Fundacja Noble sfinansuje sześć projektów naukowych o współczesnej Polsce na brytyjskich uniwersytetach - poinformowano we wtorek na konferencji prasowej w Londynie. Wśród wybranych uczelni są m.in. Oksford, King's College London i London School of Economics.
Badania, na które zostały przyznane granty, będą realizowane w ramach istniejącego od 2012 roku Programu Studiów o Współczesnej Polsce, który dotychczas funkcjonował w St. Anthony's College na Uniwersytecie Oksfordzkim. Do jesieni 2016 roku fundacja nosiła nazwę Fundacja Oxford Noble, ale zrezygnowano ze słowa "Oxford" po podjęciu decyzji rozszerzeniu programu na inne uniwersytety.
Podczas wtorkowej konferencji w Londynie przedstawiono nową formułę programu, według której Fundacja Noble będzie wspierać badania na kilku wybranych uczelniach wyższych: Uniwersytecie Oksfordzkim, Royal Halloway, University of York, Queen's University Belfast, King's College London i London School of Economics. Wybrane przez Radę Programu sześć projektów otrzyma łącznie wsparcie warte blisko milion złotych.
Wśród nagrodzonych projektów są badania poświęcone m.in. relacjom między Polską a Wielką Brytanią, przyszłości polskich mediów publicznych, reprezentacji kobiet w życiu publicznym i dziedzictwu warszawskiego szczytu NATO w lipcu br.
Fundacja nawiązała także współpracę ze wydziałem slawistyki i badań nad Europą Wschodnią londyńskiego University College.
"Warto uczyć się z doświadczeń różnych uniwersytetów. Każdy z nich ma inną kulturę akademicką i specjalizuje się w innych dyscyplinach naukowych. Pomysł był taki, aby dać sobie okazję do współpracy z różnymi instytucjami i zachęcić je do zaangażowania się w studia nad współczesną Polską. Jestem pewien, że jeśli to będzie funkcjonowało dobrze, brytyjscy partnerzy dołączą się w jeszcze większym stopniu" - mówił w rozmowie z PAP prof. Jan Zielonka, wykładowca studiów europejskich na Uniwersytecie Oksfordzkim.
Jak dodał, ten projekt jest jeszcze istotniejszy w obliczu planowanego rozpoczęcia procesu wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. "Kiedy państwa mają kłopoty ze współpracą, rola społeczeństw i inicjatyw społecznych jest większa niż kiedykolwiek wcześniej" - powiedział.
"Dopiero spędziłem dwa dni z Borisem Johnsonem (brytyjskim ministrem spraw zagranicznych - PAP) i on cały czas podkreślał, że Wielka Brytania pozostaje częścią Europy, a zmiana relacji prawnych z Unią Europejską nie oznacza, że oni przeprowadzą się na inną planetę. Jeśli te negocjacje będą jednak trudne, to mogą powodować wzajemne uprzedzenia i niechęć - ale tym bardziej nasza rola jest istotna, aby pokazać, że to niewłaściwe podejście" - podkreślił Zielonka.
Socjolog dr Karolina Wigura z Uniwersytetu Warszawskiego i szefowa działu politycznego tygodnika "Kultura Liberalna" będzie wśród naukowców pracujących nad projektami realizowanymi ze środków Fundacji Noble. W ubiegłym roku spędziła w ramach stypendium Fundacji sześć miesięcy na Uniwersytecie Oksfordzkim, a w tym roku poprowadzi roczny projekt o "mostach pomiędzy Polską, Wielką Brytanią i Europą".
"Na Wyspach Brytyjskich mieszka około miliona Polaków, którzy dość dobrze integrują się ze społeczeństwem, ale często są wciąż nierozpoznani przez szerszą opinię publiczną, więc powstawanie takich projektów jest oczywiste. (...) Pojawiają się jednak przemiany nastrojów w niepokojącym nacjonalistycznym kierunku i w tym kontekście (...) ta potrzeba budowania mostów staje się paląca" - powiedziała w rozmowie z PAP.
W tworzenie Programu Studiów o Współczesnej Polsce Fundacji Noble zaangażowani są m.in. prof. Timothy Garton Ash, prof. Norman Davies, prof. Zbigniew Pełczyński i prof. Jan Kubik.
Głównym sponsorem Fundacji Noble jest biznesmen i właściciel banku Noble Bank, Leszek Czarnecki, który wg. listy miesięcznika "Forbes" z 2016 roku jest szóstym najbogatszym Polakiem z majątkiem szacowanym na 2,1 mld złotych.
Z Londynu Jakub Krupa (PAP)
jakr/ fit/ ala/