O tym, w jaki sposób twórczość Oskara Schlemmera, niemieckiego malarza i twórcy teatralnego, inspirowała Tadeusza Kantora, artystę i reformatora XX-wiecznego teatru, opowiada wystawa „Schlemmer | Kantor”, którą od soboty udostępnia krakowska Cricoteka.
Na ekspozycji jest bogata dokumentacja fotograficzna prac scenicznych Schlemmera (1888-1943) oraz ponad 40 rysunków i obrazów Kantora (1915-1990), nawiązujących do twórczości niemieckiego artysty.
Kuratorka wystawy prof. Małgorzata Leyko zwróciła uwagę, że Cricoteka po raz pierwszy w Polsce prezentuje tak szeroki wybór dokumentów i prac związanych z twórczością plastyczno-choreograficzną Oskara Schlemmera.
Jej zdaniem nowa ekspozycja w Cricotece ułatwia zrozumienie sztuki Kantora. „Ta wystawa w przystępny sposób pokazuje artystę, możemy tutaj obserwować pewne fazy krystalizowania się form kantorowskich i jeśli zaczniemy je obserwować, ich rozwój – od szkiców ołówkiem w maleńkim notatniku, poprzez kolorowe szkice, później ich wizje malarskie, by w końcu zobaczyć oryginalny, realny przedmiot – nagle zobaczymy, w jaki sposób ta myśl kantorowska, te nieoczywiste obiekty, w sposób bardzo prosty i konsekwentny powstawały” – mówiła PAP kuratorka.
Zaznaczyła też, że prace artystów są prezentowane w atrakcyjnej przestrzeni, zaprojektowanej przez Zbigniewa Prokopa – ciemne ściany sali wystawienniczej ożywiają m.in. mniejsze ścianki w żywych kolorach. „Aranżacja plastyczna subtelnie nawiązuje do idei Bauhausu oraz estetyki Schlemmera znanej z +Baletu triadycznego+” – zauważyła kuratorka.
Oskar Schlemmer – związany z Bauhausem (szkoła i kierunek w sztuce) w latach 1921-1929 – łączył pasje malarza i twórcy teatralnego. Jego przedstawienie „Balet triadyczny” było jednym z najważniejszych eksperymentów europejskiego tańca na początku XX w., które przyczyniło się do nowego spojrzenia na ciało aktora tancerza w przestrzeni sceny. Schlemmer określił styl i kierunki poszukiwań teatralnych w Bauhausie. Był scenografem i projektantem kostiumów dla 17 przedstawień w teatrach zawodowych.
Prezentowane fotografie prac niemieckiego artysty pochodzą ze zbiorów Archiwum Bauhausu w Berlinie.
Udostępnione rysunki i obrazy Kantora nawiązują do twórczości Schlemmera, Bauhausu oraz do konstruktywizmu rosyjskiego i niemieckiego.
Typowy dla tych nurtów zwrot ku mechanizacji, abstrakcji i technologii odnaleźć można w rysunkach i szkicach do spektaklu „Śmierć Tintagilesa” z 1937 r. oraz we wczesnych projektach scenograficznych. Pod wpływem twórczości Schlemmera powstał także spektakl Podziemnego Teatru Niezależnego „Balladyna” z 1943 r. Kantor określał go jako „przełożenie całego romantyzmu Słowackiego na abstrakcyjne pojęcia Bauhausu”.
Wystawa czynna będzie do 15 stycznia.
W grudniu odbędzie się seminarium naukowe „Schlemmer | Kantor: Powroty”. Wystawie będą towarzyszyć warsztaty edukacyjne dla młodzieży i dorosłych. (PAP)
bko/ mrt/
