Ignacy Jan Paderewski. Fot. PAP/CAF
Ignacemu Janowi Paderewskiemu jest poświęcona wystawa, którą w czwartek w Krakowie otworzyła Biblioteka Jagiellońska. Zwiedzający obejrzą dokumenty, zdjęcia, obrazy związane z postacią artysty i działacza niepodległościowego.
Wystawa została zorganizowana w przededniu urodzin Paderewskiego (6 listopada) oraz z okazji zbliżającego się Święta Niepodległości.
„To wystawa biograficzna o charakterze popularyzatorskim. Ilustrujemy wszystkie dziedziny, w których Paderewski miał wybitne osiągnięcia, nie tylko te na polu artystycznym, ale również te na polu społecznym i politycznym" - powiedziała PAP przed wernisażem kuratorka ekspozycji Justyna Szymbara.
Jak dodała, na wystawie uwypuklony został wkład Paderewskiego w odzyskanie wolności Polski. „Paderewski miał kluczowe znaczenie dla odzyskania niepodległości. Swoją działalność muzyczną, znajomości pozyskane na niwie artystycznej, m.in. z prezydentem Stanów Zjednoczonych Thomasem Woodrowem Wilsonem, wykorzystał dla sprawy polskiej. To prawdziwy bohater narodowy" - mówiła kuratorka.
Sam mówił: „Miałem nadzieję, że zostanę kimś wybitnym, aby w ten sposób pomóc Polsce i to było ponad moimi artystycznymi aspiracjami".
W Bibliotece Jagiellońskiej zwiedzający obejrzą dokumenty, zdjęcia, obrazy związane z Paderewskim. Część z nich - np. młodzieńcze listy i rękopisy muzyczne - to oryginały.
„Paderewski miał kluczowe znaczenie dla odzyskania niepodległości. Swoją działalność muzyczną, znajomości pozyskane na niwie artystycznej, m.in. z prezydentem Stanów Zjednoczonych Thomasem Woodrowem Wilsonem, wykorzystał dla sprawy polskiej. To prawdziwy bohater narodowy" - mówiła kuratorka wystawy Justyna Szymbara.
Prace pochodzą m.in. Ośrodka Dokumentacji Muzyki Polskiej XIX i XX wieku im. I. J. Paderewskiego przy Instytucie Muzykologii UJ, z Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego w Warszawie.
Czynną do 25 listopada wystawę „Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) dla sztuki i kraju…" współorganizuje Towarzystwo Muzyczne im. I. J. Paderewskiego w Bydgoszczy.
Ignacy Jan Paderewski urodził się w 1860 r. w Kuryłówce na Podolu. Studiował w Instytucie Muzycznym w Warszawie, w Berlinie oraz w Wiedniu. Występował prawie we wszystkich krajach Europy i obu Ameryk, a także w Afryce i Australii. Uważany był za jednego z największych pianistów swojej epoki.
Po wybuchu I wojny światowej zaangażował się w działalność społeczno-polityczną. Pomagał m.in. w prowadzeniu Generalnego Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, założonego w Szwajcarii. W 1915 r. wyjechał do USA, gdzie aktywnie wspierał różnorodne inicjatywy na rzecz niepodległej Polski. Zorganizował ponad 300 spotkań połączonych z koncertami, na których zachęcał do udzielania pomocy walczącym o wolność Polakom. To m.in. w wyniku jego działań do Armii Polskiej we Francji zgłosiło się prawie 30 tys. ochotników z USA.
Dzięki osobistym wpływom Paderewski dotarł do prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona, przekonując go do wsparcia sprawy polskiej. W styczniu 1917 r. przedstawił mu memoriał dotyczący konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego. 28 sierpnia 1917 r. Paderewski wszedł w skład Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, zostając jego przedstawicielem w USA. W dużej mierze przyczynił się do tego, że w ogłoszonym 8 stycznia 1918 r. orędziu prezydenta T. W. Wilsona do Kongresu Stanów Zjednoczonych znalazł się punkt dotyczący odbudowy niepodległej Polski.
Istotną rolę odegrał także w przyjęciu 3 czerwca 1918 r. deklaracji, w której Wielka Brytania, Francja i Włochy uznawały powstanie zjednoczonej i wolnej Polski za warunek sprawiedliwego i trwałego pokoju w Europie. Pod koniec grudnia 1918 r. wrócił do Polski i od stycznia 1919 r. pełnił funkcję premiera i ministra spraw zagranicznych. W Paryżu wraz z Romanem Dmowskim podpisał traktat wersalski. Z funkcji premiera ustąpił 9 grudnia 1919 r. W styczniu 1920 r. wyjechał do Szwajcarii, potem do USA i nadal reprezentował Polskę.
Po wybuchu II wojny światowej, mimo gnębiących go dolegliwości i podeszłego wieku, objął przewodnictwo powstałej w grudniu 1939 r. we Francji Rady Narodowej RP. W tym czasie jego szwajcarska siedziba stała się ośrodkiem działalności polskiej emigracji politycznej. W 1940 r. Paderewski podjął decyzję o wyjeździe do USA, aby ponownie szukać pomocy dla Polski.
Zmarł W 1941 r. w Nowym Jorku. Pochowano go na cmentarzu wojskowym Arlington w Waszyngtonie. W 1992 r. jego prochy zostały sprowadzone do Polski i złożone w archikatedrze św. Jana w Warszawie. (PAP)
bko/ agz/
