Muzeum Historii Polski wraz ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Muzeum Historii Polski przy współpracy Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie zaprasza na pierwszą edycję projektu „Wielka mała historia: jakiej narracji potrzebuje dzisiaj historia regionalna i lokalna?”.
5 listopada odbędzie się otwarcie wystawy „Miasto i jego obywatele. Zgorzelec i Görlitz 1945-1989” w Państwowym Muzeum Etnograficznym. Ekspozycja, przygotowana została przez Saksońską Agencję Oświatową, a jej kuratorem jest prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Historii Polski, dr Kazimierz Wóycicki. Wystawa powstała w ramach projektu: „Obywatele dla wolności. Odwaga cywilna w warunkach dyktatury. Saksonia i Dolny Śląsk w latach 1945-1989“.
Wystawie towarzyszyć będzie konferencja, która odbędzie się 6 listopada. Podzielona ona zostanie na dwie sesje. Pierwsza dotyczyć będzie strategii pamięci oraz przykładów współpracy i rozwiązań projektowych. Drugą część stanowić będą warsztaty dla nauczycieli: „Wielka mała historia: pogranicza we wspólnej Europie”. Wśród gości znajdą się m.in. dyrektor Muzeum Historii Polski, Robert Kostro, dyrektor Ośrodka Pamięć i Przyszłość, Marek Mutor oraz historycy: dr hab. Igor Kąkolewski, dr Kazimierz Wóycicki oraz dr Magdalena Gawin.
Projekt „Wielka mała historia: jakiej narracji potrzebuje dzisiaj historia regionalna i lokalna?” to inicjatywa, w ramach której do Warszawy zapraszane będą najbardziej interesujące wystawy zorganizowane przez regionalne i lokalne środowiska, dotyczące własnej historii.
Wystawa jest pierwszą próbą pokazania na przykładzie biografii mieszkańców, losów miast Görlitz/Zgorzelec w latach 1945-1989 i ma znaczenie zarówno dla historii samych miast, ale również w kontekście polsko-niemieckich studiów porównawczych.
Materiały do wystawy pochodzą z różnych instytucji i od osób prywatnych, m.in. z Archiwum Rady Miasta (Ratsarchiv) Görlitz, z Archiwum Miasta Zgorzelec, z Archiwum IPN we Wrocławiu, z muzeów w Görlitz i Zgorzelcu oraz z kroniki szkoły, która do 1945 roku była szkołą niemiecką, a teraz znajduje się po stronie polskiej. Ponadto przeprowadzono wiele wywiadów z świadkami historii z Görlitz i Zgorzelca, które również zostały wykorzystane w tekstach plansz wystawy oraz w towarzyszącej wystawie książce.
Każda grupa plansz zawiera prezentację jednej osobistości z Niemiec i jednej z Polski, które w latach 1945-1989 w Görlitz lub w Zgorzelcu wyróżniły się indywidualnym zaangażowaniem dla lokalnej lub szerszej społeczności cywilnej, szczególnie przyczyniły się do wzajemnego zrozumienia oraz dialogu między społeczeństwami z obu części miasta. Przede wszystkim chodzi tu o osobistości, które wyróżniły się przez opór i opozycję wobec reżimu komunistycznego.
Wystawa jest zbudowana chronologicznie, tzn. rozpoczyna się od wydarzeń bezpośrednio po II wojnie światowej oraz od sylwetek osób, których działania rozpoczęły się w latach 40., następnie przedstawia zdarzenia kolejnych dziesięcioleci aż do upadku komunizmu w latach 80.
W każdej części wystawy, portretowi wybranego Niemca lub Polaka, towarzyszy odpowiedni wycinek historii miasta Görlitz/Zgorzelec. Uzupełnieniem historii miast są krótkie opisy głównych wydarzeń w NRD i PRL. To historyczne tło pomaga w zrozumieniu biografii przedstawianych osób. Wystawa jest dwujęzyczna (polsko-niemiecka).
Jako publikacja towarzysząca, opublikowana została kronika miast Görlitz i Zgorzelec, pt. „Dom nad Nysą. Görlitz/Zgorzelec 1945-1989. Kronika wydarzeń“. Autorem dwujęzycznej publikacji, jest kurator wystawy, dr Kazimierz Wóycicki ze Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Historii Polski. Kronika naświetla wydarzenia w Görlitz i w Zgorzelcu w latach 1945 – 1989. (MHP)
