Bill Johnston, tłumacz i prof. literatury porównawczej amerykańskiego Indiana University, został laureatem 10. nagrody Transatlantyk. Wyróżnienie, przyznawane przez Instytut Książki w Krakowie, odebrał w czwartek w Collegium Maius UJ.
Nagrodę za popularyzowanie literatury polskiej za granicą przyznało mu jury w składzie: rosyjska tłumaczka Ksenia Starosielska, anglistka prof. Elżbieta Tabakowska, historyk literatury Jerzy Jarzębski oraz ubiegłoroczny laureat Karol Lesman.
Bill Johnston urodził się w 1960 roku w Wielkiej Brytanii. W czasie studiów (filologia rosyjska i francuska) na Uniwersyetcie Oksfordzkim otrzymał stypendium na kurs języka polskiego na Uniwersytecie Warszawskim.
Johnston jest szczególnie związany z Krakowem i Wrocławiem. W miastach tych mieszkał po studiach, w latach 1983-1991. Pracował wówczas jako lektor języka angielskiego z ramienia British Council oraz jako dyrektor English Language Center. Do jego uczniów z tamtego czasu zaliczają się m.in. profesorowie Jerzy Jarzębski, Leon Kieres, Tamara Trojanowska. Na stałe mieszka w USA.
Przełożył 30 książek z literatury polskiej i 53 krótszych utworów. Johnston przekładał zarówno literaturę staropolską („Odprawę posłów greckich” Kochanowskiego), jak romantyczną („Balladynę” Słowackiego), pisarzy realistycznych końca XIX wieku (Żeromskiego „Przedwiośnie i „Wierną rzekę”, Prusa „Grzechy dzieciństwa”), następnie wielu klasyków XX-wiecznych, a przede wszystkim Gombrowicza („Bakakaj” i „Wspomnienia polskie”), opowiadania Herlinga¬ Grudzińskiego, powieści Szczypiorskiego, wiersze Baczyńskiego i Różewicza.
Ma również zasługi jako tłumacz najnowszej literatury polskiej: Magdaleny Tulli, Andrzeja Stasiuka, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, Tomasza Różyckiego, a także wybranych wierszy Krzysztofa Koehlera, Julii Fiedorczuk, Wojciecha Bonowicza, Mariusza Grzebalskiego, Dariusza Suski.
Przekłady te są wysoko cenione i publikowane przez prestiżowe wydawnictwa, m.in. Archipelago Books, New Directions, Grove Press, Yale University Press, Northwestern University Press. Szczególnym uznaniem cieszą się jego przekłady powieści Wiesława Myśliwskiego: „Traktat o łuskaniu fasoli” i „Kamień na kamieniu” – za to tłumaczenie otrzymał kilka znaczących nagród przekładowych w USA, np. Best Translated Book Award 2012: Fiction, PEN Translation Prize, AATSEEL Translation Award.
Nagrodę Transatlantyk - 10 tys. euro oraz statuetkę autorstwa rzeźbiarza Łukasza Kieferlinga - od 2005 r. przyznaje Instytut Książki w Krakowie. Otrzymują ją osoby, które propagują polską literaturę w świecie. Jej celem jest także promocja na rynku światowym polskiej literatury oraz integracja środowisk tłumaczy literatury polskiej i jej propagatorów (krytyków literackich, historyków literatury, animatorów kultury). Nazwa wyróżnienia nawiązuje do tytułu słynnego dzieła Witolda Gombrowicza.
O nagrodę mogą ubiegać się wyłącznie obywatele innych państw (także Polacy z obcym paszportem) - tłumacze, wydawcy, krytycy, animatorzy życia kulturalnego. Zgłoszeń kandydatów dokonują polskie i zagraniczne instytucje zajmujące się upowszechnianiem kultury, ośrodki naukowe, wydawnictwa, stowarzyszenia twórcze, osoby prywatne.
Wśród dotychczasowych zwycięzców Transatlantyku byli m.in. Henryk Bereska (2005), Anders Bodegard (2006), Albrecht Lempp (2007), Ksenia Starosielska (2008), Biserka Rajcić (2009), Pietro Marchesani (2010), Vlasta Dvorackova (2011), Yi Lijun (2012) i Karol Lesman (2013).(PAP)
bko/ dym/
