Andrzej Żuławski. Fot. PAP/R. Guz
Pogrzeb Andrzeja Żuławskiego odbędzie się w poniedziałek w Górze Kalwarii (woj. mazowieckie) - poinformowało Stowarzyszenie Filmowców Polskich. Jeden z najwybitniejszych polskich twórców kina, autor "Trzeciej części nocy", "Opętania" zmarł w środę w wieku 75 lat.
"Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się 22 lutego o godz. 11. na Cmentarzu Rzymskokatolickim w Górze Kalwarii przy ul. Kalwaryjskiej" - podało w piątek SFP na swojej stronie internetowej.
Reżyser, scenarzysta i pisarz Andrzej Żuławski urodził się 22 listopada 1940 r. we Lwowie. Szkołę średnią ukończył we Francji. Studiował na wydziale reżyserii wyższej szkoły filmowej IDHEC w Paryżu (Institut des Hautes Etudes Cinematographiques, ukończył ją w 1965 r.).
Na początku filmowej kariery był asystentem i drugim reżyserem u Andrzeja Wajdy na planach filmów "Samson" (1961), "Miłość dwudziestolatków" (1962) i "Popioły" (1965).
Debiutem Żuławskiego była "Trzecia część nocy" z 1971 r., z akcją osadzoną w czasie II wojny światowej. Tematyka okupacyjna jest w tym filmie tłem dla rozważań o uniwersalnych problemach: miłości, wierności, odwadze i śmierci.
W 1972 r. Żuławski zrealizował film grozy "Diabeł", który cenzura zatrzymała na 16 lat (premiera odbyła się dopiero w 1988 r.), a następny film, "Najważniejsze to kochać" (1975), nakręcił poza Polską; była to wspólna produkcja RFN, Francji i Włoch, w obsadzie znaleźli się Romy Schneider i Klaus Kinski.
W "Opętaniu" z 1981 r., dramacie psychologicznym z cechami horroru, uważanym przez wielu krytyków za najlepszy film Żuławskiego, zagrali Isabelle Adjani i Sam Neill.
Kolejnymi filmami Żuławskiego były "Kobieta publiczna" (1984, Francja) i "Narwana miłość" (1985, Francja). "Narwana miłość" to swobodna adaptacja powieści Fiodora Dostojewskiego "Idiota"; w jednej z ról wystąpiła Sophie Marceau. Marceau była przez 17 lat, do 2001 r., życiową partnerką Żuławskiego. W 1995 r. urodziła Żuławskiemu syna, Vincenta. Matką starszego syna Żuławskiego - Xawerego (ur. 1971), reżysera filmowego, twórcy m.in. "Wojny polsko-ruskiej" - była aktorka Małgorzata Braunek.
W 1989 r. odbyła się polska premiera filmu fantastycznego Żuławskiego "Na srebrnym globie", o grupie badaczy kosmosu, którzy opuszczają Ziemię w poszukiwaniu wolności i szczęścia, lądują na nieznanej planecie i rozpoczynają budowę nowej cywilizacji. Żuławski pracował nad tym filmem 12 lat (produkcję blokowały w międzyczasie władze PRL). Scenariusz oparł na powieści stryjecznego dziadka, pisarza Jerzego Żuławskiego.
Żuławski miał też w dorobku filmy: "Borys Godunow" (1989, Francja/Jugosławia/Hiszpania), "Moje noce są piękniejsze niż twoje dni" (1989, Francja), "Błękitna nuta" (1990, Francja), "Szamanka" (1996, Polska/Francja), "Wierność" (2000, Francja).
W 2015 r. otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera za film "Kosmos" na festiwalu w Locarno.(PAP)
jp/ mhr/
