Tadeusz Kantor. Fot. PAP/J. Ochoński
Nowa siedziba Cricoteki, czyli Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora, zostanie uroczyście otwarta w piątek. „Kraków otrzymał obiekt, którym będzie się szczycił przez lata i z którego dumne będą pokolenia” – powiedział marszałek Małopolski Marek Sowa.
Jak poinformowali na czwartkowej konferencji prasowej przedstawiciele Cricoteki, w programie piątkowego otwarcia znajdzie się m.in. zwiedzanie stałej wystawy dzieł Tadeusza Kantora oraz ekspozycji czasowej „Nic 2 razy”, na której znajdą się prace współczesnych artystów interpretujących twórczość Kantora. W Sali Teatralnej odbędzie się performance artysty multimedialnego Oskara Dawickiego. Z kolei na późny wieczór zaplanowano premierę radiową autorskiego słuchowiska Mateusza Pakuły „Lord Kantor”.
Sowa zwrócił uwagę, że zakończenie prac przy Cricotece wieńczy duże dzieło siedmioletnich inwestycji kulturalnych w Małopolsce. Od 2007 r., dzięki funduszom unijnym, w województwie udało się zrealizować 14 wielkich inwestycji za łączną kwotę 440 mln zł. „Bez wątpienia ten obiekt będzie dawał ogromne możliwości działania dla artystów, którzy będą realizować w nim swoje wizje inspirowane sztuką Kantora” – podkreślił marszałek.
„Mieliśmy świadomość, że architektura jest językiem, a ten język jest wyrażany formą, a forma powinna oddawać ducha i istotę przedmiotu, którym zajmowaliśmy się, czyli obiektem o nazwie Cricoteka” – mówił jeden z projektantów budynku Stanisław Deńko.
Nowa siedziba instytucji zbudowana została na terenie zabytkowej Elektrowni Podgórskiej przy ul. Nadwiślańskiej, w prawobrzeżnej części Krakowa. Wielofunkcyjny obiekt powstał z połączenia zabytkowych zabudowań dawnej elektrowni i nowoczesnego, wysokiego na ponad 20 metrów budynku - galerii nad elektrownią. Spodnia powierzchnia galerii została wyłożona lustrzaną taflą, która odbija dachy stojących pod nią budynków elektrowni oraz plac widowiskowy wokół nich.
„Mieliśmy świadomość, że architektura jest językiem, a ten język jest wyrażany formą, a forma powinna oddawać ducha i istotę przedmiotu, którym zajmowaliśmy się, czyli obiektem o nazwie Cricoteka” – mówił jeden z projektantów budynku Stanisław Deńko.
Jak podkreślił, architekci starali się stworzyć taką budowlę, która odpowiadałby osobowości Kantora. „Ta osobowość nie znosiła starego otoczenia, przyzwyczajeń. To był duch, który przeciwstawiał się temu, co ma; szukał nowego otoczenia i przy pomocy tego otoczenia próbował budować nową sztukę” – wyjaśnił Deńko.
W jego ocenie powstała bryła różni się od historycznej architektury otoczenia, a ludzie przechodzący obok nowej budowli będą mieć wrażenie, że rzeczywiście widzą zupełnie inny, oryginalny obiekt, którego forma jest spójna z ideą Kantora: "zróbmy coś zupełnie innego, bo to jest droga do twórczości".
Cricoteka została założona w Krakowie w 1980 r. z inicjatywy samego Tadeusza Kantora jako "żywe archiwum" Teatru Cricot 2. Zgodnie z wolą artysty, Cricoteka od początku pełniła równolegle funkcje muzeum, archiwum, galerii i ośrodka badań, gromadziła unikalne materiały dokumentujące działalność teatru i jego założyciela.
W nowej siedzibie zaplanowano dwa główne nurty działań programowych Cricoteki: pierwszy - związany z prezentacją twórczości Kantora oraz drugi - ukazujący jej wpływ na współczesną sztukę i teatr. Założenia te będą realizowane poprzez kolejne odsłony stałej ekspozycji oraz program wystaw czasowych.
Oprócz sal wystawowych w nowej Cricotece mieścić się mają: sala teatralna, archiwum, czytelnia i biblioteka, księgarnia, a na ostatnim piętrze kawiarnia z widokiem na Wisłę i panoramę Krakowa.
Budowa nowej siedziby Cricoteki ruszyła w grudniu 2009 r. Wskutek nieporozumień dotyczących możliwości realizacji projektu, prace w 2012 r. przez kilka miesięcy były wstrzymane. Budynek osadzono na 189 palach o długości 11 m każdy; wylano 4 tys. metrów sześc. betonu, zużyto 490 ton stali konstrukcyjnej i 350 ton stali zbrojeniowej.
Koszty wybudowania siedziby dla Cricoteki, jej wyposażenia wraz z urządzeniem wystawy stałej, wynoszą ponad 50 mln zł, z czego 85 proc. to dofinansowanie Unii Europejskiej.
Jak dotąd Cricoteka funkcjonowała w czterech różnych siedzibach. Po przeprowadzce w nowe miejsce dla widzów dostępna będzie jeszcze Galeria - Pracownia Kantora przy ul. Siennej.
Polska Agencja Prasowa objęła patronatem medialnym otwarcie nowej siedziby Cricoteki. (PAP)
bko/ mlu/ gma/
