogiki. Zalecał objęcie nauczaniem wszystkich niezależnie od płci i stanu, a także nauczanie w języku ojczystym (nauka łaciny miała być wprowadzana później). Komeński znaczną część życia spędził na terenie Polski i Węgier.
Wręczenie Nagrody zwieńczyło Forum Dziedzictwa Europy Środkowej, na którym ok. 80 ekspertów z całego świata rozmawiało o dziedzictwie kulturowym krajów Grupy Wyszehradzkiej. Podczas krakowskiego spotkania ministrowie kultury krajów wyszehradzkich podsumowali działalność Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego w latach 2012/13. Zapoznali się również z wynikami konferencji eksperckiej Grupy Wyszehradzkiej „Budowanie Potencjału Kulturowego – Digitalizacja i Udostępnianie Dziedzictwa”, zorganizowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Audiowizualny w lutym w Warszawie.
Zdaniem ministra Zdrojewskiego najważniejszym obecnie wyzwaniem jest edukacja kulturalna. „Muszę przyznać, że w tempie rozwoju cywilizacyjnego jedna rzecz martwi: zbyt często pojawia się akceptacja dla niekompetencji kulturowych, niezwracanie uwagi na te osoby lub te grupy, które potrafią, nawet w dzisiejszych czasach, nie tyle ukrywać swoją niekompetencję, ale nawet się nią chwalić" - powiedział minister.
Zdaniem ministra Zdrojewskiego najważniejszym obecnie wyzwaniem jest edukacja kulturalna. „Muszę przyznać, że w tempie rozwoju cywilizacyjnego jedna rzecz martwi: zbyt często pojawia się akceptacja dla niekompetencji kulturowych, niezwracanie uwagi na te osoby lub te grupy, które potrafią, nawet w dzisiejszych czasach, nie tyle ukrywać swoją niekompetencję, ale nawet się nią chwalić. Z mojego punktu widzenia największe wyzwania współczesnej Europy leżą w dziedzinach edukacji kulturalnej, dziedzictwa kulturowego, nie po to by epatować tym dziedzictwem, ale by wiedza o tym dziedzictwie, procesach historycznych, o wartościach poszczególnych zabytków służyła przyszłości" - powiedział minister.
Międzynarodowa Nagroda Wyszehradzka została ustanowiona przez ministrów kultury Polski, Czech, Słowacji i Węgier w 2004 r. Jest corocznie wręczana zasłużonym osobom i instytucjom za ich działania na rzecz rozwoju współpracy kulturalnej krajów Grupy Wyszehradzkiej.
W ubiegłym roku laureatem Nagrody było Stowarzyszenie Willa Decjusza w Krakowie. Wyróżnienie laureat odebrał w Pradze podczas inauguracji polskiej prezydencji w Grupie Wyszehradzkiej.
Forum Dziedzictwa Europy Środkowej to inicjatywa realizowana przez Międzynarodowe Centrum Kultury (MCK) w Krakowie. Międzynarodowa konferencja odbywa się co dwa lata. Tegoroczne Forum organizowane jest w ramach polskiej prezydencji w Grupie Wyszehradzkiej. Partnerami MCK są: Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej, Narodowe Centrum Zarządzania i Udostępniania Dziedzictwa Gyula Forster w Budapeszcie oraz Rada Ochrony Zabytków Republiki Słowackiej w Bratysławie. (PAP)
bko/ abe/
