15.09.2010. Szczecin (PAP) - Około tysiąca bezcennych obiektów ze zbiorów krakowskiego Muzeum Czartoryskich, którego gmach jest remontowany, eksponowanych będzie od piątku w Muzeum Narodowym w Szczecinie - poinformowała w środę kurator wystawy Anna Król. Kolekcja Czartoryskich po raz pierwszy od ponad 120 lat opuściła Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie i zaprezentowana została w kilku ośrodkach w Polsce. Trwają wystawy w Warszawie, Sandomierzu i Legnicy, zakończyła się w Stalowej Woli.
Anna Król powiedziała PAP, że o wyborze Szczecina na miejsce tymczasowej ekspozycji zdecydował nie tylko fakt, że tamtejsze muzeum dysponuje wielkimi, świetnie przygotowanymi do tego typu ekspozycji salami. "Wybraliśmy Szczecin również z tego względu, że w tym mieście praktycznie nie ma polskich pamiątek narodowych - to pierwsza ekspozycja tego typu. Poza tym położenie miasta - blisko Berlina i miast skandynawskich - jest istotne pod względem promocyjnym, wystawę odwiedzać będą również goście z zagranicy" - powiedziała Król.
Do Szczecina przywieziono głównie obiekty gromadzone od 1801 r. w należących do Czartoryskich Puławach w tzw. Świątyni Sybilli, które później eksponowano w Krakowie.
Tytuł szczecińskiej wystawy "Przeszłość - przyszłości" nawiązuje do dewizy, jaka widniała nad wejściem do puławskiej Świątyni Sybilli. Było to pierwsze polskie muzeum, otwarte przez Izabelę z Flemingów Czartoryską. Gromadziła ona przede wszystkim przedmioty związane z ważnymi dla Polski historycznymi wydarzeniami lub postaciami. Ideą księżnej Izabeli było utworzenie w Puławach narodowego mauzoleum, gromadzącego relikwie, pamiątki i dowody dawnej chwały Rzeczypospolitej.
W zbiorach są m.in. miniatury z podobiznami polskich władców i ważnych osobistości, a także eksponaty związane bezpośrednio z postaciami historycznymi: misa królowej Anny Jagiellonki - wyrób wenecki z około 1500 roku, według legendy dar miasta Warszawy dla królowej; kamizelka Tadeusza Kościuszki; laska marszałkowska Stanisława Małachowskiego, marszałka Sejmu Wielkiego z 1788 roku; zbroja karacenowa Mikołaja Hieronima Sieniawskiego z około 1680 roku oraz zajmująca honorowe miejsce w Świątyni Sybilli tzw. tarcza wróżebna króla Jan III Sobieskiego, ofiarowana mu przed wyprawą pod Wiedeń.
Czasy odsieczy wiedeńskiej i sztukę Bliskiego Wschodu przybliżą m.in. turecki namiot ceremonialny, według tradycji zdobyty pod Wiedniem; bogato zdobione szable; siodło wschodnie obite aksamitem i kamieniami półszlachetnymi; tarcza oraz dziryty.
Ekspozycja szczecińska rozszerzona została tematycznie o obiekty z otwartego w Puławach w 1809 r. Domku Gotyckiego, w którym prezentowano zabytki sztuki europejskiej oraz o późniejsze nabytki księcia Władysława Czartoryskiego, wnuka Izabeli, kontynuującego jej dzieło kolekcjonerskie.
Są wśród nich wyroby złotnicze, m.in. puchar z muszli nautilusa, średniowieczne i renesansowe wyroby emaliowane ze słynnego ośrodka Limoges we Francji, wśród nich krzyże procesyjne i relikwiarze.
Prezentowane będą również dzieła malarstwa europejskiego, m.in. "Ukrzyżowanie" Mistrza Piety ze Sieny z XIV w. oraz "Portret Izabeli Duńskiej" Mistrza Legendy Marii Magdaleny z Brukseli z początku XVI wieku.
Organizatorzy wystawy za szczególnie doniosły uznają fakt, że kolekcja puławska z licznymi pamiątkami kultury polskiej trafiła do Szczecina, miasta, w którym Polacy budują swoją patriotyczną tożsamość od zaledwie 65 lat.
Ekspozycja gościć będzie w Muzeum Narodowym w Szczecinie do końca 2012 roku.(PAP)
szt/ ls/ hes/ gma/
