W ramach festiwalu Monumental Art 2016 na ścianach bloków i innych murach gdańskiego osiedla Zaspa powstają cztery wielkoformatowe malowidła. To już ostatnia edycja tej imprezy. Po jej zakończeniu kolekcja będzie liczyć 58 murali i będzie największą w Polsce.
Jak przypomniała w rozmowie z PAP Marta Bednarska z gdańskiego Instytutu Kultury Miejskiej, który jest organizatorem festiwalu, imprezę powoływano do życia w 2009 roku, kiedy to miasto Gdańsk rozpoczęło starania o przyznanie organizacji Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku. „Wówczas to od razu założono, że festiwal zakończy się właśnie w 2016 roku” - wyjaśniła Bednarska.
W ostatniej edycji biorą udział dwaj artyści z Argentyny - David Petroni i Jorge Pomar oraz Polacy - Dariusz Milczarek, Jan Podgórski, Tomasz Prymon i Kamil Kuzko.
Przygotowywane przez nich prace nawiązują do hasła przewodniego, którego autorem jest gdański artysta muralista, kurator festiwalu – Piotr Szwabe, a które w tym roku brzmi „Oczekiwanie”.
Jorge Pomara wykorzysta w swoim malowidle 25 państwowych flag, z których zbuduje konstrukcję zwieńczoną symbolem słońca. David Petroni stworzy mural geometryczny opierający się na fraktalach. Kamil Kuzko odwoła się w swojej pracy do techniki witrażu, a pracujący wspólnie trzej pozostali artyści przygotują mural, którego głównym elementem będzie zwielokrotniona ludzka postać.
Jeden z murali powstaje na ścianie bloku przy ul. Skarżyńskiego, trzy pozostałe – na blokach i murze ulokowanych przy ul. Pilotów.
Prace nad malowidłami rozpoczęły się w ostatnich dniach czerwca, a zakończą się w piątek, na który to dzień wieczorem zaplanowano wernisaż. Częścią wernisażu będzie koncert Zespołu Cieśni i Tańca, który wystąpi na dachu Klubu Plama.
Kolekcję malarstwa monumentalnego na Zaspie można bezpłatnie zwiedzać przez całe lato w ramach projektu Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki realizowanego przez IKM. Spacery odbywają się trzy razy w tygodniu. Więcej informacji na ich temat można znaleźć na stronie www.ikm.gda.pl.
„Murale na Zaspie to największa w Polsce zintegrowana – istniejąca na jednym osiedlu, kolekcja tej sztuki” – powiedziała PAP Badnarska. Dodała, że – mimo zakończenia festiwalu Monumental Art, kolekcja nadal ma szansę powiększać o kolejne prace realizowane w ramach innych projektów. Na osiedlowych blokach wciąż jest miejsce na około 50 malowideł.
Pierwsze murale na gdańskim blokowisku powstały w 1997 roku z okazji 1000-lecia miasta. Kolejne pojawiały się w ramach realizacji wykonywanych głównie przez Gdańską Szkołę Muralu. Jednak największa część kolekcji, to efekt festiwalu Monumental Art, w ramach którego co roku powstawało kilka nowych malowideł.
Wśród murali składających się na kolekcję są prace zarówno polskich artystów, jak i twórców z m.in. Stanów Zjednoczonych, Białorusi, Czech, Szwecji, Argentyny, Niemiec, Włoch czy Brazylii.
Malowidła mają bardzo różną formę - od prac geometrycznych czy abstrakcyjnych, po murale przedstawiające realistyczne sceny często nawiązujące do historii lub nazw ulic, przy których mieszczą się bloki. Przy ul. Dywizjonu 303 można np. obejrzeć mural nawiązujący do fotografii z 1940 r. przedstawiającej polskich pilotów, którzy latali w siłach RAF-u. W 2010 r. powstały z kolei malowidła nawiązujące do 30-lecia powstania Solidarności oraz obchodzonego wówczas Roku Chopinowskiego.
W 2008 r., w 25. rocznicę przyznania Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla, na ścianie bloku, w którym niegdyś mieszkał b. prezydent Polski, powstał z kolei mural prezentujący jego wizerunek.
Od kilku lat szlakiem murali na Zaspie oprowadzają chętnych bezpłatnie mieszkańcy osiedla. Są to osoby, które w ramach prowadzonego przez IKM projektu Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki, przeszły odpowiednie kursy, a w czasie spacerów opowiadają zwiedzającym historie związane z powstaniem murali i samego osiedla, przybliżają też biogramy artystów i ich prace.
Festiwal Malarstwa Monumentalnego Monumental Art jest dofinansowywany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. (PAP)
aks/ mow/