„Armine, Sister” spektakl poświęcony historii i kulturze Ormian, w tym ludobójstwu dokonanym na tym narodzie na początku XX w., to najnowszy spektakl działającego przy wrocławskim Instytucie im. Jerzego Grotowskiego Teatru ZAR. Premiera przedstawienia odbędzie się 28 listopada.
Spektakl jest główną częścią szerszego projektu o tym samy tytule. Przygotowanie projektu zostało poprzedzone wyprawami badawczymi członków Teatru ZAR m.in. do Stambułu, i innych miast, w tym do Erywania oraz Jerozolimy. Podczas tych wypraw zebrano materiały dotyczące kultury Ormian, przed wszystkim z obszaru ich tradycji muzycznych oraz tradycji muzycznych innych ludów zamieszkujących Anatolię.
Do współpracy przy projekcie zostali zaproszeni muzycy reprezentujący różne tradycje muzyczne Azji Mniejszej, Anatolii oraz Iranu. Oś muzyczną spektaklu tworzy ormiańska muzyka liturgiczna, którą uzupełniają tradycje Azji Mniejszej, w tym perskie i kurdyjskie. W spektaklu będzie można usłyszeć pieśni wykonywane w 10 językach. Przestrzeń sceniczną przedstawienia tworzy 16 czterometrowych kolumn, które mają symbolizować wnętrze opuszczonego kościoła.
Jarosław Fret: „Nie chcemy i nie możemy mówić w imieniu Ormian, ale też nie możemy milczeć tak jak milczy w tej sprawie Europa (...) Do dziś często podważa się nazwanie tych wydarzeń ludobójstwem”.
Jak powiedział we wtorek podczas konferencji prasowej Jarosław Fret, dyrektor Instytutu im. Jerzego Grotowskiego, podczas prac nad projektem, w tym z dokumentami dotyczącym ludobójstwa Ormian w 1915 r dokonanego na rozkaz ówczesnych władz tureckich, twórcy spektaklu zastanawiali się co dziś znaczą dla nich tragiczne wydarzenia sprzed niemal stu lat.
„Nie chcemy i nie możemy mówić w imieniu Ormian, ale też nie możemy milczeć tak jak milczy w tej sprawie Europa (...) Do dziś często podważa się nazwanie tych wydarzeń ludobójstwem” - mówił Fret.
Dodał, że jednym z celów spektaklu jest „przerwanie milczenia” na temat rzeźni Ormian. „Chcemy inspirować innych, aby mówić o tym właściwym głosem (...) Brakuje w tej kwestii głosu sztuki – języka, który na nowo upodmiotowi ofiary tamtych wydarzeń. Sztuka może sprawić, że pamięć o tych wydarzeniach, podczas których zginęło ponad 1,5 mln Ormian będzie inaczej żyła w odbiorze społecznym” - mówił.
W ramach projektu „Armine, Sister” od wtorku na ul. Świdnickiej można również oglądać plenerową wystawę fotografii dokumentujących historię i kulturę narodu ormiańskiego. Z kolei na pl. Solnym codziennie do środy do niedzieli będzie można zobaczyć pokazy tańca japońskiego mistrza buto Daisuke Yoshimoto. Tancerze wykona układy nawiązujące do scenografii spektaklu „Armine, Sister”.
Teatr ZAR powstał we Wrocławiu po cyklicznych wyprawach do Gruzji w latach 1999-2003. W trakcie tych podróży stażyści zebrali materiał muzyczny, m.in. sięgające początków naszej ery pieśni polifoniczne. Nazwa grupy - ZAR - pochodzi od tytułu pieśni pogrzebowych wykonywanych przez zamieszkujących północno-zachodnią Gruzję Swanów.
Teatr działa przy Instytucie im. Jerzego Grotowskiego.(PAP)
pdo/ ls/
