Cmentarz Żydowski w Tarnowie.
Skatalogowanie macew w Tarnowie, edukacja młodzieży i publikacje nt. dziedzictwa żydowskiego w mieście – to cele programu „Tarnowskie macewy - obóz dla wolontariuszy”. „Takie projekty są niezwykle ważne dla lokalnych społeczności i Żydów poszukujących swoich korzeni” – powiedział Tomasz Malec, prezes Fundacji Antyschematy 2 organizującej program.
Głównym celem zakończonej w lipcu 2016 r. pierwszej części projektu było skatalogowanie ok. 100 macew znajdujących się na żydowskim cmentarzu w Tarnowie. Jak podkreślają organizatorzy akcji, macewy stanowią ważny element kultury żydowskiej, a w Polsce znaczna ich część uległa dewastacji. Oprócz wartości religijnej dla Żydów, mają również wielką wartość historyczną.
Drugim celem projektu jest edukacja młodzieży na temat dziedzictwa żydowskiego w Tarnowie. Biorący udział w projekcie wolontariusze Fundacji AntySchematy 2 - młodzież ze szkół średnich w Tarnowie oraz studenci Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego zdobędą szeroką wiedzę dzięki uczestnictwu w specjalistycznych warsztatach prowadzonych przez wykładowców akademickich i doktorantów, oraz publikacji wyników własnej pracy inwentaryzacyjnej.
„W czasie siedmiu dni dzięki wolontariuszom Fundacji AntySchematy 2 oraz studentom judaistyki udało się skatalogować aż 180 macew. Jest to niesamowity wynik tym bardziej, że jest to pierwsza edycja projektu, która ma dopiero pokazać uczestnikom kunszt konserwowania i katalogowania macew” – podkreślił Tomasz Malec. Pomysłodawca programu zaznaczył również, że Fundacja zamierza podjąć współpracę ze Szkołą Reut w Jerozolimie, która od 2004 r. pod kierownictwem Diny Weiner rozpoczęła projekt Gidonim, w ramach którego uczniowie porządkują i inwentaryzują cmentarze żydowskie w Polsce. W ostatnich latach pracowali oni m.in. w Częstochowie, gdzie jak dotąd odczytali dane osobowe z ok. 3,6 tys. grobów.
Drugim etapem projektu jest przygotowanie publikacji zawierającej podsumowanie programu. Zawierać ma artykuły tematyczne poświęcone kwestii opieki nad żydowskimi cmentarzami, wyniki ankiet przeprowadzonych wśród wolontariuszy, sprawozdanie z realizacji projektu i katalog macew. Do opisu każdej macewy zostanie dołączony wyciąg z księgi metrykalnej Tarnowa, które dla okresu do 1941 r. są bardzo dobrze zachowane. Redaktorem publikacji będzie dr hab. Leszek Hońdo Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Publikacja on-line oraz w wersji książkowej ukazać ma się w listopadzie 2016 r.
Wszystkie działania są prowadzone w porozumieniu z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków oraz Gminą Wyznaniową Żydowską w Krakowie (właścicielem cmentarza). Partnerem projektu jest Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie.
Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Instytutu Dziedzictwa w ramach konkursu grantowego "Wolontariat dla dziedzictwa".
Poza działaniami na rzecz ochrony zapomnianych cmentarzy żydowskich Fundacja Antyschematy 2 zajmuje się także między innymi upamiętnieniem wydarzeń marca 1968 r.
Patronem medialnym projektu jest portal historyczny dzieje.pl
Michał Szukała
szuk/ ls/
